Ik ben nog nooit zo blij met een logo geweest als nu. Wat een plaatje! Het kunstwerk is gemaakt door Natasja de Veth. Naast haar onderneming Natasja de Veth Illustration, blogt zij op Happy and Vegan. Ik ben onwijs blij dat dit mooie en getalenteerde mens in mijn leven is gekomen en daarom geef ik haar met liefde dit podium. Maak kennis met Natasja, een vrouw die mijn missie deelt en de allermooiste dingen creëert. Ik wens je heel veel lees plezier toe en… Maak kans op haar geweldige cadeau!
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Buiten zijn, sporten en creatief bezig zijn geeft mij energie. Het buiten zijn doe ik helaas niet zo vaak als dat ik zelf zou willen, wel probeer ik ieder weekend te wandelen in het mooie natuurgebied hier vlakbij. Creatief bezig zijn moet ik iedere dag met mijn werk als beeldend therapeut maar ook met het maken van illustraties, dus dat is een win win! Sporten doe ik waar mogelijk drie keer per week.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Het is ongeveer 2,5 jaar geleden dat ik veganist ben geworden. Dit gebeurde terwijl mijn vriend een week weg was naar het buitenland. Ik volgde onder andere de Groene Meisjes en ik wilde wel eens een week plantaardig eten. Tijdens die week ben ik mij ook gaan verdiepen in de ethische kant van veganisme en kon toen mijn vriend terug kwam niet anders meer. Ik kan aanbevelen om mensen op hun eigen moment bewust te laten worden, Hier bedoel ik mee dat – zeker als ‘verse’ veganist – je het liefste de wereld zou veranderen. Maar verandering komt uit mensen zelf, wel kan je antwoorden geven op vragen.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Al jaren is het mijn taakje in het huishouden om de boodschappen en bijpassende gerechten voor de komende week te bedenken. Dit doe ik altijd op woensdag. Ik haal vrijdag de boodschappen op na het werk. Ik probeer altijd een week vooruit te plannen om kosten en verspilling van eten tegen te gaan. Inmiddels ben ik hier heel goed in geworden. 😉
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Mijn keuze heeft vooral invloed gehad op het leven van mijn vriend. Toen hij terug kwam van zijn reis uit het buitenland schrok hij van mijn beslissing om veganist te worden. Langzaam maar zeker draaide hij ook bij en begon te begrijpen waarom. Bij hem gebeurde dit na de video van het slachthuis uit België. Wat betreft dieren ben ik mij steeds meer bewust geworden van bijvoorbeeld de fok van dieren. Ik zou nu bijvoorbeeld graag een legkip of een beagle willen redden in de toekomst, waar ik eerder misschien zou nadenken over het kopen van een dier. ‘Adopt don’t shop’ vind ik dan ook een mooie uitspraak.
Je bent de oprichter van Natasja de Veth Illustration. Hoe is het idee voor deze onderneming ontstaan en wat maakt jou zo uniek?
Cliché maar waar, al sinds kinds af aan ben ik creatief bezig. Toen de keuze kwam voor een opleiding ben ik dan ook gestart op de kunstacademie maar heb snel de switch gemaakt naar de opleiding tot beeldend therapeut. Echter bleef het zelf creatief bezig zijn ook knagen en zo ben ik gestart met het delen van mijn illustraties op internet.
Je hebt een kunst diploma én een diploma als beeldend therapeut. Dat laatste hoor je niet zo vaak. Kun je daar wat meer over vertellen? Wat houd beeldende therapie precies in en wie help je graag?
Beeldende therapie is een vorm van therapie waarbij je creatieve middelen inzet. Dit betekent dat je niet alleen aan het praten bent, maar ook aan het doen. Daarom heet het ook wel een ervaringsgerichte therapie. Waarbij voelen centraal staat, in plaats van alleen praten over gevoel. Op deze manier kan je uiting geven aan gevoelens waar je misschien (nog) niet over kan praten, oefenen met het uiten en reguleren van emoties of bijvoorbeeld werken aan je zelfvertrouwen door beelden te maken. Ik werk op het moment in de GGZ als beeldend therapeut met volwassenen met voornamelijk depressie en-of angstklachten en kinderen met gedragsproblemen en een licht verstandelijke beperking.
Hoe is het om kunstenares en vegan te zijn?
Ik merk vooral dat dieren een grote inspiratiebron zijn voor de werken die ik maak. Ik leg graag de focus op de voor mij bijzondere dingen in het leven. Dieren spelen daarbij een belangrijke rol, net als de natuur.
Ik ben enorm fan van jouw illustraties en werk. Voor Claire’s Mission heb je ook een prachtig nieuw logo gemaakt. Ik ben er zo blij mee! Hoe vindt je onze samenwerking?
Ik vond onze samenwerking heel fijn. Vegans unite! Haha. Je weet volgens mij heel goed wat je wilt en dat is een mooie eigenschap.
Wat voor illustraties maak je graag? En zijn er illustraties die je heel graag voor anderen zou willen maken?
Zoals ik hierboven al een beetje zei, maak ik graag illustraties die gaan over de kleine dingen die mij blij maken. Ik denk dat we hier tegenwoordig te weinig aandacht aan geven terwijl een knuffel van een poes of een lekker kopje koffie in de zon zo fijn kunnen zijn.
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst betekent voor mij jezelf uiten en ontspanning. Aan veel dingen kan je geen woorden geven maar wel een beeld. Wanneer ik iets maak kan ik alles maken wat ik maar wil, dat geeft een vrij gevoel.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die je van klanten ontvangen hebt?
De mooiste reacties die ik heb gehad gingen vooral over de sfeer die mijn werken uit kunnen stralen, warmte. Een mooier compliment kun je mij niet geven.
Ontvang je ook weleens kritiek en zo ja, hoe ga je hiermee om?
Ik heb eigenlijk nog nooit direct kritiek ontvangen over de werken die ik maak. Als het gaat om een opdracht, zie ik het meer als een gesprek waarbij we elkaar moeten begrijpen.
Heb je tips voor andere vegans die graag een vegan onderneming willen oprichten?
Gewoon doen! Je kan wachten tot het juiste moment, maar dat is er in mijn ogen nooit. Je hoeft er niet direct van te leven, begin klein en wie weet groeit het uit tot iets groots. 🙂
Je hebt een onwijs leuk en mooi blog; Happy and Vegan. Wat betekent bloggen voor jou?
Ik ben begonnen met bloggen omdat ik mijn kersverse reis als vegan graag vast wilde leggen, en dan vooral de lekkere recepten die ik uit probeerde of verzon. Mijn blog is daarom stiekem nog steeds een naslagwerk op sommige momenten in de keuken.
Wat voor blog artikelen schrijf je graag?
Ik schrijf graag positieve artikelen die mensen misschien een beetje kunnen bewegen om ook (gedeeltelijk) plantaardig te gaan leven. Lekkere recepten en het niet ingewikkelder maken, spelen hierbij een grote rol. Wie wil er nou niet lekker eten maar zonder leed?
Wat is het mooiste boek dat je ooit gelezen hebt en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Het is even geleden dat ik heb gelezen maar een van de boeken die ik mij direct kan herinneren is Er komt een vrouw bij dokter van Kluun en PAAZ van Mirthe van der Meer. Beide zware verhalen die veel indruk op mij hebben gemaakt. Om de een of andere reden lees ik nooit luchtige verhalen. Het eerste boek heeft indruk gemaakt omdat ik zo’n bewondering heb voor de vrouwelijke hoofdpersoon in het verhaal. Het tweede boek omdat ik tijdens de start van mijn werk heb gewerkt op een PAAZ afdeling van het ziekenhuis, ik was benieuwd naar de ervaring van iemand die er is verbleven.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Do’s: niet te streng op je eten letten maar vooral lekker genieten van al het lekkers wat een vegan lifestyle te bieden heeft! Verwacht ook niet alleen maar af te vallen want er is genoeg junkfood waar je van kunt genieten.
Don’t: probeer niet de hele wereld te veranderen. Verandering begint bij jezelf, zaadjes planten kan daar in tegen geen kwaad.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Jazeker! Een eigen (kook)boek lijkt mij erg leuk om te schrijven en te illustreren. Ook zou ik heel graag nog een keer iets maken voor het tijdschrift Flow.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Heel de wereld vegan uiteraard.
Dat dieren zouden kunnen praten.
Een afgelegen boerderijtje waar ik zou kunnen leven met mijn vriend en onze dieren.
Ben je gelukkig?
Gelukkig vindt ik altijd zo’n ‘ultiem’ iets. Ik denk dat ik mezelf meestal wel tevreden kan noemen.
Wat is jouw definitie van succes?
Tevreden kunnen zijn met wat je hebt.
Gedeeld: Win!
Ik wil heel graag een gesigneerde a3 print en een setje kaarten naar keuze weg geven. Mag ik jou met één van deze twee cadeaus blij maken? Neem dan een kijkje op mijn website (http://www.natasjadeveth.com), volg mij op Instagram en reageer op mijn laatste post OF stuur Claire een mail waarin je deelt welk design jou het meeste aanspreekt. Volgende week woensdag ontvangt de winnaar een persoonlijk mailtje. 😀
Daarnaast ontvangt iedereen die deze week een aankoop doet in de webshop van Natasja 10% korting door de code ‘vegan’.
Een maand geleden leerde ik Bea en Kim kennen tijdens een Wandel- en Meditatiedag in de Veluwe georganiseerd door hun Wandermind. En wat een onwijs inspirerende vrouwen! Ze zijn helemaal thuis in de wondere wereld van meditatie, boeddhistische gebruiken, natuur en nog veel meer. Ik wens je dan ook onwijs veel lees plezier en inspiratie toe! En… Ze geven ook 1 plekje weg voor hun komende Wandel- en Meditatiedag op 2 maart. Ik kan niet wachten, want ook ik ga weer gezellig mee deze dag. Zie ik je dan? 😀
Wat geeft jullie energie? Hoe verwerken jullie dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jullie rituelen?
Bea: Ik krijg energie als ik ruimte heb om alleen thuis te zijn en zaken op orde te stellen. Hele dagelijkse suffe dingetjes zoals wasjes draaien en de rotzooi van een drukke week weg werken. Maar ook in de natuur zijn maakt enorm veel uit. Zelfs als ik erg moe ben kan ik dan vaak zodanig ontspannen, dat ik bij een energiebron kom waarin ik de drukte van alledag vaak kwijt raak. Ik verwerk dit in mijn dagelijkse leven door extra aandacht te geven aan momenten waarop ik langs een stukje stadse natuur fiets, op weg naar werk. Of als het weer het toelaat, heel even ergens in het zonnetje stil staan en de telefoon, of gedachtes aan wat er nog moet gebeuren, daar te laten en de zon op mijn gezicht te voelen.
Kim: In de natuur zijn, ontmoetingen met mensen en meditatie studeren.
Jullie hebben WanderMind opgericht. Hoe is het idee hiervoor ontstaan?
Bea: Het idee dat uiteindelijk in samenwerking met Kim, WanderMind werd, vormde zich bij mij tijdens een mindfulness workshop. We stelden elkaar de vraag waar we nu mee bezig zouden zijn als we verder geen obstakels hadden, zoals geld, tijd of energie. Een aantal jaar eerder liep ik met Norwik 2 weken in Noorwegen met een groep jonge mensen. Hierna voelde ik sterk de behoefte om vaker de natuur in te trekken, maar ook om dan langere periodes te mediteren, naast het wandelen.
Ondertussen organiseerde ik al lange tijd meditatie-avonden en retraites voor jonge mensen. Daarnaast was ik begonnen te leren om meditatie instructies te geven en mensen bij hun meditatie pad te begeleiden. Dit alles kwam samen toen ik die vraag kreeg. Terwijl ik antwoordde merkte ik dat ik er ontzettend vrolijk van werd.
Toen ik vorig jaar Kim belde omdat ik weer eens aan het einde van een project stond en geen idee had waar ik met mijn werkende leven heen wilde, sloten onze ideeën en wensen zo mooi op elkaar aan, dat het alleen maar natuurlijk leek om hier samen verder over te gaan brainstormen.
Waar staat WanderMind voor en wat is jullie missie?
Bea: De naam WanderMind is een woordgrapje met verschillende lagen. Onze leraren hebben het vaak over de discursieve geest die afdwaalt, en het Engelse ‘wandering’ heeft wel iets weg van dwalen. Mind staat voor geest, maar is ook een verkorte versie van mindfulness. WanderMind geeft dus een mogelijkheid om je discursieve, dwalende geest terug te brengen naar het hier en nu, al wandelend en mediterend in de natuur. Wij geven gedurende een dag, weekend of week een structuur waarbinnen deelnemers het ‘moeten’ van de alledag los kunnen laten. Je telefoon mag je inleveren als je wilt, je hoeft de tijd en de route niet in de gaten te houden, en kunt aankomen bij jezelf. En wat dat dan precies inhoudt? Voor iedereen is dat iets anders, maar we bieden een programma dat de ruimte geeft om bevriend te raken met je gedachtes en emoties, juist ook als deze minder prettig zijn. In zo’n ruimte van vriendelijkheid valt ontzettend veel te ontdekken en wij hopen dat deelnemers deze ontdekkingen ook weer mee naar huis toe nemen.
Kim: Met WanderMind willen we zoveel mogelijk mensen in en met natuur, meditatie en wandelen, (weer) het contact met zichzelf, de ander en de wereld laten ervaren. Je hoeft geen ervaren hiker of meditator te zijn, onze programma’s zijn toegankelijk voor iedereen die hier nieuwsgierig naar is.
Wat betekend de natuur voor jullie? En waarom wandeltochten?
Bea: Jaren terug merkte een goede vriendin op toen we samen in het Amsterdamse Bos liepen, dat ik compleet veranderde als ze mij in de natuur zag. Nog steeds merk ik dat ik als vanzelf mijn lichaam begin te voelen via mijn zintuigen als ik de natuur ben en op die manier een eerste en heel belangrijke stap maak in aandacht en bewustzijn trainen. Het is dus makkelijker om dit te voelen voor mij als ik in de natuur ben, zodat ik dat ook weer mee kan nemen als ik terug de stad in ga.
De beweging van wandelen, waarbij je de ene voet voor de ander zet, trekt mij ook weer terug in mijn lichaam. Ik kan een soort vertrouwen voelen in de grond onder mij en in mijn voeten die mij dragen. Van daaruit voel ik mij verfrist en vaak wakkerder.
Kim: De natuur is niet buiten ons. We zeggen wel; we gaan de natuur in. Maar eigenlijk zijn wij mensen net zoveel natuur als het bos of de heide waar we met elkaar lopen. In de natuur maak ik het makkelijkst contact. Waar ik ook ben, hoog in de bergen op de hei of in het bos; het is direct, helder en alles heeft zijn eigen tempo. Door op wandeltocht te gaan komen we (weer) bij (onze) natuur. En die is helder, open, vriendelijk en flexibel. En vol energie.
Hoe zijn jullie met het boeddhisme in aanraking gekomen?
Bea: Mijn ouders leerden elkaar kennen via een Tibetaans boeddhistische groep, waar ik in mijn late tiener jaren zelf steeds meer naartoe getrokken werd.
Kim: In mijn pubertijd las ik van alles van verschillende leraren en stromingen. Zodra het kon ging op reis. Toen ik terugkwam van één van mijn reizen naar Dharmasala, waar de Dalai Lama woont, wilde ik mij verder toeleggen op mediteren. Google bracht mij bij het meditatiecentrum om de hoek, dat onderdeel is van een wereldwijde community. Ik ben hier nog steeds aan verbonden.
Wat betekent het boeddhisme voor jullie?
Bea: Het is voor mij een rijk lichaam aan leringen, in schrift maar ook levend overgedragen via lezingen en gemeenschap, dat voor mij een leidraad geeft voor zelfonderzoeking en een manier om aanwezig te zijn in de wereld en met de mensen om mij heen op een manier waar ik mij goed bij voel.
Kim: Een pad, een leer en levende inspiratiebronnen in de vorm van een sangha (community van beoefenaars) en leraren. Meditatie is zo’n directe manier om met jezelf en de wereld om je heen te werken. De traditie waarin wij studeren is erop gericht om zowel individueel als collectief (dus ook in de samenleving) meditatie in de praktijk te brengen. Alleen voor mezelf op het kussen zitten en allerlei ontdekkingen doen, krijgt voor mij pas waarde als het ook voor anderen en de wereld om ons heen helpt.
Naast de wandel- en meditatiedag bieden jullie ook meerdaagse programma’s in binnen- en buitenland + meditatiebegeleiding en workshops aan. Kunnen jullie hier wat meer over vertellen?
Bea: Deze programma’s zijn bedoeld als retraites waar meditatie en wandelen een even belangrijke rol krijgen. Door midden in de natuur en tussen de elementen te zijn, worden we automatisch in contact gebracht met onze inherente, gezonde menselijke aard. Meditatie kan ook een middel zijn om op die manier in contact te komen met jezelf, maar door dit in de natuur te doen geef je jezelf nog een extra handje daarbij.
Bea; je begeleidt sinds 10 jaar meditatie avonden voor jonge mensen en zomerkampen met elementen van mindfulness voor kinderen. Waarom is mediteren voor jonge mensen en kinderen zo belangrijk? En heb je hier ook een paar praktische tips voor?
Mijn eigen ervaring is dat er een hoop op mij afkwam als kind en tiener waar ik door overweldigd werd. Onder andere studiekeuze, een carrière kiezen, maar ook omgang met (sociale) media heb ik heel lastig gevonden. Ik was snel van de leg als kind, kon mij niet goed handhaven in sociale situaties en had moeite met mijn energie op een gezonde manier te kanaliseren. Meditatie en aandachtstraining werden steeds belangrijker voor mij toen ik merkte wat voor een effect het had om dagelijks een korte periode stil te zitten en mijn ademhaling te volgen. Niet dat ik toen plots wist wat ik wel wilde, maar het gaf mij op den duur de rust om niet al te zeer te vervallen in een onderliggend paniek gevoel over of ik wel de goede keuzes maakte, omdat ik kon leren te voelen of iets juist was of niet. Als dingen even een tijd dramatisch leken kon ik altijd terugkomen bij gewoon zitten en zijn, zonder ‘iemand’ te moeten zijn.
Tips vind ik vaak lastig, omdat praktische zaken voor ieder anders werken. Maar als er een ding is dat ik zou moeten noemen, dan zou het zijn om te benadrukken hoe belangrijk het is om gedachtes en overtuigingen te leren loslaten. Niet omdat ze geen waarde hebben, maar omdat je er telkens opnieuw weer voor kunt kiezen, als je merkt dat ze je nog dienen, zonder dat ze je leven gaan beheersen. Die keuze kun je maken als je je bewust bent van je kern, of met andere woorden jezelf kunt voelen, in plaats van dat je keuzes maakt op basis van sociale of culturele conventies, of op basis van wat een ander vindt dat je zou moeten doen.
Kim; je bent opgeleid als sociaal gedragskundige, cultuurwetenschapper en MBSR trainer. Je geeft daarnaast nog diverse andere trainingen, workshops en je ontwikkelt zelfs producten samen met je jongste broer. Kun je hier wat meer over vertellen?
Meditatie is voor mij de basis van alles wat ik doe. Ik zoek altijd naar bruggen en manieren om de vertalingen naar ons dagelijks leven of andere werkgebieden te maken.
Op welke gebieden willen jullie de wereld een stukje mooier maken?
Bea: WanderMind is daar zeker een deel van. Maar verder gewoon in mijn dagelijks leven. Door mijn tekortkomingen te leren erkennen en herkennen, en waar nodig en mogelijk anderen te helpen.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die jullie van deelnemers ontvangen hebben?
Poëzie, een open blik en een warme omhelzing.
Ontvangen jullie ook weleens kritiek en zo ja, hoe gaan jullie hiermee om?
Bea: Tot nog toe zijn we nog gevrijwaard, maar eerlijk gezegd hoor ik die kritiek graag!
Hebben jullie tips, do’s en don’ts voor de lezers die heel graag meer zen in het leven willen staan?
Bea: Allereerst is het goed om je veronderstellingen te leren kennen. Wat betekent ‘zen’ in het leven staan eigenlijk voor jou? Wil je rust in het leven, wil je zelfkennis opdoen? Als je je beweegredenen niet kent kan meditatie in sommige gevallen een heftige ervaring worden, omdat je geconfronteerd wordt met wat er in jou leeft. Gedachtes, emoties, de manier waarop je naar jezelf kijkt bijvoorbeeld. Ben je klaar om dat te zien? Uiteindelijk is het ideaal als je je pad als een onderzoek kunt zien waar geen definitief antwoord op komt, en je toch dingen kunt leren. Veel mensen hebben baat er bij om dit niet alleen aan te gaan, maar vooral een groep en gemeenschap te hebben die samen dit pad betreden en elkaar kunnen ondersteunen.
Kim: ‘Meer zen voelen’ is een vaak gebruikte zin, met veel verschillende betekenissen.
Een pad van meditatie gaan is vooral jezelf leren bevrienden en onthullen op een manier die bijdraagt aan het welzijn van alle levende wezens. Daarin kom je soms ook dingen tegen die juist schuren, of niet zo comfortabel aanvoelen. Als je meditatie inzet om tot een bepaalde staat te komen, ben je in eerste instantie meer bezig met een ‘verbeter-project’ omdat je iets ervaart wat je niet wilt ervaren. Je kan je leven lang bezig met altijd maar betere of andere ervaringen te willen hebben, zonder echt te kijken wat er hier en nu is. En dat is, als eerste stap, in het vrienden worden met jezelf, nodig. Daarin kan je natuur tot uiting komen.
Zoals jullie weten is het mijn missie om einde te maken aan dierenleed in de wereld. Hebben jullie tips en adviezen voor mij?
Kim: Inzicht en vriendelijkheid vergroten. Inzicht in hoe je geest werkt, je patronen leert zien, en je keuzemogelijkheden vanuit vriendelijkheid. Dierenleed komt voort uit menselijk gedrag en houding.
En mijn ervaring is dat meditatie uitstekend geschikt is om te (leren) zien wat er nou precies in je omgaat en wat je keuzes zijn.
De vier gedachten (Four Reminders) in het Boeddhisme zijn ook een interessante les en contemplatie oefening om je inzicht en vriendelijkheid te vergroten. Ik doe het vaak, omdat het mij herinnert aan de basic facts of life, die nogal eens wat schuring kunnen geven 😉 . Zo herinner ik mezelf steeds weer niet alleen met mijn ‘eigen’ navel en agenda bezig te zijn maar dat onze natuur relationeel is. En we allemaal onderdeel van een groter geheel zijn en ook bestaan door dat grotere geheel. We zijn een web van relaties. De Vier zijn:
Kostbare menselijke geboorte. Beeld je eens in wat er allemaal samen heeft moeten komen voor je geboren werd. Generaties mensen, moleculen, enz.
Vergankelijkheid. Dingen ontstaan en vergaan. Het is een doorgaande cirkel, net als de seizoenen. Niks is solide en altijd in beweging.
Onderlinge afhankelijkheid. Alles wat je doet heeft effect. Alleen hier en nu kan je kiezen en koers bepalen.
Lijden is onderdeel van het leven.
Wat is de allermooiste herinnering die jullie hebben aan een dier? En hoe ziet deze herinnering eruit?
Bea: toen ik 10 was kregen we 2 katten, één daarvan een rood katertje. Toga is 13 jaar lang bij mij geweest en mee verhuisd toen ik uit huis ging. Er waren tijden als kind en tiener dat ik het moeilijk had en ontzettend veel troost ervoer bij deze monsterlijk grote kater, terwijl hij luid spinnend op mijn borst lag. Daar ben ik nog steeds ontzettend dankbaar voor, het gaf zo veel ontspanning.
Kim: Ik was altijd gefascineerd door paarden, maar daar mocht ik niet op, omdat ik op ballet zat. Hoewel we ook maar op een ‘sport’ mochten, verbood mijn balletjuf het ook. ‘Slecht voor de beenstand en spier-ontwikkeling.’. In de zomer vakanties reed ik wel. Later ben ik op paardrijden gegaan. Paarden herinneren mij aan elegantie en kracht.
Wat is het mooiste boek dat jullie ooit gelezen hebben en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Bea: A Wizard of Earthseadoor Ursula K. Le Guin is een verhaal van een man die erg begaafd is, maar door zijn arrogantie fouten maakt die hem blijven achtervolgen. Uiteindelijk blijkt zijn angst voor zijn eigen schaduw het enige dat deze schaduw de kracht geeft om schade aan te richten.
Ik lees graag stripboeken, met als favorieten onder andere Lumberjanes, Saga, WitchyComic en Monstress. Mag dat ook? 😉
Kim: Zoveel moois… In de filosofie tijdens mijn studie was het A Thousand Plateaus van Deleuze en Guattari. Ik kom er steeds bij terug. Net als bij The Embodied Mindvan Varela en Thompson. De laatste jaren heb ik met Henk Oosterling, een Rotterdamse filosoof gewerkt. Hij schrijft direct en radicaal. Hij staat er voor dat we NU iets moeten met de wereld en onszelf. En stelt een ECO3 verlichting voor: Fysiek, mentaal en sociaal. Als je zin hebt om je ergens in vast te bijten, lees Henk
(of begin met wat YouTube filmpjes).
Daarnaast lees ik graag poëzie. Rupi Kaur houd ik de laatste jaren in de gaten. Scherp, juicy en zo raakbaar.
En als roman één uit mijn pubertijd: Van de Koele Meeren des Doods van Frederik van Eeden. Een wordingsroman over Hedwig’s leven als jonge vrouw in een beknellende omgeving.
Wat zijn jullie favoriete meditaties?
Kim: Dat wisselt per periode, met wat er in mijn leven speelt en nodig is en waar ik in mijn boeddhistische studie mee bezig ben.
Wat is jullie grootste droom?
Bea: Ergens wonen waar ik uit huis de natuur in stap.
Kim: Dat iedereen zijn natuurlijke wijsheid leeft.
Bea: Zeker wel. Vaak ga ik door een proces dat begint bij te veel geld uitgeven aan dure (natuur)wijn en eten, en vervolgens langzaam steeds verdrietiger te worden en dat ook toe te laten en te voelen. En gewoon een potje huilen, yin yoga doen en mediteren. Maar heel eerlijk, ben ik best vaak nog eerst een tijdje bezig met allerlei tijdelijke oplossingen die niet naar het onderliggende gevoel gaan.
Voelen jullie je weleens eenzaam? En zo ja, hoe gaan jullie hier mee om?
Kim: Ja. Dat gevoel komt en dat gaat heb ik inmiddels geleerd. Het hoort bij het leven.
Ik trek mij terug. Ga bijvoorbeeld in mijn eentje de natuur in. Er komt dan weer een moment dat het lukt om uit te reiken en contact te maken.
Zijn jullie gelukkig?
Bea: Soms wel, en soms niet. Eigenlijk houdt die vraag mij niet zoveel bezig, omdat ik niet zo goed weet wat geluk nou eigenlijk precies is.
Kim: Mij ook niet. Gelukkig zijn gaat voor mij over momenten waarin dingen samenvallen en het mij toevalt in plaats van dat ik er heel gefocust mee bezig ben om mij gelukkig te willen voelen.
Wat is jullie definitie van succes?
Bea: dat ik mij goed voel bij de dingen die ik doe, het gevoel heb dat ik progressie maak, zonder persé productief te zijn. Ik voel mij succesvol als een project goed gaat, mensen blij zijn, of dichter bij zichzelf komen als ze deelnemen aan een programma dat ik begeleid.
Kim: Als we betekenisvolle ontmoetingen tot stand brengen.
Gedeeld: Win een plekje en ga gratis met ons mee op 2 maart!
Heb je de review van Claire al gelezen van onze vorige Wandel- en Meditatiedag? Dit keer maak jij kans om onze Wandel- en Meditatiedag te beleven op 2 maart. Voor meer informatie klik hier. Ook Claire gaat 2 maart weer met ons mee. Enthousiast geworden en ga je mee? Laat dan een reactie achter op dit artikel en stuur een mail naar Claire met daarin waarom wij jou moeten uitkiezen.
Nog meer kans maken? Like ons dan ook op Facebook en deel met ons jouw mooiste wandel/meditatie verhaal of een filmpje/gedicht/quote die jou inspireert. Volgende week woensdag maken wij via een persoonlijke mail, de winnaar bekend.
Een tijd geleden was ik uitgenodigd door Nanneke voor de lancering van haar boek ‘Fit Vega(n) Food’. En direct bij onze eerste ontmoeting was ik onder de indruk van haar. Wat een onwijs lief, mooi en inspirerend mens! Naast dat ze diverse boeken heeft geschreven, is zij ook de oprichtster van Optimal Health Studio in Mijdrecht. Maak kennis met een geweldige vrouw die zeker indruk op je gaat maken. En… Ze heeft ook nog een geweldig cadeau voor je! Wil je kans maken op een maand gratis yoga lessen in haar studio? Lees dan snel verder. Ik wens je heel veel lees plezier toe!
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Lichamelijk energie krijg ik van het toevoegen van heel veel verschillende groenten en fruit aan mijn dagelijkse voeding. Ik merk het meteen als ik daar veel aandacht aan besteed en de hele dag veel waardevolle voedingsstoffen binnen krijg. Daarnaast doe ik veel aan Intermittent Fasting (periodiek vasten) en koudetraining (ik zwem wekelijks 2-3 keer buiten in de Vinkeveens Plassen; ook in de winter) en merk dat dat beide een enorme energy boost geeft.
Geestelijke energie krijg ik onder andere van het geven van de yogalessen in mijn studio en als mensen blij en tevreden zijn na een bezoek aan mijn studio. Maar ook een gezellig etentje met familie en vrienden geeft mij energie.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Ongeveer 2 jaar geleden ging ik op survival tocht met mijn oudste zoon in de Spaanse Bergen. We sliepen buiten, hadden geen eten of drinken bij ons en moesten overleven met beperkte middelen. We kwamen toen uit op de vraag of je een dier zou kunnen doden voor je eigen maaltijd. Bij mij was het antwoord overduidelijk ‘nee’, tenzij het noodzakelijk zou zijn voor mijn overleving. Dat zette mij aan het denken en resulteerde in een ‘experiment’ waarin ik 20 dagen volledig plantaardig at en daar blogs over schreef. Hoe meer ik mij verdiepte in dit onderwerp hoe meer ik ervan overtuigd was dat ik volledig vegan zou blijven. Door mijn kennis van voeding en gezondheid was het voor mij geen moeilijke overgang en reis. Maar anderen zou ik aanbevelen om niet te hard voor jezelf te zijn als je per ongeluk toch eens iets eet wat niet vegan is. Alles wat je al doet draagt bij aan een betere wereld. Je hoeft niet alles in één keer ‘perfect’ te doen.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ik heb de luxe dat zowel mijn man als ik over een professionele keuken beschikken in onze bedrijven (ik in mijn studio; mijn man in zijn restaurant) en dat we bijna alles bestellen bij de biologische groothandel. Voor boodschappen die ik nog mis ga ik naar de plaatselijke natuurvoedingswinkel.
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Ja, mijn honden zijn meer van mij gaan houden, hahaha 😉
Ik heb veel mensen om mij heen wel aan het nadenken gezet door mijn keuzes en levenswijze. Van een aantal mensen heb ik al gehoord dat ze door mij geïnspireerd zijn geraakt om ook vegan te worden. Dat vind ik een waanzinnig mooi compliment.
Je bent de oprichtster van Optimal Health Studio. Hoe is het idee hier voor ontstaan?
Een aantal jaren geleden ben ik gestart met een eigen praktijk als voedingsdeskundige en Orthomoleculair therapeut. Daarnaast werk ik al sinds mijn 16de in de fitnesswereld. Ik wilde een plek waar ik mensen kon begeleiden op het gebied van zowel voeding als ook de training en ontspanning. Zo ben ik begonnen op de eerste verdieping van het pand. Al snel groeiden we uit ons jasje en kwam gelukkig de ruimte op de begane grond vrij. Zo heb ik de studio uit kunnen breiden naar wat het nu is. De Health Bar in de studio doen mijn man en ik samen; ik maak de recepten en bedenk wat daar allemaal gebeurt. Hij is van het logistieke gedeelte van de keuken. Eén van zijn chef-koks staat hier 2 dagen per week de gezonde meeneemmaaltijden te bereiden. Een hele fijne samenwerking dus.
Optimal Health staat voor een optimale gezondheid door voeding, training en ontspanning. Alle drie de pijlers zijn even belangrijk. Mijn missie is om mensen in een fijne omgeving de beste versie van zichzelf te laten worden; positief, fit en vol energie. Ook wil ik dat als mensen hier komen ze zich thuis voelen en dit als een plek voelen waar ze zichzelf even kunnen ‘resetten’ en opladen van hun (meestal) hectische drukke leven.
De studio is de plek waar voor mij alles samen komt; al mijn ervaringen (zowel persoonlijk als op werkgebied), mijn inspiratie, creativiteit en persoonlijkheid. Optimal Health Studio is een stukje van mijzelf waar ik mensen iets van mee wil geven.
Wat voor lessen en diensten bieden jullie aan?
Verschillende vormen van yoga zoals Bikram (Hot) Yoga, Yin Yoga en Aerial Yoga. Daarnaast ook Pilates, Personal Training en Bodytec Training, Massage, Voedingsadvies en Orthomoleculaire Therapie, Beauty behandelingen en workshops. In onze Health Bar kun je terecht voor verse sappen en gezonde maaltijden.
Kun je daarnaast iets meer vertellen over de health bar en de maaltijden die jullie maken?
Elke week hebben we 2 verschillende gezonde meeneem maaltijden die gemaakt worden naar een recept van mij. Er is altijd minimaal 1 maaltijd glutenvrij en 1 vegan (soms/vaak zijn ze het beiden). Daarnaast verkopen we zelfgemaakte granola, bananenbrood, gefermenteerde producten zoals kefir en kombucha en slowjuices.
Naast een geweldige ondernemer, ben je ook auteur van de boekenFit Vega(n) Food,Eet je fit en Gezond aan tafel. Heb je tips voor mensen die graag een boek zouden willen schrijven?
Zorg dat je een uitgever vindt die iets in jouw idee ziet. Heel vaak heb ik mensen horen zeggen dat ze graag een boek willen schrijven. Uiteraard kun je ook zelf een boek uitbrengen, maar daar komt meer bij kijken dan je zou denken. Wanneer je een uitgever hebt die iets in jou en je idee ziet kun je aan de slag en zullen zij je ook helpen in het hele proces.
Hoe belangrijk is het voor jou om je te blijven ontwikkelen?
Een eerste levensbehoefte eigenlijk. Ik vind het elke keer weer leuk om nieuwe uitdagingen aan te gaan en weer nieuwe dingen te leren.
Wat betekent yoga en meditatie voor jou? En wanneer doe je het?
Yoga en meditatie zijn onlosmakelijk verbonden met mijn werk en leven. Omdat ik bijna dagelijks lessen geef heb ik soms minder tijd voor mijn eigen practice; wat ik in vakanties dan vaak weer inhaal.
Heb je tips voor iedereen die consequenter zou willen gaan sporten?
Zet het in je agenda. Maak een afspraak met jezelf en maak die afspraak net zo belangrijk als je andere afspraken.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Er zijn meerdere mensen waar ik een groot respect en bewondering voor heb. Eén daarvan is Wim Hof. Hij is altijd op zijn gevoel afgegaan en heeft zich niks aangetrokken van (voor)oordelen van anderen. Hij is authentiek en volledig zichzelf.
Wat is het mooiste boek dat je ooit gelezen hebt en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Mijn huis staat vol met boeken en ik heb altijd al heel veel gelezen. Maar het meest recente boek wat indruk op mij maakte was What doesn’t kill us van Scott Carney. Dit gaat over koudetraining, zijn samenzijn met Wim Hof en wat hem dat heeft opgeleverd (mentaal en fysiek). Heel inspirerend.
Daarnaast is het boek Eat and Run van Scott Jurek één van de boeken die mij heeft geïnspireerd op mijn vegan levenspad.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ooit zou ik wel een eigen vegan kookprogramma op televisie willen!! Dat lijkt mij geweldig en een waanzinnig mooie manier om aan heel veel mensen te laten zien hoe je lekker vegan kunt koken.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Gezondheid en geluk voor al mijn dierbaren en ikzelf.
Dat alle wereldbewoners duurzaam en diervriendelijk gaan leven zodat onze wereld en natuur behouden blijft.
Dat de studio een gezond en goed lopend bedrijf blijft.
Voel je je weleens eenzaam? En zo ja, hoe ga je hier mee om?
Eigenlijk, gelukkig, niet. Natuurlijk heb ik ook zo mijn ups en downs in het leven. Maar eenzaamheid hoort daar gelukkig niet bij.
Ben je gelukkig?
Daar kan ik een volmondig ‘Ja’ op antwoorden. 😀
Wat is jouw definitie van succes?
Dat kun je op heel veel manieren definiëren… dus lastig om daar op te antwoorden. Succes kun je op persoonlijk vlak ervaren, als je lekker in je vel zit, je kunt ontwikkelen, etc.
Werk gerelateerd zie ik dat als je doet waar je gelukkig van wordt, er blij van wordt en het ook iets oplevert.
Gedeeld: Win een maand gratis yoga lessen!
Ik wil graag een maand yoga lessen cadeau geven aan één persoon in Optimal Health Studio in Mijdrecht. Wil je hier kans op maken? Laat dan een reactie achter onder dit interview met je mailadres. Aanstaande donderdag maken wij de winnaar bekend. 😀
Vorige week schreef ik al een blog artikel over hun geweldige campagne ‘Not Just A Shirt’. En vandaag laat ik je verder kennis maken met één van de gezichten achter Project Cece; Noor Veenhoven. In dit interview deelt Noor hoe zij veganistisch is geworden dankzij haar vriend, wat fair fashion voor haar betekent, haar favorieten fantasy/sci-fi boeken en nog veel meer. Ik wens je heel veel lees plezier toe!
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Het gevoel hebben dat ik een verschil maak, dat geeft mij energie. Met Project Cece proberen we het zo gemakkelijk mogelijk te maken om eerlijke en duurzame kleding te vinden. Elke keer als we een bericht krijgen dat iemand ons platform gebruikt om de stap naar duurzaam shoppen te maken zit ik te stuiteren op mijn stoel. Het gevoel dat je iemand geholpen hebt en ook bijdraagt aan een betere wereld is het beste gevoel dat je kunt hebben!
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Ik heb eigenlijk vroeger best wel veel vlees gegeten. Het was altijd mijn favoriete onderdeel van de maaltijd en ik vond het van huis uit ook super vanzelfsprekend om altijd vlees te eten bij het avondeten. Toen ik ging samenwonen met mijn vriend (bijna 6 jaar geleden) kwam daar verandering in. Hij vond vlees helemaal niet zo lekker en vond ‘groenten, aardappels en vlees’ niet een echte maaltijd. Ik ben door hem veel meer Italiaans, Aziatisch en Mexicaans gaan koken. Vlees lieten we steeds vaker uit de maaltijd weg.
Mijn vriend was degene die uiteindelijk de knoop door hakte, we wisten allebei dat het eten van dieren heel slecht voor het milieu was en hij vond het ook nog eens heel zielig voor de dieren. Dat had ik eerst wat minder. Ik weet nog goed met welke zin hij mij overhaalde: ‘We hebben het niet nodig om dieren te eten, de absoluut enige reden om dieren te eten is omdat je het lekker vindt. Vind je dat genoeg reden om een dier te doden?’ Het antwoord was duidelijk: Nee.
Ik begon met alleen thuis vegetarisch te eten, maar niet als ik bij andere mensen thuis at. Doordat we alleen nog maar vegetarisch aten ging ik wel op onderzoek uit. Op zoek naar lekkere recepten kwam ik een hoop vegetarische en veganistische bloggers tegen. Daardoor vond ik niet alleen goede recepten maar werd ik mij ook steeds meer bewust van het probleem. Ik kwam erachter hoe slim dieren eigenlijk zijn en dat er ook voor zuivel en eieren veel dieren worden gedood. Deze redenen overtuigde mij ervan dat het tijd was om veganist te worden… ook al had ik hier wel weer mijn vriend voor nodig om de knoop door te hakken. Ik heb eerst nog een tijdje een uitzondering gemaakt voor verjaardagstaart, maar ook daar ben ik op een gegeven moment mee gestopt. Als ik bij vrienden of familie ga eten koken ze veganistisch voor mij en dat vinden ze helemaal niet erg. Ik ben dus heel tevreden met mijn veganistische leven nu.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ik kan niet zover vooruit plannen dus ik doe altijd boodschappen vlak voordat ik ga koken. Ik ga altijd naar de Albert Heijn (5 min lopen van mijn huis) en doe daar gewoon boodschappen. Soms ga ik naar de Biolicious of de Marqt die er zo’n beetje naast zitten om veganistische Mayo te halen of Edelgist. We kennen inmiddels bijna alle producten die veganistisch zijn dus we hoeven niet meer heel lang naar de labels te staren. Laatst had ik mij wel verkeken op een vegaburger… Toen stuurde mijn vriend mij terug naar de supermarkt om het terug te brengen (hij is keihard :-p ). We hebben wel sinds kort besloten dat we ook geen palmolie meer willen eten. Dat maakt het wel moeilijk want er is geen snoep meer te vinden… Alleen de vegan chocolade kunnen we nog eten.
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
In de vriendengroep waar ik het meest mee omga is bijna iedereen vegetariër of vegan, we hebben elkaar wel een beetje ge-peer-pressured hier in, maar voor het goede doel 😉 . Samen eten we eigenlijk altijd veganistisch dus dat maakt het wel lekker makkelijk. Mijn ouders zijn ook een stuk minder vlees gaan eten en moedigen het veganisme alleen maar aan. Iedereen in mijn omgeving zegt eigenlijk altijd alleen maar hoe goed ze het vinden dat ik veganist ben. Dus dat maakt het wel makkelijk.
Je hebt samen met Melissa en Marcella, Project Cece opgericht. Hoe is het idee voor deze onderneming ontstaan?
Het idee is een beetje ontstaan uit luiheid en irritatie. Het idee is ontstaan toen Marcella en ik huisgenoten waren en nog samen natuurkunde studeerden. We waren allebei bezig met duurzaamheid maar kleding was soms nog een moeilijk punt. Op een dag kwam Marcella thuis en zei ze tegen mij: ‘Ik wil wel duurzaam kopen, maar ik kan online zo moeilijk vinden wat ik zoek. Er zijn meer dan genoeg webwinkels, maar als ik op zoek ben naar een bepaald topje dan moet ik wel bij tientallen webshops kijken voordat ik vind wat ik zoek. Zo eindig ik iedere keer weer bij de H&M. Maar ik weet een oplossing: Ik kan het aanbod van alle webshops samenvoegen op één website zodat je in één keer het overzicht hebt van alle producten.’
Marcella kan heel goed programmeren, dus ze kon deze website ook werkelijk bouwen. Ik was meteen enthousiast en vroeg of ik kon helpen. Marcella had het idee ook al met haar zusje Melissa besproken en die was ook enthousiast. Zo begonnen we Project Cece.
Waar staat Project Cece voor en wat is jullie missie?
Project Cece staat voor Project Concious clothing, met extra e’s er tussen om er een naam van te maken. Onze missie is om het zo makkelijk en leuk te maken om duurzame kleding te kopen dat er geen reden meer is om andere kleding te kopen. Het is onze missie om iedereen ervan te overtuigen duurzaam te kopen, zodat de grote kledingfabrikanten niet anders kunnen dan hun productieprocessen aanpassen. Op die manier willen we duurzame kleding de norm maken.
Jullie hebben ook een hele mooie campagne opgericht; Not Just A Shirt. Kun je daar wat meer over vertellen?
Met de Not Just A Shirt campagne proberen we meer bewustzijn te creëren in dat kleding meer is dan alleen hoe het er uit ziet. Achter elk kledingstuk gaat een verhaal schuil van de mensen die het hebben gemaakt en de reis die het kledingstuk heeft afgelegd. Helaas zijn de meeste kledingstukken niet onder eerlijke, veilige en milieuvriendelijke omstandigheden gemaakt. Slechts 1% van alle kleding wordt gemaakt onder eerlijke omstandigheden en de mode industrie is één van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Daarom proberen we met onze campagne te laten zien dat het ook anders kan en dat je dus niet alleen een shirt moet kopen vanwege het uiterlijk, maar ook voor het verhaal erachter. Als wij met zijn allen besluiten dat we alleen nog maar kleding kopen met een mooi verhaal erachter, dan kunnen we dat soort kleding de nieuwe norm maken.
Wat voor producten verkopen jullie?
Wij richten ons nu alleen op kleding, schoenen en accessoires. We verkopen ze alleen niet. We laten alleen alle producten zien op onze website, met alle informatie erbij die je nodig hebt om de bewuste keuze te maken. Als je bij ons klikt op ‘Bestel nu’, dan wordt je doorverwezen naar de website waar je het ook echt kunt kopen.
Welke merken staan er op jullie verlanglijstje en zouden jullie graag willen gaan verkopen?
Wij willen al best lang Kings of Indigo en daar zijn we nu in gesprek mee dus hopelijk komen die binnenkort naar onze website! We hebben ook The Reformation op ons verlanglijstje staan, maar helaas zitten die voor nu alleen in Amerika. We willen ook al een tijdje NAE Vegan, een prachtig schoenenmerk, maar daar zijn we ook mee in gesprek, dus waarschijnlijk komen die ook snel naar onze site.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die jullie van klanten ontvangen hebben?
We ontvangen best vaak reacties van klanten die zeggen dat ze altijd wel duurzame kleding wilde kopen maar het niet konden vinden en dat Project Cece dus echt een uitkomst biedt. Dat zijn echt de berichten waar we even een vreugde dansje van doen, want dat is precies waarom we met Project Cece begonnen zijn.
Ontvangen jullie ook weleens kritiek en zo ja, hoe gaan jullie hiermee om?
Zeker! Aan de ene kant over dat onze kleding niet duurzaam genoeg is. Een andere kritiek die we wel eens krijgen is over de werking van de website. Soms zijn er functionaliteiten die niet optimaal werken etc. Met deze kritiek zijn we altijd alleen maar heel blij omdat het ons de mogelijkheid geeft tot verbetering. Wij zijn constant bezig met het verbeteren van onze website en dan is extra input alleen maar welkom.
Heb je tips voor andere vegans die graag een vegan onderneming willen oprichten?
Maak gebruik van de community! Veel vegans zijn zoekende naar producten en services die aansluiten bij een levensstijl, maar ze willen ook altijd andere helpen deze producten weer te vinden. De vegan community en trouwens ook de duurzame community is enorm welwillend en er zit veel goodwill. We willen allemaal samen de wereld veranderen en een betere plek maken dus er zijn sowieso mensen die je willen helpen. Maak daar gebruik van.
Wat voor type veganist ben je?
Ik weet niet helemaal wat je hiermee bedoelt… Een positieve? Ik geloof dat als we goede vervangers hebben voor dierlijke producten veel meer mensen vegan zullen worden. Ik geloof er echt in dat vroeg of laat we in zijn geheel afstappen van dierlijke producten.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Ik denk toch wel mijn ouders, omdat zij mij altijd hebben geleerd om kritisch te zijn en alleen maar dingen te doen waar ik zelf helemaal achter sta.
Wat is het mooiste boek dat je ooit gelezen hebt en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Moeilijk… Ik heb een hoop boeken gelezen die ik fantastisch vond maar ik zou niet zeggen dat ik echt een favoriet heb. Ik moet hier even toegeven dat ik een echte fantasy/sci-fi nerd ben… Ik vond daarom The name of the Wind van Patrick Rothfuss echt super, natuurlijk alle boeken van Game of Thrones, The Hitchhikers Guide to the Galaxy was geniaal… Zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik ben nu Homo Deus aan het lezen. Ook heel interessant en zeker een aanrader! Er staan ook hele goede argumenten in voor waarom je veganist zou moeten zijn.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Niet alles hoeft in één keer perfect. Begin met de dingen die niet moeilijk zijn. Zoals sojamelk in je koffie in plaats van koemelk. Als je het langzaam in stapjes doet dan zal je zien dat het allemaal niet zo heel ingewikkeld is en er is een gigantische community aan vegans die je willen helpen met het geven van tips. Vegan worden hoef je echt niet in je eentje te doen en het hoeft ook niet in één keer. Samen staan we sterk.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ik droom er van dat onze website goed wordt gebruikt en dat we zoveel bezoekers hebben dat de fast-fashion industrie niet anders kan dan zich aanpassen. We staan altijd open voor samenwerkingen om dit doel te bereiken.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Dat de mensheid de kennis heeft om alle problemen die we hebben op te lossen.
Dat de mensheid de coöperatie skills heeft om vervolgens de problemen op te lossen.
Dat iedereen gelukkig is.
Ben je gelukkig?
Ja! Heel erg 😀 !
Wat is jouw definitie van succes?
Als je na afloop geen spijt hebt van hoe iets is gegaan dan is het een succes.
Gedeeld: Not Just A Shirt
Claire heeft vorige week een artikel geschreven over onze Not Just A Shirt campagne. Klik hier om het artikel te lezen.
Harvey van Diek is medewerker communicatie & fotoredacteur bij Sovon Vogelonderzoek Nederland. Recent hebben zij via Kosmos Uitgevers een nieuwe Vogelatlas van Nederland uitgebracht. Reden genoeg dus voor een interview! Want hoe zit het met de vogels in Nederland en is bijvoeren in de herfst & winter een goed idee of juist niet? Dit en veel meer lees je in dit interview. Heel veel lees plezier!
Wie ben je en wat is jouw rol bij Sovon?
Harvey van Diek. Medewerker communicatie en fotoredacteur. Daarnaast was ik een van de twee coördinatoren van het project de Vogelatlas. Mijn taak was onder andere om te zorgen dat in drie jaar tijd in alle kilometerhokken broed- en wintervogels werden geteld door vogelaars.
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Vogels kijken is al mijn hele leven mijn passie en het feit dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken is mij heel veel waard.
Hoe heeft het proces van de totstandkoming van de nieuwe Vogelatlas eruit gezien?
De vogelstand in Nederland verandert zo snel, dat het 15 jaar na de vorige broedvogelatlas en 30 jaar na de laatste wintervogelatlas tijd werd voor een nieuwe atlas van álle Nederlandse vogels. Het project voor een nieuwe Vogelatlas is gestart in 2012. Heel Nederland hebben we verdeeld in 1685 atlasblokken van 5 bij 5 kilometer. Vervolgens zijn in al deze atlasblokken gedurende 2012 t/m 2015 door ruim 2000 vogelaars alle winter- en broedvogels geteld. Dit leverde een gigantische hoeveelheid data op, die in de jaren erna is geanalyseerd en verwerkt in honderden grafieken en kaarten. Het laatste jaar hebben 135 soortspecialisten gewerkt aan de teksten. Samen met de kaarten, grafieken en top foto’s van verschillende fotografen is het 600 pagina’s dikke boek de Vogelatlas het eindresultaat.
Wat maakt de nieuwe Vogelatlas zo uniek?
Het is een groots project waar ruim 2000 vrijwillige vogeltellers aan hebben bijgedragen. Er zijn maar weinig landen waar zoveel vogelaars actief zijn. Het buitenland is jaloers op ons.
In de nieuwe Vogelatlas hebben jullie 40 jaar veranderingen inzichtelijk gemaakt. Kun je een aantal van de belangrijkste veranderingen met ons delen?
De vogelbevolking is behoorlijk op zijn kop gezet. We zijn vogelsoorten kwijtgeraakt (bijvoorbeeld de Kuifleeuwerik en Ortolaan), maar we hebben ook nieuwe vogelsoorten mogen verwelkomen zoals de Zeearend en de Kraanvogel. Ondanks de nieuwe soorten is er echter wel sprake van een verarming. We zien namelijk dat algemene soorten op steeds meer plekken in Nederland opduiken, terwijl schaarse soorten het steeds moeilijker krijgen. In 1975 bestond de helft van de vogelbevolking uit boerenlandvogels, tegenwoordig is dat minder dan 20%.
Wat voor invloed hebben deze veranderingen op de toekomst?
Als we niet oppassen zet deze trend zich verder door en zullen meer (zeldzame) soorten verdwijnen. Hierdoor worden de verschillen in Nederland steeds kleiner.
Kun je wat meer vertellen over de actuele stand van zaken?
Naast de in de vorige vraag staand antwoord zijn er ook enkele lichtpuntjes. Broedende kraanvogels, broedende visarend en zeearend. Dat was 30 jaar geleden nog ondenkbaar.
Hoe zien de Nederlandse vogelpopulaties er uit?
Bosvogels doen het goed, weidevogels doen het slecht, moerasvogels laten een wisselend beeld zin. Stadsvogels in de lift.
Wat kunnen wij doen om de vogelpopulaties in stand te houden?
Sovon Vogelonderzoek Nederland heeft als primaire rol het verzamelen van kennis over hoe wilde vogels het doen in Nederland. Bescherming en beleid zien wij als een taak voor andere partijen, zoals de Vogelbescherming en de overheid. Feiten, zoals nu verzameld in de Vogelatlas, bieden een sterk fundament voor de juiste keuzes. Want waarom gaat een soort voor- of achteruit? De Vogelbescherming is uiteraard een belangrijke partij voor het behoud van vogelpopulaties en het vergroten van bewustwording van wat er nodig is om vogelsoorten beter te beschermen.
In hoeverre is de klimaatverandering van invloed op de vogelpopulatie?
Mede door klimaatverandering trekken sommige vogelsoorten minder naar ons land, terwijl andere juist vaker blijven overwinteren. Maar klimaatverandering is één van de factoren die van invloed zijn op vogels, en zeker niet de enige. Want naast veranderingen in temperaturen krijgen vogels te maken met bijvoorbeeld verstedelijking en minder insecten als voedsel. Vogels moeten zich voortdurend aanpassen aan de omstandigheden. Niet alleen in ons land, maar ook op trekroutes. Trends en veranderingen in vogelpopulaties worden dus door vele factoren bepaald.
Zie jij jezelf als een vogelbeschermer of natuurbeschermer? En waar komt jouw liefde voor vogels en de natuur vandaan?
Liefde voor de natuur is mij met de paplepel ingegoten door mijn vader. We moeten zuinig zijn op wat we (nog) hebben.
Heb je tips voor iedereen die graag vogels zou willen gaan beschermen?
Voor tips over vogels beschermen zou ik altijd contact opnemen met Vogelbescherming Nederland. Die zijn er speciaal voor opgericht.
Wat zijn de belangrijkste kwaliteiten die iemand moet hebben om een vogelaar te worden?
Belangrijkste eigenschap om een goede vogelaar te worden, is het leuk vinden om naar vogels te kijken. Veel op pad te gaan met de juiste mensen want daar leer je het meest van.
Hoe belangrijk is het om vogels te tellen? Heb je daarnaast ook tips, hoe we dit het beste kunnen doen?
Het begint met kijken naar en genieten van vogels. Als je het leuk en nuttig vindt dat je waarnemingen ook gebruikt worden als basis voor natuurbescherming en -beleid, dan ga je vogels tellen. Vooral mensen die het leuk vinden om wekelijks, maandelijks of jaarlijks op een vaste manier vogels te tellen daar zijn we het meest bij gebaat. Want vogels monitoren daar draait het om. Het is een vinger aan de pols om te weten hoe het gaat met de vogels in ons land, en daarmee ook met de natuur.
Zijn jullie op zoek naar mensen die kunnen helpen met het doen van vogeltellingen? En zo ja, hoe ziet het profiel van de ideale kandidaat eruit?
We kunnen altijd nieuwe tellers gebruiken. We hebben verschillende projecten waar vogelaars aan mee kunnen doen, afhankelijk van de kennis die je hebt en de tijd die je eraan wilt besteden. Op www.sovon.nl/iktelmee staat meer informatie. Daarnaast is dit een leuk filmpje die de variatie aan tellers laat zien:
Welke gevaren zijn er op dit moment in ons land voor vogels?
De inrichting en het gebruik van ons landschap bepaalt voor een groot deel hoe het gaat met onze vogels. De boerenlandvogels hebben het zwaar door onder andere waterpeilverlaging, minder insecten en maaibeleid. Maar ook in andere typen landschappen zien we karakteristieke soorten achteruit gaan, zoals de duinen, waar sprake is van teveel stikstof. De Vogelbescherming brengt binnenkort een boek uit over bedreigde vogels in Nederland.
Zijn er zaken die wij kunnen doen om hun leven te verbeteren?
Bewustwording en zorg voor de leefomgeving zijn belangrijke aspecten om het leven van vogels te verbeteren.
Een vraag die bij veel van ons brand, eendjes brood geven is dit een goed idee of niet?
Een beetje voeren, zeker in de winter kan geen kwaad, als het maar niet overdadig gebeurt. Zie ook dit artikel.
Helpen wij de vogels door ze in de herfst en winter bij te voeren?
Jazeker.
Zijn er dingen die wij voor de vogels kunnen doen in de herfst of winter?
Bijvoeren, tuin vogelvriendelijk te maken. Plaatsen van nestkasten, voor vogels maar bijvoorbeeld ook voor egels. Tuin niet te veel aan te harken, maar vooral rommelhoekjes met bladeren etc. creëren. Daar houden vogels van. We zijn met zijn allen veel te netjes geworden. Zie ook dit artikel.
Hoe denken jullie over jagers?
Sovon volgt de ontwikkelingen van alle in het wild voorkomende vogelsoorten in ons land. De resultaten van tellingen en onderzoek vormen een belangrijke basis voor natuurbeleid en natuurbeheer in ons land. Onafhankelijkheid en objectiviteit zijn voor ons belangrijke kernwaarden. Want alleen door gegevens op een onafhankelijke wijze te verzamelen en te analyseren, kunnen we de betrouwbaarheid garanderen. Om deze reden vormt Sovon geen mening over besluiten en beheersmaatregelen. Dit laatste laten we aan andere organisaties over, zoals Vogelbescherming. Wij vinden het daarbij belangrijk dat eventuele discussies gevoerd worden op basis van feiten en kennis.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Meer respect voor de natuur en voor elkaar. Leven en laten leven. Persoonlijk zou ik graag veel reizen en veel verschillende vogelsoorten zien (en fotograferen).
Ben je gelukkig?
Ja, ik zit op een 8.
Wat is jouw definitie van succes?
Succes kent vele gradaties. Iedereen kan op zijn of haar manier succesvol zijn. En dat heeft lang niet altijd, sterker nog, meestal niet met geld te maken.
Gedeeld: de Vogelatlas
Op 24 november zag de nieuwe Vogelatlas van Nederland het levenslicht. Een must voor elke vogelaar, maar zeker ook voor elke natuurliefhebber.
Ze is moeder, ondernemer en veganist. In dit interview laat Jessica Moreno Avila van Het dieet van de liefde zien hoe haar leven er uit ziet. Ze deelt haar tips en tricks over hoe je kinderen vegan kunt opvoeden. Ook deelt zij hoe zij denkt over vaccineren. Ben je daarnaast benieuwd wat het veganisme voor Jessica betekent en wat haar dagelijkse rituelen zijn? Lees dan snel verder. Heel veel lees plezier!
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Echt energie krijg ik van kundalini yoga, bepaalde muziek en naar buiten gaan.
We wonen in de stad dus we proberen in het weekend wel de natuur op te zoeken, maar ook van het dagelijkse fietstochtje naar school krijg ik al energie. Voor mij werkt het beter om dagelijks iets van beweging te hebben dan 2x per week naar de sportschool te gaan.
1 avond in de week heb ik yoga les en ik probeer momenteel een korte practice te ontwikkelen die ik in mijn dagelijkse activiteiten kan integreren.
Tijdens huishoudelijke klusjes of werk luister ik naar mijn favoriete muziek via Spotify.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Ik ben veganist geworden in 2011 na een wandelvakantie. Op dat moment was ik al enkele jaren af en aan vegetariër. Ik had ook al eens een ayurvedisch dieet gevolgd dat 100% plantaardig was maar dat besefte ik toen niet, dat deed ik meer voor mijn gezondheid. Ik was vaak erg moe en volgde dit dieet als een soort kuur voor meer energie.
Maar ik werd veganist vanwege de dieren. Tijdens die vakantie zag ik koeien met kalfjes in de natuur en ik besefte plotseling heel goed dat ik dat bij ons in de buurt nooit zag. Ik woonde tegenover een melkveehouderij en daar stonden de kalfjes in van die kleine witte hokken.
De koeien kwamen wel buiten maar de wat grotere kalveren stonden op een stukje land achterin, ver weg van de kudde. Hoewel ik dit eigenlijk wel wist, ik dronk bijvoorbeeld al jaren geen melk meer vanuit het besef dat melk borstvoeding voor kalfjes is, kwam het op dat moment om de één of andere reden keihard binnen.
Na die vakantie ging ik het veganisme onderzoeken. Ik kende helemaal niemand die zo at en de eerste persoon die ik over mijn plannen vertelde deed het af als een of andere puberale ‘fase’ (ik was 33, ahum).
Ik besloot er 3 maanden helemaal voor te gaan, en als ik dan daarna nog twijfelde zou ik af en toe kaas mogen eten. Kaas vond ik namelijk het aller moeilijkste om los te laten. En ik twijfelde in die periode ook of het wel gezond was. Net als iedere andere Nederlander was ik opgegroeid met het belang van vlees voor ijzer en eiwitten en zuivel voor de calcium etc.
Omdat gezondheid heel belangrijk voor mij was ging ik op zoek naar blogs en kookboeken die vooral over gezond plantaardig eten gingen. In die tijd waren er nog niet zo veel als nu en ik kwam uit bij de Happy Herbivore (Lindsay Nixon). Haar recepten waren eenvoudig, snel klaar en ze gebruikte alleen maar eenvoudige ingrediënten die ik gewoon bij mijn buurt supermarkt kon kopen. Voor mij als alleenstaande moeder met een klein budget was dat ook heel belangrijk. Als iemand dus zegt dat veganist zijn duur is kan ik het tegendeel bewijzen!
Maar om een lang verhaal iets korter te maken: er ging een wereld voor mij open!
Ik was altijd al dol op koken geweest maar zat wel een beetje vast in al het traditionele, at veel geitenkaas en zo. Nu ontdekte ik dat je met de juiste kruiden en specerijen de heerlijkste maaltijden kon bereiden met puur plantaardige ingrediënten. Ik vond het een groot feest!
Omdat Lindsay Nixon recepten maakte gebaseerd op de aanbevelingen van plant based dokters zoals Dr. Fuhrman en Dr.McDougall was al het eten ook nog eens gezond en kookte ik zonder olie zonder dat ik het eigenlijk doorhad.
Hierdoor viel ik zonder het te willen eindelijk al die kilo’s af waar ik al jaren vanaf wilde.
In die tijd waren er ook nog weinig vegan vleesvervangers beschikbaar en aan tofu en tempé moest ik nog erg wennen. Eigenlijk ben ik die pas veel later meer gaan eten. Ik at eigenlijk heel basic; groente, fruit, peulvruchten, aardappelen en wat soja yoghurt of plantaardige melk/room door een recept. Dus ook het idee dat je als veganist heel veel soja moet eten is een grote misvatting!
Na een paar jaar ging het een beetje ‘mis’. Er kwamen toen steeds meer veganistische producten op de markt en uit enthousiasme wilde ik die allemaal proberen. Zoals vegan smeerworst, kroketten, shoarma, mayonaise…. Een geweldige ontwikkeling natuurlijk maar niet allemaal even gezond en vaak heel vet en zout dus slecht voor de lijn. Er kwamen wat kilo’s aan die ik er ook met geen mogelijkheid meer af kreeg en mijn eetpatroon raakte er door verstoord.
Dr. Lisle zegt: you crave what you eat. En ik heb ervaren hoe waar dat is.
In de tijd dat ik eigenlijk op een enkele uitzondering na, altijd gezond at, had ik ook altijd zin in gezond voedsel. Ik bakte zonder problemen patat voor mijn kinderen en at zelf een salade. Vanaf het moment dat ik mijn lichaam en brein meer genotsvoedsel gaf werd het steeds moeilijker.
Dit triggerde mij echter om nog meer te leren over plantaardige voeding en voedingspsychologie. Ik volgde de opleiding plant based nutrition bij Cornell University en dook in het werk van Dr. Lysle, oa auteur van de Pleasure trap.
Op dit moment zijn de meeste kilo’s er weer af maar ik heb nog altijd wel wat moeite met gezond eten. Maar juist omdat ik de valkuilen en moeilijkheden ken als moeder in een gezin van 5, en ik het een enorme uitdaging vind om toch de oplossingen te vinden, weet ik wat er ook bij anderen speelt en kan ik ze helpen vanuit ervaring. Dat is wat ik op mijn blog probeer te doen.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ongeveer 1x per twee weken bestel ik bij de AH en voor de rest heb ik zo mijn vaste adresjes. Het moet voor mij vooral gemakkelijk zijn, dus ga ik meestal naar de supermarkt op de route van school naar huis. Voor sommige dingen ga ik naar de Natuurwinkel en ook de Holland & Barret heeft soms goede aanbiedingen. Het liefste zou ik al mijn eten op de biologische markt halen en zo weinig mogelijk afval produceren, maar op dit moment laat mijn budget dit nog niet toe.
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Mijn vriend was vegetariër toen ik hem ontmoette en inmiddels voor 98% veganist. Ik merk dat veel mensen al met het veganisme in contact zijn gekomen en het feit dat ze dan iemand kennen zoals ik, maakt de stap vaak nog net even kleiner. Vooral ook omdat ik er erg van houd om mensen te verwennen met heerlijke eten als ze langs komen 😉 .
Je bent de oprichter van Het dieet van de liefde. Hoe is de naam en het idee hiervoor ontstaan?
Ik was mijn werk helemaal beu en mijn vriend zei op een dag; ‘’waarom doe je eigenlijk niet iets met eten? JE weet er veel van, bent er altijd mee bezig.’’ Het was super logisch maar het duurde nog een hele tijd voor ik het ook zo zag. Het was meer een hobby, iets voor mezelf, iets waarvoor ik eindeloos veel interesse had. Op een gegeven moment besloot ik er toch voor te gaan en ontwikkelde ik een online programma. Ik schreef ook een e-book, ik noemde dat PUUR voor jou, en de ondertitel werd: kies het Dieet van de Liefde.
De reden was dat ik plantaardig eten ook zo zie. Wanneer je eet vanuit liefde voor jezelf maak je makkelijker de juiste keuzes. Maar veganistisch eten doe je ook uit liefde voor de dieren en de planeet en zelfs je medemens. Het was dus eigenlijk ‘maar’ een ondertitel maar het bleek precies te verwoorden wat ik probeer uit te dragen. Op dit moment ben ik daarom bezig met het maken van een nieuwe website: www.dieetvandeliefde.nl.
Hoe zien de recepten en weekmenu’s eruit?
Ik probeer het zo eenvoudig mogelijk te houden, wat nog niet altijd makkelijk is. Ik ben vaak bang dat mensen het saai zullen vinden. Mijn ervaring is dat hoe langer je basic en onbewerkt eet hoe meer je smaakpapillen zich aanpassen en hoe lekkerder de eenvoudigste dingen zullen smaken. Maar je wil natuurlijk ook dat iemand die gewend is aan bewerkt voedsel het lekker vind en niet meteen afknapt. Hierin is het soms nog zoeken geweest, maar ik kies nu toch steeds meer en duidelijker voor minimalistisch eten. Dit is gewoon op lange termijn het beste voor je lichaam, de aarde en goed voor je budget. Wie meer te besteden heeft kan voor duurdere en biologische ingrediënten kiezen.
Wat betekent eten voor jou?
Eten is voeding maar ook gezelligheid, creativiteit, samen zijn, huiselijkheid. Feest! Het eerste blog dat ik ooit begon heette Veganfeest 🙂
Hoe kom je aan inspiratie voor het continu ontwikkelen van nieuwe vegan recepten?
Soms gewoon doordat ik op zondag een soepje in elkaar gooi en mijn vriend zegt: ‘’Wow, dit is ECHT lekker.’’ Dan schrijf ik het snel op en wordt dit een recept. Soms heb ik iets in huis en heb ik alleen een vaag idee van wat ik er mee zou willen. Dan ga ik soms gewoon Googlen, en dan juist niet alleen op vegan recepten. Zo kom ik vaak op nieuwe ideeën. Ik heb ook een tijdje recepten uit de Allerhande geveganiseerd.
Verder heb ik ook weer favoriete blogs, soms zie ik daar iets voorbij komen dat mij dan weer inspireert.
Je voedt je kinderen ook veganistisch op. Hoe ziet dit er in de praktijk uit?
Ik heb 3 kinderen, de oudste twee hebben een andere vader. Bij hun vader eten ze alles. Dat is soms wel lastig, maar je kan niet anders dan het accepteren en hopen dat wat je ze meegeeft en voorleeft van invloed zal zijn op de keuzes die ze straks zelf gaan maken. De oudste is inmiddels uit zichzelf vegetariër, ook bij zijn vader en anderen.
De jongste wordt dus wel veganistisch opgevoed. In de praktijk betekent dat gewoon dat hij zo veel mogelijk met de pot mee eet. Hij is net als iedere andere peuter gek op zoetigheid, maar ook fruit. Hij eet havermout, drinkt smoothies maar is ook gek op boterhammen met hagelslag.
Ben je voor of tegen vaccineren?
Ik ben niet voor en niet tegen. Ik ben wel voor eerlijke informatie. Op dit moment gaat de discussie heel erg twee kanten op. De tegenstanders doen alsof je je kind vermoord wanneer je het vaccineert, de voorstanders juist als je het NIET doet. De waarheid ligt waarschijnlijk ergens in het midden. Ik geloof niet in complotten maar ik denk ook dat het heel erg naïef is om te denken dat een industrie zo groot als de farmaceutische, waar zo ontzettend veel geld in om gaat, geen invloed zou hebben op beleid en onderzoek.
Ik hoop dat de kritiek van de anti-vaccers daar invloed op zal hebben. Want zeg nou zelf, vaccinaties zijn het perfecte verdienmodel. Het verplicht stellen van vaccinaties vind ik wel echt veel te ver gaan. Ik vind vooral dat beide kanten goede voorlichting moeten krijgen. Zo hoeven mensen echt niet bang te zijn voor een niet-gevaccineerd kind. En kunnen anderen weer beter de keuze maken om wél te vaccineren omdat ze zeker weten dat ze eerlijke en onbevooroordeelde informatie zullen krijgen in plaats van een praatje van een arts die bij voorhand vooral jou wil overtuigen het wél te doen. Dat werkt bij mij tenminste het beste.
Heb je tips voor andere vegans die hun kinderen graag veganistisch willen opvoeden?
Gewoon doen, en je niet te veel zorgen maken. Ik zie ouders vaak tot in het kleinste detail letten of de juiste voedingsstoffen wel naar binnen gaan. Maar mijn oudste twee eten zeker niet altijd super gezond en zijn grote, sterke jongens hoor. Gezonde voeding is zeker belangrijk maar het gaat vooral om het patroon dat je meegeeft. Het beste is wanneer kinderen helemaal niet met bewerkte voeding in aanraking komen, die kinderen behouden echte smaak en zullen de beste keuzes maken omdat ze simpelweg niet anders kennen. De meeste problemen die we hebben met voeding komt door al die kunstmatige voeding die onze smaak papillen als het ware lam legt voor echte smaak.
Dit is echter ontzettend lastig, zeker als je ook nog een sociaal leven wilt hebben en je kinderen naar school en feestjes gaan. Ik zelf laat het daarom dus maar een beetje los en probeer ze steeds meer van het goede mee te geven.
Als het gaat om lekkere dingen is het steeds makkelijker geworden. Veganistisch kinderen kunnen ook tosti’s eten, taart, patat met een kroket, bitterballen, loempia’s en saté broodjes. En er komt langzaam maar zeker steeds meer. Dus je hoeft als vegan kind echt niet meer op een wortel te knabbelen terwijl de rest aan het snoepen is.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die je ooit ontvangen hebt n.a.v. een recept?
Wanneer mensen het zo lekker vinden dat ze het spontaan delen met anderen, of dat ik ergens in een Facebook groep zie dat iemand een recept van mij deelt. Dat vind ik echt de leukste reacties.
Krijg je ook weleens kritiek en zo ja, hoe ga je hiermee om?
Jazeker, met name op het feit of het wel of niet gezond is. Zelf zit ik inmiddels best in een vegan bubbel met mensen die heel goed weten dat vegan eten heel gezond is. Ik schrik er dan ook best wel van wanneer iemand opeens zegt dat ik kinderen in gevaar breng met mijn adviezen. Dan denk ik echt van Huh? Van welke planeet kom jij? Maar er zijn dus nog gewoon heel veel mensen die denken dat dierlijke producten onontbeerlijk zijn voor een goede gezondheid.
Ik probeer meestal gewoon rustig te reageren en eventueel wat goede bronnen te tonen die laten zien dat een plantaardig dieet wel degelijk gezond is voor kinderen. Maar ik heb wel geleerd dat je dat soort mensen niet moet proberen te overtuigen dus ik stop er liever niet te veel energie in.
Wat voor type veganist ben je?
Wat een grappige vraag! Nou, ik ben in de eerste plaats vooral mezelf. Plantaardig eten is één van de keuzes die ik maak in mijn leven. Ik ben geen activist of zo. Ik wil mensen vooral bewust maken van welke invloed hun eetpatroon heeft op henzelf en ook hun omgeving. Wat je in je mond stopt maakt uit! Waar we ons geld aan uitgeven heeft enorm veel invloed, kijk maar eens hoe het veganistisch aanbod gegroeid is. Die bewustwording, daar help ik graag aan mee.
Verder maak ik elke dag weer keuzes, en probeer ik vooral een positieve kijk te behouden.
Er is al zo veel veranderd! Maar ik begrijp het wel dat sommige mensen er soms moedeloos van worden wanneer de zoveelste video aan het licht komt met de horror van de bio industrie. Dan snap je gewoon echt niet dat mensen daar nog steeds aan mee werken, dat er nog steeds mensen de link niet leggen tussen hun eigen gedrag en de industrie.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Oei! Dat is een lastige! Mag ik er ook een paar noemen?
Lindsay Nixon, omdat ze mij met haar recepten zo goed op weg heeft geholpen en omdat ze volledig haar eigen koers vaart ondanks dat ze ontzettend veel kritiek heeft gekregen uit de vegan gemeenschap.
Dr. McDougall, omdat hij als arts durft te zeggen dat voeding de oplossing is voor veel voorkomende gezondheid problemen. En hij deed dit al zo’n 30 jaar geleden toen veganisme nog amper bestond. Inmiddels heeft hij ook de sprong gemaakt van gezondheid naar de milieu en ethische aspecten van veganisme. Hij blijft zichzelf vernieuwen op latere leeftijd, en ik hoop dat ik dat ook zal kunnen doen.
En last but not least: Gary Yourofsky, zijn speech raakte mij recht in het hart 7 jaar geleden en ik heb enorm veel bewondering voor zijn passie en daadkracht.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Geef jezelf in ieder geval de tijd om te wennen en geef niet op als iets niet lekker is. Ga ook niet te veel dingen vervangen. Vegan kaas smaakt niet als kaas. Het is niet anders. Maar als je een tijdje geen kaas meer hebt gegeten kan een tosti met vegan kaas best heel lekker zijn.
Zie het als een leuk experiment en een ontdekkingstocht. Ga vooral niet te veel denken aan alles wat je niet meer ‘mag’ en wees niet te hard voor jezelf als het eens mis gaat.
En Educate yourself! Oftewel, zorg ervoor dat je blijft leren over het hoe en waarom van veganisme. Je hebt mensen die veganist worden in eerste instantie vanwege de dieren, of gezondheid of het milieu. Maar uiteindelijk denk ik dat je alle drie de redenen nodig hebt om het op de lange termijn vol te houden. Dus wat je reden ook is, leer erover. Dit zorgt voor een sterke basis en daardoor zal je niet snel van je stuk gebracht worden.
Spreek ook met jezelf af welke keuzes je maakt op bijvoorbeeld feestjes en vakanties. Blijf je strikt veganist of laat je de touwtjes wat vieren?
Zorg dat je dit duidelijk hebt voor jezelf. En bereid jezelf goed voor. Dat is makkelijker dan elke keer weer de keuze te moeten maken. Ga ik wel of niet zondigen op dat feestje? En voorkomt dat je overvallen wordt door lastige situaties.
Weet wat die lastige momenten zijn en zorg ervoor dat je alternatieven hebt.
En tenslotte, één van de beste tips die ik ooit hoorde: van een middag niet eten of weinig opties hebben ga je niet DOOD. Sommige mensen zijn helemaal overstuur als er ergens geen vegan opties zijn. Ze voelen zich dan ofwel vreselijk of ze zwichten voor niet vegan food want ze MOETEN eten, toch? Nou nee dus, als je het echt niet wilt eten, dan kan dat een prima keuze zijn.
Als jij normaal gesproken voldoende eet ga je echt niet flauw vallen van een middagje overleven op een appel en een stukje stokbrood of zo. Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om buiten de deur minder strikt te zijn maar denk daar van te voren goed over na zodat je geen keuzes maakt waar je later spijt van krijgt. En als het een keer mis gaat, geef jezelf dan niet teveel op je kop. Morgen is weer nieuwe dag en je gaat geen dieren redden door je rot te voelen.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ik droom van mooie retreats waar plantaardig eten, radical self-love, yoga en meditatie samen komen. De samenwerkingen hiervoor heb ik al in mijn hoofd. Ik wil een plek creëren waar je werkelijk gevoed en opgeladen weer vandaan komt.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Mijn eerste wens zou zijn dat gezonde voeding een ettelijk recht zou zijn. Ik vind het vreselijk wanneer ik hoor dat kinderen van arme ouders niet gezond kunnen eten omdat ouders bijvoorbeeld afhankelijk zijn van de voedselbank. Als ik rijk was, dan zou ik daar iets aan doen. Dus misschien moet ik vooral wensen dat ik heel rijk wordt 😉 .
Mijn tweede wens is uiteraard dat er een einde komt aan de uitbuiting, opsluiting, verkrachting en moord van miljoenen dieren. Elk jaar weer.
Mijn derde wens is dat er binnen het onderwijs meer ruimte komt voor lessen in bewustwording voor kinderen. Dat gelukkig zijn het grootste goed wordt.
Ben je gelukkig?
Ha! Meestal wel, soms niet. Maar ik ben zeker gelukkig met hoe mijn leven zich op dit moment aan het ontwikkelen is.
Wat is jouw definitie van succes?
Het lastige met woorden als succes vind ik dat er dus ook een tegenhanger is. Bij succes denk je al snel aan ergens goed in zijn, geslaagd zijn, geld verdienen misschien ook wel. Je kunt in de ogen van anderen heel succesvol zijn maar niet gelukkig.
Ik denk dat ik mij succesvol voel wanneer het mij lukt om in steeds meer gebieden van het leven echt mijn hart te volgen. En een leven te leiden waarin ik elke dag kan doen wat ik leuk, inspirerend en vervullend vind. En mij vrij voel om volledig mezelf te zijn.
Gedeeld: Een inspirerende video.
Deze video heeft mijn kijk op ons eet gedrag totaal veranderd. Veel mensen denken dat een behoefte aan bepaald voedsel een behoefte weergeeft, ik denk dat onze werkelijke behoeftes bedolven zijn onder allerlei opgedane informatie en ontwikkelde gewoonten. Het is echt super handig om te weten wanneer je veranderingen wilt doorvoeren in je leven en dat dit in eerste instantie dus totaal niet prettig kan voelen. Het verklaard ook waarom we zo kunnen snakken naar ongezonde dingen en we vaak moeten leren om gezond te eten.
Dr. Lisle is ook verbonden aan het TrueNorth Health Centre waar mensen met chronische ziekten en overgewicht, door middel van gezonde voeding en vasten geholpen worden. Erg inspirerend.
Ik ken haar alleen via Facebook & Instagram maar wat houd ik van deze vrouw! Zij is één van de liefste mensen die ik ken. Sandra Tetenburg van Animal Rights Nederland zet zich dagelijks in om de wereld mooier te maken voor de dieren en mensen. In dit interview deelt zij onder andere tips hoe je een goede dierenactivist kunt worden. Laat je verrassen, inspireren en motiveren. Ik wens je heel veel lees plezier toe! ♥
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
De natuur! Ik geniet iedere dag weer van de natuur, zelfs al is het maar een vogel op mijn kleine balkonnetje. Minstens één keer per week moet ik even het bos in of het strand op. Helaas lukt dat niet altijd. Vooral de laatste tijd is het erg druk, waardoor ik er niet aan toe kom en dan ben ik ook snel uit balans. Meestal ga ik in het weekend met mijn vriend naar zijn bijen. Hij is imker zonder ook maar iets van ze af te nemen. Puur om de bijen te helpen en daar genieten we samen van. En iedere avond ben ik online op zoek naar mooie dierenfoto’s die ik dan weer op Facebook plaats. Puur om al die ellende die ik daar zie weer van mijn netvlies te krijgen.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Nu zo’n 8 jaar geleden. Ik werkte in Vogelopvang de Wulp en mijn collega John Galstaun (nu eigenaar en kok van Veggies on Fire) nam wel eens lekkere veganistische hapjes mee. Ik was van jong meisje af aan al vegetarisch maar heb tussendoor ook een paar jaar vlees gegeten. Ik had geen idee wat veganisme was, tot dat mijn interesse door John werd gewekt. Een andere collega en goede vriendin van mij vroeg mij of ik eens mee wilde naar een demo van de Anti Dierproeven Coalitie. Toen begon het muntje te vallen en ook dankzij de tips van die vriendin die vlak voor mij veganistisch is geworden, was ik binnen de kortste keren vegan.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Boodschappen doen is wel eens lastig voor mij aangezien ik moet rondkomen van een Wajonguitkering. Eens per maand doe ik boodschappen bij verschillende winkels en natuurlijk ook bij de Veggie4U die gelukkig dichtbij is. Ik kook dan voor een weeshuis en vries porties in die ik dan gedurende de maand alleen op hoef te warmen. Tussendoor koop ik wat verse groenten en fruit en ik krijg gelukkig ook veel van mijn moedertje. Mijn vriend neemt mij regelmatig mee uit eten.
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Mijn vriendenkring en collega’s bestaan uit veganisten dus ik heb de luxe om mij volledig te kunnen ontspannen bij hun. Mijn familie houdt wel rekening met mij met eten en dat is niet zo moeilijk voor hun aangezien mijn stiefvader al zijn hele leven vegetariër is. Er staat altijd een potje edelgist en Mayolijn bij moeders.
Ik hoor vaak op Facebook dat mensen veganist zijn geworden door de plaatjes en verhalen die ik daar deel. Dat blijf ik daarom ook doen, al ben ik soms wel Facebook-moe.
Je maakt onderdeel uit van het team van Animal Rights Nederland. Hoe ziet jouw rol en functie er uit?
Met een klein groepje mensen waaronder Robert Molenaar, Nadine Lucas en Chris Breedveld zijn we een jaar of 3 – 4 geleden, Animal Rights gestart. Met zo’n klein groepje doet iedereen alles. Aangezien ik volledig ben afgekeurd zocht ik naar werkzaamheden die lichamelijk en psychisch niet te zwaar zouden zijn. Al snel kreeg ik de taak om de webshop te beheren. Eerst nog vanaf mijn huis en toen we later een kantoor kregen, vanaf daar. Ook deed ik het vervoer naar de acties, stands en evenementen maar door gezondheidsproblemen lukt dat de laatste tijd wat minder. Daarnaast had ik wat hand en spandiensten, zo nam ik de postbus en boodschappen voor mijn rekening.
Wanneer en hoe ben je begonnen met het verdedigen van de rechten van ieder dier?
Als klein meisje ging ik al de deuren langs om handtekeningen te verzamelen tegen de zeehondenjacht. Onrecht heb ik nooit kunnen verdragen. Als ik een knuffelbeest uit mocht zoeken koos ik die imperfecte beer die niemand zou kiezen. Het idee dat die alleen zou achterblijven was toen al niet te verteren. 8 jaar geleden kwam veganisme en activisme op mijn pad. Vanuit de Wulp ging ik naar ADC als vrijwilliger en nu Animal Rights.
Aan welke acties van Animal Rights Nederland doe jij allemaal mee? Kun je daarnaast iets meer vertellen over alle verschillende acties?
Momenteel ben ik erg weinig bij acties maar ik hoop snel weer in staat te zijn ze bij te wonen. We doen regelmatig demonstraties om de onderwerpen onder de aandacht te brengen. Bij Animal Rights zetten we ons in tegen de jacht, de slacht, dierproeven en bont. We organiseren informatie en outreachstands, zowel in de stad als op festivals. We doen undercoveronderzoek in de bontindustrie en veehouderij en we organiseren acties tegen de jacht. Zelf verkoop ik merchandise in onze webshop en bij de stands, neem ik deel aan demonstraties en doe ik mee met acties tegen de jacht.
Wat is het meest heftige wat je ooit hebt mee gemaakt tijdens een actie?
Het meest heftige wat ik tijdens acties heb meegemaakt is de geur van angst en wanhoop van de dieren die het slachthuis worden ingereden. Dat doet echt wat met je en die geur zal ik nooit vergeten. Ook de bevrijding van 6 beagles uit een boerderij waar ze vanuit verkocht zouden worden aan proefdiercentra zal ik nooit vergeten. Daarnaast blijft het heftig om geconfronteerd te worden met jagers tijdens een huntsaboteur actie, die (soms) dreigend over willen komen om ons af te schrikken.
Animal Rights betekend veel voor mij. Met een klein groepje vrienden zijn we er mee begonnen en we groeien zo snel dat ik niet alle vrijwilligers meer ken. Het geeft een heleboel voldoening om met gelijkgezinden aan een doel te werken die de wereld toch wel wat mooier en vreedzamer maakt.
Wat voor kwaliteiten moeten iemand hebben om een goede dierenactivist te zijn? Heb je hier ook tips voor?
Een goede dierenactivist zou in de eerste plaats vegan moeten zijn anders zou het hypocriet worden. Daarnaast is het essentieel om de balans tussen rust/ontspanning en actie voeren te bewaren. Je hebt echt positieve en voedende afleiding nodig om het vol te kunnen houden. Ik heb helaas al heel wat goede activisten naar de klote zien gaan omdat ze die balans niet vonden. Ik denk ook dat je geen dierenactivist kan zijn zonder je ook met mensen en milieurechten bezig te houden. Het één kan niet zonder het ander en staat ook in verband met elkaar. Ook geduld, een lange adem en positiviteit uitstralen wil helpen. En, ook niet onbelangrijk, zoek gelijkgezinden.
Je ziet enorm veel dierenleed en maakt ontelbaar veel traumatische gebeurtenissen mee. Hoe verwerk je dit?
De ene keer lukt dat beter dan de andere keer. Meestal kan ik mijn verdriet met andere activisten delen. Na een actie met veel dierenleed heb ik even genoeg van mensen en sluit ik mij een dagje thuis op, knuffel mijn kat Lucky wat extra of duik de natuur in. Soms neem ik ook een break op social media.
Welke 3 gebeurtenissen zijn je het meeste bij gebleven en waarom?
De gebeurtenissen die mij het meest zijn bijgebleven zijn:
Het overlijden van mijn hondje Idéfix in 2006 heeft werkelijk mijn hart gebroken. We hadden een unieke sterke band en we waren onafscheidelijk.
De bevrijding van 6 beagles uit een boerderij in Escharen waaruit ze verkocht zouden worden aan proefdiercentra. Ze waren nog maar pups en zouden na een hoop pijn en angst uiteindelijk in plakjes onder een microscoop komen. Dat is onacceptabel. Nu zijn het heerlijke, blije en soms ondeugende hondjes die terecht zijn gekomen bij fantastische opvanggezinnen.
Tijdens een actie tegen de jacht kwam één van de jagers met een geladen geweer op de openbare weg, dreigend onze kant op. Hij liep met een waanzinnige blik in zijn ogen achter ons te provoceren. Dat was zo’n moment dat je wel even staat te bibberen.
Hoe ga je om met kritiek?
Als iemand kritiek heeft probeer ik uit te vogelen wat er achter zit en ga ik een gesprek met iemand aan, indien dat mogelijk is. Niemand heeft alle wijsheid in pacht dus als het op een prettige manier wordt gebracht kan ik er misschien iets van leren. Maar kritiek puur om te zieken raakt mij amper nog. Wat je vindt mag je houden, denk ik dan.
Zijn er ook nog initiatieven naast Animal Rights Nederland waar je je mee bezighoud en waar je je voor inzet?
Mensenrechten en milieurechten waar ik kan. Daarnaast help ik soms mensen met PTSS die er zelf niet uit komen. Door mijn eigen ervaringen en de lange weg die ik heb afgelegd om er verder mee te kunnen leven heb ik een jaar of vijf lang een jonge dame begeleid tot ze de juiste zorg had en zelfstandig kon leven.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Het zijn meerdere mensen, te veel om ze allemaal op te noemen. Maar bijvoorbeeld Robert Molenaar. Hij vertelde mij ooit dat ik nooit moest vergeten hoe ik dacht toen ik nog vlees en dergelijke at. Door dat te onthouden weet je ook dat je iemand op een vriendelijke manier over veganisme kan vertellen. Op die manier staan mensen veel meer open voor jouw informatie dan wanneer je het ze in hun strot duwt. Het is af en toe niet makkelijk maar het werkt wel.
Wat is het mooiste boek dat je ooit gelezen hebt en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Ik lees zelden romans maar lees wel veel informatieve boeken. Jan Geurtz is mijn favoriete schrijver. Ik heb veel geleerd van zijn methodes en die maken mijn leven een stuk prettiger.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Don’ts:
Iedereen afzeiken die niet vegan is.
Opgeven als je de motivatie verliest.
Do’s:
Op jouw eigen tempo veganist worden.
De één heeft wat langer de tijd nodig dan de ander.
Je hoeft niet meteen alles perfect te doen en iedereen maakt wel eens een fout. Heel af en toe neem ik ook nog wel eens per ongeluk iets mee wat niet vegan is. Dan ben ik mijn bril weer eens vergeten en kan ik de ingrediënten niet lezen. Ik geef dat dan weer weg aan niet-veganisten.
Mocht je even de motivatie kwijt zijn, lees dan weer hoeveel leed er achter het stuk kaas of vlees en dergelijke steekt. Dan weet je weer waar je het voor doet.
Denk niet dat je moet stoppen met de medicatie die je echt nodig hebt. Als veganist doe je alles wat je kan en wat binnen jouw mogelijkheden ligt en sommige mensen hebben echt medicatie nodig. Niemand heeft er iets aan als je ziek wordt of dood gaat omdat je jouw medicatie niet kan nemen.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Natuurlijk droom ik over die vegan planeet maar dat ga ik helaas niet meer mee maken. Ik zou graag willen dat er een organisatie zou komen die alle dierenstichtingen en dierenartsen controleert. Er moeten door heel Nederland vaste dierenartsprijzen komen en er moet controle zijn. Momenteel doet iedereen maar wat lijkt het soms. Daar zou ik graag iets mee willen doen.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Mijn drie wensen zijn:
Iedereen vegan!
Mijn eigen opvang voor dieren en een tuintje waar ik mijn eigen groenten en dergelijke kan verbouwen.
Een wereld zonder angst, haat en machtswellustelingen.
Ben je gelukkig?
Ik heb gelukkige momenten, maar niemand is altijd gelukkig. Tevredenheid is het hoogst haalbare doel.
Wat is jouw definitie van succes?
Genoeg inkomen hebben om zelfstandig en prettig te kunnen leven en de dieren en mensen te kunnen helpen.
Amudra Marjan en haar man zijn Breatharian. Ze hebben hun huis verkocht, al hun spullen geminimaliseerd en leven nu op een oud zeilend visserschip. Vrij van een hypotheek en de vrijheid om te gaan en staan waar ze willen. In dit interview deelt Marjan hoe haar leven er uit ziet, hoe haar man en zij leven van prana (geen voedsel of drinken), wat hun missie is en nog veel meer. Laat je inspireren door haar wijze woorden, mooie gedachten en liefdevolle wensen.
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Wat mij energie geeft is het leven en uitdragen van mijn missie : het bewustwordingsproces van anderen te bevorderen. En dat doe ik door het geven van lezingen en evenementen samen met mijn partner. Alles wat wij geven is er op gebaseerd dat het je uit je hoofd naar je hart brengt, dus naar voelen in plaats van weten. En daardoor opent het bewustzijn zich vanzelf. Ik heb eigenlijk geen rituelen, ik voel wat er op welk moment goed is voor mij en dat is elke dag weer anders.
Samen met je man ben je Breatharian. Wat houdt dit precies in?
Breatharianism houdt in dat je lichaam geen eten meer nodig heeft om het te voeden, wij worden gevoed door prana.
Een paar boekentips voor wanneer je nog meer wilt leren over een leven als Breatharian:
Jullie leven van Prana. Wat is dit en hoe werkt het in de praktijk?
Wij hebben een omschakeling gemaakt in de energieproductie van het lichaam. Dit door middel van een speciaal proces dat we nu ook in 8 daagse retreats geven. Dit betekent dat ons lichaam zijn voeding vanuit Prana haalt, dit is levensenergie die overal aanwezig is en dat vooral via de ademhaling binnen komt. Dit zorgt ervoor dat ons immuunsysteem optimaal werkt omdat er geen noodzaak meer is voor het immuunsysteem om verkeerde stoffen die in ons lichaam terechtkomen met eten te moeten opruimen. Dus een betere gezondheid, meer energie (geen pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel), minder slapen doordat je lichaam sneller herstelt, meer tijd over (geen boodschappen doen, koken e.d.) en een grote innerlijke rust. Mijn partner eet en drinkt helemaal niet en ik drink overdag wat thee (om toch een soort van pauze te hebben) en eet ongeveer 1x per week iets bij sociale gelegenheden. Ik vind het zelf ook nog steeds wonderlijk hoe het werkt hoor, maar het laat je wel zien dat alles wat we geleerd hebben en wat we weten niet altijd de waarheid is, het opent meteen een hele nieuwe visie op de wereld.
Wat is de reden dat jullie breatharian leven? En wat zijn de mooiste inzichten die jullie hebben gekregen sinds jullie deze lifestyle hebben geadopteerd?
De reden dat we Breatharian zijn geworden is een roeping op zielsniveau, we zijn geen zweverige types hoor maar het was zooo voelbaar dat dit onze volgende stap zou zijn. En op het laatst gaf ons lichaam duidelijk aan dat het geen enkel voedsel meer wilde hebben, we konden zelfs niet meer tegen groente, dus zo zie je maar als het de bedoeling is in dit leven en je maakt de keuze niet zelf dan doet je lichaam het wel. De mooiste inzichten zijn dat niets is wat het lijkt in deze wereld, we kijken nu naar alles anders, meer open en veel simpeler denk ik. Wij mensen kunnen alles zo ingewikkeld maken maar eigenlijk is alles heel simpel. Door de enorme innerlijke rust die er is ontstaan zijn de triggers die we allemaal hebben subtieler geworden, je kan het gemakkelijker naast je neerleggen. En in de stilte na elke uitademing is er weer die totale rust in lichaam en geest. Daarnaast wordt je je bewust van wat voor invloed eten heeft in onze maatschappij, alles draait om eten! Heel bizar hoe goed we dat nu zien. Misschien is het ook leuk om te vertellen dat wij onze bezittingen meer dan 2 jaar geleden hebben geminimaliseerd, ons huis verkocht en een oud zeilend visserschip hebben gekocht om op te wonen. Het is heerlijk om de vrijheid elke dag weer te voelen zonder hypotheek en niet vast te zitten aan een plaats. Ik weet dat veel mensen dit ook wel willen, maar allerlei excuses hebben om het niet te doen. Het hebben van kinderen is hier geen excuus voor, je geeft ze juist heel veel om ze te leren wat vrijheid is en geen gehechtheid te hebben aan spullen. Er is tegenwoordig toch geen zekerheid meer in onze maatschappij, daarom is het zo mooi om mee te bewegen in alles wat zich aandient zonder angst.
Hoe heeft jullie reis eruit gezien en hoe is prana in jullie leven gekomen?
Zo’n 17 jaar geleden is er een grote shift geweest in ons leven (we zijn trouwens al 30 jaar bij elkaar!). Van een heel uiterlijk leven dat bestond uit bodybuilding (ik heb miss Fitness wedstrijden gedaan), kledingwinkels en een groot huis ineens door een spirituele opening naar een leven vanuit het hart. Je snapt dat dit nogal een proces is geweest maar wij zijn er erg dankbaar voor. 10 jaar geleden hoorden we voor het eerst van het leven van prana en mijn partner voelde meteen dat dit zijn volgende stap was, hij werd er meteen enorm door geraakt. Ik ben het toen gaan onderzoeken want ik wilde er eerst alles over weten. Ik heb een achtergrond op het orthomoleculaire therapeutische vlak dus mijn kennis van voeding, vitamines en alles wat je lichaam nodig heeft is enorm. Ik heb ook 10 jaar een voedingspraktijk gehad. Het was voor mij moeilijk om alles wat ik ooit geleerd had over het menselijk lichaam en voeding los te laten, maar op den duur ontstond het vertrouwen en de overgave ook bij mij.
Hebben jullie het nirwana bereikt?
Tja, wat is het nirwana? Als we het woord verlichting nemen, leggen wij dit uit als een gebeurtenis die je echt bij jezelf brengt, dus het contact met je eigen pure zelf. Dit is altijd een levensveranderend moment dat gepaard gaat met veel emotie. Mijn partner had dat moment 17 jaar geleden en bij mij gebeurde dit vorig jaar. De tweede stap in verlichting gaat nog verder, voor ons is dat samensmelting met Bron en dat is bij ons vorig jaar ook gebeurt. Het betekent een totale overgave aan Bron / Source of wat voor benaming je daar ook aan geeft. Volledige overgave en “weten”(dus niet geloven want dat doe je met je hoofd!) dat Bron ons in alles voedt, lichamelijk, spiritueel en ook in werk, huisvesting en verdiensten. Het woord Nirwana komt natuurlijk uit het Boeddhisme en dit is voor ons oud weten en vanuit oude energie, hier in het westen kunnen we nooit “triggerloos” leven maar je kunt wel de staat bereiken dat je hoofd de triggers niet meer oppakt en er dus geen verhaal meer van maakt. Ik denk dat we dat wel bereikt hebben.
Heb je tips voor iedereen die na het lezen van dit interview als breatharian zou willen gaan leven?
Lees eerst alle info op onze website en kom naar een lezing. Het is namelijk belangrijk dat je het op de juiste manier aanpakt en dat betekent niet zoals velen denken steeds minder eten! Want dan ga je je lichaam opeten en wordt het zwak! Slechts 30 % van het hele proces is de dryfast en 70% het weghalen van oude beperkende overtuigingen, gedachtes en patronen.
Ben je gelukkig?
Ik kan oprecht zeggen dat ik heel gelukkig ben met mezelf, mijn leven en de mensen erin. Ik denk dat het juiste woord dankbaarheid is voor alles wat ik kan en mag doen in dit leven.
Gedeeld: Mijn belangrijkste les.
Ik wil jullie meegeven dat het leven niet moeilijk hoeft te zijn. Bekijk het eens op een simpele manier, zie in alles het licht in plaats van het donker. Alles heeft ook een mooie kant, ons hoofd maakt er een verhaal van, ga naar je hart en bekijk alles op zielsniveau. SAT NAM! (mijn waarheid ziet jouw waarheid)
Ik ben zo blij! Vandaag kan ik eindelijk het interview wat ik had met Stephan Stegeman met jullie delen! Ik leerde Stephan een tijd geleden kennen toen ik werkte bij de Nederlandse Vereniging voor Veganisme. Sinds kort heeft hij samen met zijn vrouw Kim en zakenpartner Alex, een waanzinnig mooie start-up opgericht namelijk; Shop Like You Give a Damn! In dit interview deelt hij hoe het met hem gaat, hoe het is om funding op te halen, tips en tricks om ook een succesvolle vegan onderneming op te richten en nog veeeeeeeel meer. Ik wens je dan ook heel veel lees plezier toe! 😀
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Waarschijnlijk ben ik een vreemde eend in de bijt, maar ik krijg energie van werken. Het is echt mijn hobby. Werk verwerken in mijn dagelijkse leven is dus niet zo heel moeilijk, want werken moeten we bijna allemaal. De uitdaging zit meer in mijn vrouw, vrienden, familie, sport en Magic The Gathering genoeg ruimte geven in mijn volle agenda. Maar gelukkig gaat dat met strak planwerk tegenwoordig helemaal goed 🙂 .
In alle drukte is ontbijten met havermoutpap, elke avond flossen en op maandag-, woensdag- en vrijdagochtend voor het werk met een vriend sporten in het Vondelpark rituelen die ik wanneer mogelijk altijd probeer te na te leven. Hier hecht ik veel waarde aan want het houd mij fris en fruitig tijdens drukke dagen.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Mijn reis begon toen ik besloot mijn overgewicht structureel aan te pakken. Ik woog 108 kilo en werd elke maand een beetje zwaarder. Ik leefde ontzettend ongezond en wist dat ik het roer drastisch moest omgooien om mezelf onder controle te krijgen.
Ik besloot om alcohol, brood en vlees tijdelijk uit mijn leven te bannen (vis at ik vanwege de smaak al sinds mijn achtste niet meer). De reden hiervoor was dat ik tot dat moment bijna dagelijks bier en burgers verslond en wist dat als ik alleen daarmee zou stoppen, ik het zou vervangen met wijn en broodjes falafel.
Het resultaat verbaasde mij enorm. Na 3 maanden was ik al 15 kilo kwijt. Trappen lopen ging gemakkelijker, ik was scherper en stond in het geheel lichter in het leven. Toch lonkte de gezelligheid van glaasjes bier en broodjes. Het vlees miste ik echter helemaal niet. Ik besloot toen om één keer per maand alcohol te nuttigen, brood als een delicatesse te behandelen en vlees gewoon niet meer te eten. En het werkte. Ik bleef perfect op gewicht en was ineens vegetariër voor mijn gezondheid.
Het vegetarisme was echter nieuw voor me. Ik had geen enkel idee of ik nu voedingsstoffen zou missen, of dat er andere nadelen aan zouden kleven. Dus ik begon met lezen. Hoe meer ik las, hoe meer bevestiging ik vond voor mijn besluit. Ik had geen vlees of vis nodig om gezond te leven. En toen kreeg ik het boek De deugden van de tafel: een filosofie van het eten van filosoof Julian Baggini als cadeau.
Ergens in het boek stond iets in de trant van vegetariërs zijn sukkels, een zin die mij hard trof gezien ik op dat moment vegetariër was. Het verhaal dat op die zin volgde ging vooral over hoeveel leed je een dier alsnog aandoet als je vegetarisch eet. Hij schreef iets als: als je echt geeft om dieren en de wereld: eet dan veganistisch.
De term veganisme was op dat punt voor mij een onbekend begrip. Maar ik was getriggerd. Ik las mij verder in op veganisme en werd hard geraakt door het boek Dieren eten van Jonathan Safran Foer. Toen ik vervolgens de speech van Gary Yourofsky zag was ik om: ik werd veganist. Dit was in oktober 2015.
Wat ik kan aanbevelen is: verdiep je in het onderwerp. Lees boeken en blogs en bekijk documentaires en vlogs. Praat met mensen die er verstand van hebben. En zorg ervoor dat je een vegan buddy zoekt, want dat maakt het vegan leven zoveel leuker 🙂 .
Wat ik kan afraden is meteen als een terror-vegan door het leven te vliegen. De kans is namelijk groot dat je, eenmaal op de hoogte van hoe alles er in de dieronvriendelijke industrieën aan toe gaat, erg boos wordt op een hele hoop mensen en bedrijven. Bijna elke vegan gaat door dit proces. Probeer met compassie te blijven communiceren en houd in je achterhoofd: niet al te lang geleden was ook jij geen vegan.
En de gouden tip: doe mee aan de VeganChallenge in januari, april of oktober!
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ik woon momenteel met mijn vrouw Kim in Amsterdam. We hebben twee supermarkten op 5 minuten loopafstand en halen boodschappen wanneer we iets nodig hebben. Hier zit verder niet echt een structuur in. We bedenken op de dag zelf in wat voor avondeten we zin hebben, huppelen dan naar de supermarkt en halen ons hapje.
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Zeker! Twee weken nadat ik vegan werd besloot Kim na het zien van Cowspiracy om ook als vegan door het leven te gaan. Haar keuze verdiepte mijn liefde voor haar en ik wist toen zeker: haar ga ik ten huwelijk vragen. Inmiddels zijn we 3 jaar verder en gelukkig getrouwd.
Over de jaren heen merk ik dat ik toch meer naar vegan (friendly) mensen begin toe te trekken. In het begin had ik dat niet, maar het wordt steeds lastiger om met iemand uit eten te gaan die een dier op zijn/haar bord heeft liggen. Je merkt dan toch dat je (op dat moment) op belangrijke fundamentele normen en waarden verschilt. En dat wringt iets teveel.
Daar staat tegenover dat ik via het veganisme ontzettend veel leuke mensen heb leren kennen. Mensen die ik nu als goede vrienden beschouw. Het verbaasd mij nog steeds hoe leuk een gemiddelde veganist is. Blijkbaar zijn het toch de liefste mensen die compassion over convenience kiezen.
Je hebt samen met je vrouw Kim en zakenpartner Alex, Shop Like You Give a Damn, opgericht. Hoe is het idee voor deze onderneming ontstaan?
Dat klopt! Ik zat met Alex en een goede vriend een kopje koffie te drinken op een terrasje in Berlijn. We spraken over onze frustratie dat er nergens een plek was waar je een grote collectie vegan producten kon vinden. Het vinden van een mooie vegan spijkerbroek of nette vegan schoenen was gewoon een hele klus. En toen ging het lampje branden: waarom bouwen wij zo’n warenhuis niet als het er nog niet is? En zo geschiedde 🙂 .
Wij bestaan omdat wij dromen van een wereld waarin veganisme niet de uitzondering, maar de regel is. Een wereld waarin een dierenleven niet bestaat om de mens te dienen. Een wereld waarin mens en dier in harmonie leven.
Daar komt bij dat het voor een nieuwe vegan erg complex en overweldigend kan zijn om passende vegan kleding of cosmetica te vinden. Er is zoveel nieuws om rekening mee te houden! Daarom wilden wij de drempel om vegan te worden graag verlagen door het zo gemakkelijk mogelijk te maken om de items de vinden die je zoekt.
Sterker, onze missie is om diervriendelijk shoppen zó gemakkelijk te maken, dat het raar voelt om het niet te doen. Op deze manier dragen wij ons steentje bij. Zo komt die wereld waar we van dromen met elke aankoop een beetje dichterbij.
Wat voor producten verkopen jullie?
Onze hoofdcategorieën zijn kleding, schoenen, tassen, accessoires, cosmetica, eten en dierenproducten zoals dierenvoer. Momenteel zijn we ook druk bezig met het toevoegen van vegan supplementen zoals vitamine b12 en vitamine d. We willen het compleetste online vegan warenhuis van Nederland zijn waar je voor alles terecht kunt.
Welke merken staan er op jullie verlanglijstje en zouden jullie graag willen gaan verkopen?
We hebben onszelf ten doel gesteld om alle in Nederland leverbare vegan producten te omsluiten in ons warenhuis. Ons verlanglijstje is daarom echt ontzettend lang haha. Als iemand tips heeft voor een specifiek merk dat we nog niet voeren, laat het ons vooral weten!
Hoe is het om een vegan start-up te hebben?
Bijzonder! Want hoewel een vegan start-up natuurlijk ‘gewoon’ een start-up is, merk je dat er een enorme bereidwilligheid is vanuit de vegan community om te helpen.
Persoonlijk haal ik er een drive uit die ik hiervoor nooit heb gekend. Hard werken vond ik altijd al leuk, maar ik voelde nooit de urgentie en passie voor het einddoel zoals ik dat nu voel. Elke minuut die ik in Shop Like You Give a Damn stop, investeer ik in een toekomstbeeld waar ik voor sta. En dat is iets waar ik heel erg blij van word.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die jullie van klanten ontvangen hebben?
We zijn natuurlijk nog maar net live, maar we hebben al zoveel leuke berichten gehad! Mensen die wilden weten wanneer onze offline winkel open ging, mensen die eindelijk eens lekker konden rondneuzen in een groot aanbod of mensen die een tof item vonden waar ze al lang naar op zoek waren 😀 .
Ontvangen jullie ook weleens kritiek en zo ja, hoe gaan jullie hiermee om?
Wij doen ons uiterste best om ervoor te zorgen dat er geen non-vegan items in onze shop terecht komen. Maar ook wij zijn maar mensen. Een tijdje geleden werden we door een bezoeker op vriendelijke wijze gewezen op het feit dat een merk dat we aanboden een paar jaar geleden op een nare manier dieren had gebruikt om hun product te promoten. We waren deze bezoeker uiteraard heel erg dankbaar en haalden het merk direct offline.
Maar zelfs als mensen op een enorm onvriendelijke manier waardevolle feedback/kritiek geven zullen we ze bedanken voor het meedenken. Uiteindelijk gaat het erom dat we de wereld helpen met ons warenhuis, en dan moet je jezelf niet verstoppen voor kritiek.
Jullie zijn ook op zoek naar funding. Kun je daar wat meer over vertellen?
Dat klopt! Het is voor ons alle drie de eerste keer dat we funding willen ophalen. Een nieuwe wereld voor ons. Eén van de eerste dingen waar ik achter kwam is dat funding ophalen praktisch een fulltime job is. Wat een werk!
Wat mij in positieve zin heel erg verbaasd aan het proces, is dat het sleutelen aan financiële prognoses inzichten met zich meebrengt die nu al een positieve impact hebben gehad op onze strategie. Ik kan met recht zeggen dat we zelfs als we geen funding zouden ophalen veel hebben gehad aan het proces tot nu toe.
Direct na onze huwelijksreis zijn we onze allereerste investeringsmeetings ooit ingedoken. Meteen drie in één week. Wat was dat leerzaam zeg! Maar het was vooral ook ontzettend leuk. Andere mensen hebben zich verdiept in jouw idee, stellen geïnteresseerde vragen en proberen gaten te schieten in iets dat je zelf graag waterdicht wilt hebben. Het is gewoon een feest.
Momenteel zitten we midden in onze eerste investeringsronde. Er is nog niets zeker, maar we ontmoeten een hoop leuke mensen. We gaan er vol voor en er is momenteel nog steeds ruimte in onze ronde, dus vegan investors: laat je horen!
Heb je tips voor andere vegans die graag een vegan onderneming willen oprichten?
Een vegan onderneming is net als elke onderneming gewoon een onderneming. Er moet geld verdiend worden. Veganisme is echter nog steeds een kleine niche in Nederland, dus zorg ervoor dat je met je onderneming goed hebt nagedacht over je margestructuur in relatie tot de omvang van je doelgroep.
Verder zou ik zeggen: praat met andere vegan ondernemers! Stel vragen, luister naar de fouten die ze hebben gemaakt en welke keuzes ze maakten die juist tot succes hebben geleid. Ook het commerciële vegan wiel hoef je niet zelf uit te vinden 🙂 .
Wat voor type veganist ben je?
Een ethische vegan die houdt van het leven. Verder heb ik mij ooit door een Facebook quiz laten vertellen dat ik een fat vegan ben haha. Ik houd ervan om samen met vrienden en familie te genieten van al het vegan lekkers dat de wereld te bieden heeft. Zo zoeken wij als we op vakantie gaan eerst een land uit waarvan we weten dat we er lekker vegan kunnen eten en plannen we vervolgens onze vakantie daar omheen.
Daarnaast vind ik het belangrijk om naast vegan te leven, ook actief bij te dragen aan het veganizen van de wereld. Ik geloof daarbij dat je altijd moet doen waar je goed in bent en blij van wordt. Zo gaat de één op straat flyeren, de ander meedoen aan een Cube en weer een ander helpen om de VeganChallenge soepel te laten verlopen. Mijn kracht zit hem in online marketing. Vandaar dat ik Shop Like You Give a Damn ben gestart.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Ik denk niet dat ik een grootste voorbeeld heb. Wel zijn er een hele hoop mensen waar ik tegenop kijk. Zo is Kim in vele opzichten mijn grote voorbeeld. Ik kan nog veel van haar leren wat betreft openheid, kritisch en analytisch denken en compassievol communiceren.
Mensen als Steve Jobs, Elon Musk en Gary Vaynerchuk zijn alle drie een inspiratie voor mij geweest op start-up vlak. De boeken The Seven Habits of Highly effective people van Steven Covey en Getting Things Done van David Allen hebben mij structuur bijgebracht in zakelijke context en de Dalai Lama heeft mij met zijn teachings het licht laten zien in een donkere periode. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Het grote verschil tussen een vegan en een non-vegan is vaak het kennisverschil over hoe er in de huidige economie omgegaan wordt met dieren in de vlees-, vis-, ei- en zuivelindustrie. Wat ik zelf heb gemerkt is dat als je overweegt om over te stappen naar een vegan lifestyle, het veruit het gemakkelijkst is om met een kritische blik naar deze industrieën te kijken.
Stel vragen, lees boeken, kijk docu’s en ga zelf eens langs bij boerderijen, fabrieken en slachterijen. Zodra je doorgrond hoe die industrieën te werk gaan wil je er zelf niet meer aan bijdragen. Dan hoef je ook niets te laten. You’ll simply choose compassion over convenience 🙂 .
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Er is momenteel nergens een overzichtelijk warenhuis waar je alle PETA Approved producten bij elkaar vind. Het zijn enkel lijstjes met links. Weinig inspirerend of gebruiksvriendelijk. Wat ik geweldig zou vinden, is als we alle PETA Approved merken en items in Shop Like You Give a Damn zouden hebben staan en dat we dit voor PETA mogen regelen.
Een andere te gekke samenwerking zou zijn om samen met Miley Cyrus een campagne te doen haha, zij is echt heel cool. Ze zet zich in voor ontzettend veel belangrijke zaken en heeft een heerlijk unieke persoonlijkheid.
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Een vegan wereld is wens nummer 1. Dan zouden de dieren niet meer lijden, zou er bijna geen honger meer zijn in de wereld en zou onze natuur weer hertellen. Maar dat is iets wat ik in mijn leven hoogstwaarschijnlijk niet meer ga meemaken. Wel heb ik hoop dat als ik in de 80 ben, zo’n 50% van de wereld de vegan lifestyle heeft geadopteerd.
Wens nummer twee is dat Shop Like You Give a Damn een echte impact gaat hebben op het shopgedrag van mensen. Hoe groter wij worden hoe minder leed er in de wereld is 🙂 .
Wens nummer drie is een egoïstische, want om wens 1 en 2 mogelijk te maken is het belangrijk dat ik en mijn naasten een lange tijd gezond blijven. Dan wens ik onszelf en ieder ander grondig toe.
Ben je gelukkig?
Heel erg! Ik ben getrouwd met de vrouw van mijn dromen, ben gezond, heb geweldige vrienden, woon in het prachtige Amsterdam en mag mijn tijd grotendeels investeren in mijn vegan start-up. What’s not to like?
Wat is jouw definitie van succes?
Ik denk dat de definitie van succes voor iedereen anders is. Ik zie succes als een ambitieus maar haalbaar lange termijn doel voor jezelf formuleren en deze halen. En dat zonder je gezondheid, vrienden en familie uit het oog te verliezen.
Op persoonlijk vlak probeer ik al zo’n 10 jaar een halve marathon te lopen. Het probleem is dat ik een blessure heb die dit heel erg bemoeilijkt. Ooit was ik op 18.5 kilometer, voordat mijn blessure weer roet in het eten gooide. Momenteel ben ik weer aan het opbouwen en probeer ik pijnvrij meer dan 3 kilometer in 1 keer te lopen. Hier komt een hoop begeleiding, vele vormen van fysio en andere activiteiten bij kijken. Maar ik geef niet op! Ooit zal ik succesvol zijn 🙂 .
Op zakelijk vlak is mijn huidige doel om Shop Like You Give a Damn uit te bouwen tot een bedrijf dat commercieel de eigen broek kan ophouden en vanuit die positie kan bijdragen aan een beter milieu, het verminderen van dierenleed en het terugbrengen van honger in de wereld.
Als ik dat voor elkaar krijg, dan ben ik volgens mijn eigen definitie succesvol. Totdat ik weer nieuwe doelen heb gesteld 😉 .
Gedeeld: Halloween: tricks & treats!
Wij zijn als dierliefhebbende vegans allesbehalve uit op bloed, toch is er één dag in het jaar waarop we de synthetische variant willen zien spetteren: Halloween! Het Allerheiligenfeest wordt steeds populairder in Nederland en bij elk feest horen natuurlijk de nodige versnaperingen. Shop Like You Give a Damn geeft je een paar gruwelijk plantaardige Tricks & Treats, om het feestweekend cruelty free door te komen, met een smakelijke dosis schrik. Klik hier voor het lezen van het hele blog artikel. 😀
Lianne Benning is dit jaar begonnen met haar blog; Geendierenindekeuken.nl. Ze deelt heerlijke recepten, inspiratie en haar verhaal. Lianne heeft sinds vier jaar namelijk last van het chronisch vermoeidheidssyndroom. In dit interview deelt zij hoe de vegan lifestyle haar leven heeft verbeterd, wat bloggen voor haar betekent, waar zij energie van krijgt en nog veel meer. Maak kennis met deze nieuwe ambitieuze blogger 🙂 !
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Energie heb ik niet zoveel haha! Maar waar ik energie uit haal zijn bijvoorbeeld positieve boeken: ik ben echt fan van zelfhulpboeken. Leuke dingen doen met mijn vriend en familie, vooral met mijn baby nichtje. Ook krijg ik veel energie van mijn hond, van zijn blijdschap. Ik hou van projecten: iets beginnen en afronden, iets waar ik mijn creativiteit in kwijt kan. En natuurlijk lekker koken en bakken, fotograferen en bloggen, dat doe ik heel graag. Ik hou van dingen leren, ontdekken. Dat brengt mij veel energie.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Juli 2017 werd ik veganistisch. Eigenlijk van de één op de andere dag. Al een tijdje was ik op zoek naar een dieet dat goed was voor mijn lichaam – ik heb sinds vier jaar chronisch vermoeidheidssyndroom en ik wilde met voedsel mijn lichaam het beste ondersteunen als ik kon. Omdat mijn moeder opmerkte dat ik als baby al moeite had met koeienmelk, dacht ik dat dit dieet misschien veel zou opleveren. En dat was ook zo. Mijn energie schoot omhoog na anderhalve week op dit dieet en ik heb sindsdien veel minder pijn. Ik ben dus een vegan die begonnen is vanwege de gezondheidsvoordelen, maar ik ben veganistisch gebleven omdat ik ervan overtuigd ben dat dit de juiste manier is om zo min mogelijk pijn en lijden in de wereld te creëren en dat vind ik ontzettend belangrijk. Ik wist niets van de ellende in de melk- en ei-industrie. Ik had het kunnen weten, maar ik koos ervoor om mijn ogen ervoor te sluiten omdat ik dacht dat het er nu eenmaal bij hoorde. Ik wou dat ik het eerder had geweten.
Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Wij bestellen onze boodschappen bij de AH. Eerst ging ik altijd met mijn moeder boodschappen doen bij de Lidl, maar dat kost nu te veel energie. Omdat mijn vriend fulltime studeert en stage loopt, kunnen wij eigenlijk niet anders dan bestellen. Het enige waar ik moeite mee heb is dat je dan weinig kunt doen aan je plasticverbruik (echt álles komt in plastic), maar voor de rest vind ik de service superfijn!
Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Absoluut! Ik ben niet iemand die anderen graag dingen oplegt of vertelt wat goed voor ze is, maar ik geef wel eerlijk antwoord als mensen vragen naar mijn redenen om veganistisch te eten. Ik heb gemerkt dat deze aanpak werkt: mensen voelen zich niet op hun huid gezeten maar weten wel waar ze moeten zijn als ze vragen hebben over wat nou een lekkere vleesvervanger is, of hoe ze ei moeten vervangen in een baksel. Ik denk dat ik mensen heb geïnspireerd om verder te kijken en na te denken over hun eetpatroon. Vriendinnen zeggen dat ze nu vaker vleesvervangers eten en dat dat bevalt. Super! Ik juich dat alleen maar toe. Nooit zal je mij horen zeggen dat het pas telt als je 100% veganistisch bent. Ik denk dat alle stappen in die richting tellen.
Mijn zusje is ook veganistisch gaan eten. Totdat ze besloot dat het toch te lastig was en weer dierlijke producten ging eten. Mij hoor je dan niet. Maar ik deel wel mijn recepten en wat ik aan eten voor je klaarmaak zal altijd veganistisch zijn. Nu is ze opnieuw veganistisch gaan eten, met de uitzondering dat ze buiten de deur eet waar ze op dat moment zin in heeft. En dat gaat prima, want daar staat ze helemaal achter. Nu gaan we samen uit ons dak als een pizzeria onverwacht vegan kaas heeft. Ik vind dat soort dingen heel cool, om te zien hoe mensen ontwikkelen en gaan nadenken over wat belangrijk is voor henzelf en de wereld waarvan ze deel uitmaken.
Mijn vriend is ook veganistisch gaan eten, hij is er nu strenger in dan ik! Hij is het er altijd mee eens geweest dat ik veganistisch ging eten, maar deed het zelf nog niet. Toen ik net een maand vegan at, regelde hij voor mijn verjaardag een veganistische én suikervrije taart als verrassing, zo lief (zie foto)! Een jaar geleden haalde ik gewoon zijn melk en kaas (hij at al vegetarisch sinds zijn veertiende), maar sinds een paar maanden is ons huishouden volledig veganistisch (mijn huisdieren trouwens niet), ook van zijn kant. Hij heeft er helemaal geen moeite mee. Mijn vader heeft de linzenburgers helemaal ontdekt en ik krijg regelmatig foto’s van maaltijden die toevallig of bewust veganistisch zijn. Heel leuk vind ik dat!
Ik zag een keer een meme over een man die in een stuk vlees stond te snijden en met een vies gezicht de hond wegstuurde uit de keuken, omdat dat smerig en onhygiënisch was. Dat vond ik zo treffend, omdat het eigenlijk heel raar is: het ene dier is vies, maar het andere dier stop je zonder erover na te denken in je lichaam. Dat geeft te denken.
Waar blog je allemaal over?
Ik blog over allerlei dingen, maar voornamelijk over veganistisch eten, recepten en over mijn leven met een chronische ziekte. Eerst wilde ik het strikt gescheiden houden: het kookdeel en het ziek-zijn-deel, maar het heeft gewoon zoveel invloed op elkaar dat ik van dat idee afgestapt ben. Ik schrijf nu over alles wat in mij opkomt en ik zie dat mensen dat waarderen. Het heeft ook een therapeutisch effect.
Hoe kom je aan alle inspiratie voor je blog?
Ik haal veel inspiratie uit de gerechten van mijn collega-bloggers. Verder vind ik het heel inspirerend om te kijken hoe je met kleine handelingen de wereld een beetje beter kunt maken, zelfs als je aan huis gebonden bent. Ik probeer mezelf te omringen met positieve energie: mensen, boeken, podcasts, filmpjes. Ook als je in bed ligt, zoals bij mij geregeld het geval is, kun je de wereld nog een heel klein beetje positief beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld een voornemen te hebben om één persoon per dag aan het lachen te maken door iemand te taggen in een grappig hondenfilmpje, of een lekker recept te delen die iemand die normaal gesproken niet veganistisch eet weleens wil gaan proberen. Als veganist zie je zoveel ellende en wil je het liefst dat alles NU goedkomt, maar zo werkt het helaas niet. Ik probeer te inspireren via mijn blog en mijn sociale media en in de gesprekken die ik voer. Zo kun je op kleine schaal iets goeds doen, wat fijn is voor jezelf én voor de wereld.
Wat maakt jou als blogger uniek?
Ik ben begonnen als foodblogger, maar heb er uiteindelijk voor gekozen om mijn leven met een chronische ziekte er ook bij te betrekken. Ik denk veel na over hoe ik mijn leven wil invullen en hoe ik dat moet doen. Meestal heb ik de antwoorden niet, maar het helpt om erover te schrijven. Verder zie ik er ook helemaal niet ziek uit als je mij ergens tegenkomt, dus het kan lastig zijn om je voor te stellen dat ik écht ziek en écht arbeidsongeschikt ben, in ieder geval voor nu. Als je mijn blog leest, snap je dat misschien een beetje meer. Dat je onzichtbaar ziek kunt zijn. Ik vind het belangrijk om erover te vertellen, omdat het jou ook zomaar kan overkomen. Ik ben ziek geworden in ieder geval voor een deel omdat ik alles gaf wat ik had. Dat is niet goed, dat hou je niet vol, ook niet als je jong bent. Werk niet te hard. Wees lief voor jezelf. Eet gezonde dingen. Hou jezelf in de gaten. Rust! Het is zó belangrijk. Ik probeer alles een beetje te combineren, foodblog en alle andere dingen, dus het is best wel gevarieerd.
Wat zijn de 3 mooiste reacties die je ooit op je blogs ontvangen hebt?
Omdat ik nog niet zo lang blog, heb ik nog niet heel veel reacties ontvangen op de website zelf, maar volgers van mijn Instagram vinden het fijn dat ik nu meer open ben over mijn ziekte, zeggen dat dat helpt. Ze mogen mij ook alles vragen. Ik probeer positief en eerlijk in het leven te staan en dat uit te dragen. Dat vinden mensen fijn, dat inspireert hen dan ook weer. Laatst had ik een beetje een moeilijke periode. Ook daar ben ik open over geweest. Een volger die ik eigenlijk niet goed kende, heeft mij toen plantjes cadeau gedaan die hoog op mijn verlanglijstje stonden (ik ben echt een plantenvrouwtje). Dat vond ik zó lief, vooral omdat zij het zelf ook niet makkelijk had. Je komt zulke mooie mensen tegen als open en eerlijk bent over wie je bent.
Krijg je ook weleens kritiek en zo ja, hoe ga je hiermee om?
Ik ben eigenlijk nog maar net écht begonnen, in de zin van dat ik mijn eigen stem heb gevonden in plaats van te doen wat iedereen doet, dus nog niet. Ik denk dat ik het wel lastig zou vinden. Momenteel ben ik erg bezig met mezelf ervan overtuigen dat het goed is om je eigen ding te doen en dat niet iedereen dat leuk hoeft te vinden. Het liefst wil ik door iedereen aardig en interessant gevonden worden, maar dat gaat nu eenmaal niet, vooral als je echt ergens voor wil staan. Laatst kwam ik bijvoorbeeld iemand tegen in een Facebookgroep die op een lelijke manier zei dat ik een bepaalde behandeling wel uit mijn hoofd kon zetten. Ze kwam ontzettend bitter over, omdat ze zelf al lang ziek was en niets hielp. Heel sneu natuurlijk, maar haar negativiteit kwam erg bij mij binnen. Eerst voelde ik mij persoonlijk aangevallen en dat vind ik altijd wel even moeilijk. Maar toen realiseerde ik dat ik voornamelijk schrok van haar bittere houding tegenover de wereld, mensen, dokters, het leven zelf. En dat ik dat nooit bij mezelf wil laten gebeuren, hoe lastig dingen ook kunnen zijn. Ik heb er veel van geleerd uiteindelijk, puur omdat het mij zo dwars bleef zitten en ik wilde weten waarom.
Wat voor type veganist ben je?
Ik ben niet zo activistisch. Ik sta niet op straat met maskers en laptops, al heb ik veel respect voor mensen die dat wel doen. Het lijkt mij namelijk best wel spannend. Hoewel, bloggen over veganisme heeft misschien ook wel iets te maken met activisme, want je probeert wel echt iets te doen aan het probleem dat je ziet.
Ik ben een positief ingestelde veganist: ik wil graag inspireren, mensen blij maken, de fijne dingen van een bewuste, plantaardige levensstijl laten zien. Tobias Leenaert’s benadering vind ik heel goed: wees praktisch, kijk wat werkt in plaats van wat je wilt dat werkt. Ik benadruk de positieve invloed op je gezondheid die een plantaardig dieet kan hebben. Ik deel vrolijke filmpjes van koeien die met een bal spelen, of varkens in de modder, om te laten zien dat die kant ook bestaat, dat dat is hoe dieren eigenlijk zijn, dat ze meer zijn dan wat je op je bord hebt. Nare filmpjes deel ik niet zo snel, alleen als het bijzonder veel met mij doet. Ik vind het zelf erg naar om te zien en word er natuurlijk verdrietig van. Ik probeer zoveel mogelijk op mijn aankopen en eten te letten, maar als er eens geen goede plantaardige optie is wanneer we buiten de deur eten, dan eet ik vegetarisch. Daar heb ik soms moeite mee, soms minder. Nooit zal ik meer vlees of vis eten, daar ligt echt een harde grens.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Poeh, dat is een lastige. Momenteel ben ik fan van Mel Robbins. Zij is een ‘motivational’ speaker (tussen haakjes omdat ze eigenlijk zegt dat motivatie onzin is en je daar niet op moet wachten) die ik op YouTube tegenkwam. Ik vind haar zo’n gaaf mens. Op Instagram is ze elke ochtend (Amerikaanse tijd) live met Coffeetalk, waarin ze haar volgens een peptalk geeft voor de komende dag. Ik vind het mooi als mensen zo volledig zichzelf durven zijn, dat is wat ik in haar waardeer.
Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?
Kijk wat voor jou werkt. Sommige mensen vinden een all-or-nothing aanpak fijn, anderen doen het graag wat langzamer. Er is niets mis mee om bijvoorbeeld eerst je ontbijt te veganizen, dan je lunch enzovoort. Wees niet te streng voor jezelf. Als je toch een keertje kaas eet, begin dan weer gewoon overnieuw bij het volgende eetmoment of de volgende dag. Het moet geen straf zijn om veganistisch te eten, ik vind het juist heel leuk en uitdagend. Als het een keer niet lukt, no big deal. Begin gewoon weer opnieuw.
Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ik sta zeker open voor samenwerkingen! Mits ze relevant zijn voor mijn blog en sociale media. Ik wil mijn energie niet stoppen in iets waar ik niet honderd procent achter sta of enthousiast over ben. Mijn droom is een goedlopende blog waar mensen blij van worden. Iets a la De Groene Meisjes of Lisa Goes Vegan. Dromen mag altijd, hè?
Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Lastige! Allereerst zou ik een goede gezondheid wensen, want daar begint alles toch mee. Met energie kun je veel doen en veel bereiken. Voor mezelf is dat eigenlijk alles wat ik wens. Ik hoop mijn ouders nog lang bij mij te hebben en ik wil dat iedereen van wie ik hou gelukkig en gezond is. Natuurlijk zou ik ook heel graag willen dat de wereld een fijnere plek is, voor mens, dier en natuur, maar dat is ook weer zo’n cliché antwoord. Ik zou willen dat iedereen (inclusief ikzelf) meer ons best deed om goed voor de wereld te zorgen. Veel van ons zijn al goed bezig, maar we kunnen natuurlijk altijd meer doen. Ik hoop dat de (wereld)leiders zien dat er echt iets moet gebeuren en daar hun uiterste best voor doen. Maar het zit ‘m ook in de kleine dingen. In mijn woonomgeving bijvoorbeeld wordt er geregeld van alles op straat gegooid. Het is zelfs zo erg dat de moskee zich geroepen voelt om nu met een groepje kinderen wekelijks de straat op te gaan (wat een superinitiatief is!) om de troep van de volwassenen en tieners op te ruimen (wat natuurlijk heel gênant is). Daar zit dus echt nog veel ruimte voor verbetering. Ook worden vuilniszakken en winkelwagentjes gewoon in de sloot gesodemieterd. Alsof het allemaal niets uitmaakt. Als ik zoiets zie, ben ik heel bang dat we een stuk minder goed op weg zijn dan ik dacht of hoopte. We kunnen nog veel meer aan ons plasticverbruik doen bijvoorbeeld, maar ik denk dat het ook van hogerop moet komen. Daar zou ik dus ook een wens aan besteden, al weet ik nog niet goed hoe ik dat zou verwoorden.
Ben je gelukkig?
Ja en nee. Dat verschilt nog weleens. Ik heb natuurlijk die chronische ziekte die mij erg beperkt en daar kan ik heel verdrietig van worden. Het is een doorlopend rouwproces. Ik word erg ongelukkig van mezelf constant tegen moeten houden terwijl ik zoveel wil. Maar in principe, ook met die stomme ziekte, ben ik erg blij dat ik leef. Ik vind het leven heerlijk! Ik zou alleen meer de kans willen hebben om alles eruit te halen wat erin zit. Maar als ik om mij heen kijk, ben ik heel gelukkig met wat ik zie.
Wat is jouw definitie van succes?
Mijn definitie van succes… Nou, ik zou best graag wat geld willen verdienen. Maar wat ik graag wil is dat mensen blij worden van de dingen die ik schrijf. Dat ze geïnspireerd raken om hun eigen leven aan te pakken, om te doen wat ze écht willen doen en zijn wie ze echt zijn, zonder dat te verhullen. En dat ze goed voor zichzelf zorgen. Dat zou ik fijn vinden. Dat je toch een verschil maakt in iemands leven en daarmee in de wereld. Misschien ook in boekvorm.
