Category: Interview

Ik leerde Noëlle kennen tijdens de plantaardige BBQ bij de Drijfveer in Almere. Het was een heerlijke warme zomeravond met een waanzinnig fijne vibe. In deze setting voelt zij zich thuis. Noëlle is een echte changemaker en heeft samen met haar broer de allereerste (!), 100% plantaardige parfum ontwikkeld. Laat je verrassen, inspireren en durf weg te dromen bij het lezen van dit fijne interview. Heel veel leesplezier!

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Ik krijg veel energie van bezig zijn. Afwisseling, jezelf overtreffen en verbazen. Bezig zijn met iets groters waarvan je een duidelijk doel voor ogen hebt. Ik ben heel slecht in stilzitten.

Wanneer en waarom ben je vegetariër geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Ik ben op mijn achtste vegetariër geworden. Ik zat in groep drie of vier van de basisschool en ik kon net lezen. In de boekenkast stond een boekje met het onderwerp ‘het slachthuis’. Ik heb het boekje gelezen, was enorm geschrokken en er gelijk bewust van geworden dat dit echt niet oké is. Dezelfde avond nog heb ik besloten om nooit meer vlees te eten en dat heb ik ook niet meer gedaan.

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ik hou van boodschappen doen. Echt een uitje vind ik het. Ik neem er dan ook vaak ruim de tijd voor, denk aan meerdere rondjes lopen in de winkel om alle nieuwe producten te bekijken en te ruiken en tussendoor een lekker taartje te nemen op de markt. Ik eet zoveel mogelijk biologisch en ga vaak naar de markt om verse groente en fruit te halen. Fijn om op deze manier heel veel verschillende ondernemers te steunen.

Heeft jouw keuze om als vegetariër te leven ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Eigenlijk is het voor mijn omgeving nooit gek geweest dat ik vegetariër werd. Er is mij dan ook nooit gezegd, dit hou je niet vol of je gaat het echt missen. Dit omdat ik vanaf kleins af aan wist wat ik wilde en je mij daar ook niet vanaf kon helpen. Mijn moeder is na een jaar ook vegetariër geworden en geleidelijk aan vonden mijn broers het vegetarische eten ook niet verkeerd. Al komt dat vooral ook door de kookkunsten van onze moeder. Alles wat zij kookt is heerlijk.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd? Oeh.. voorbeelden.. dat vind ik eigenlijk altijd de lastigste vraag die ik kan krijgen in een interview. En waar ik nooit een antwoord op kan geven, omdat ik er niet één heb. Wel kan ik heel erg genieten van mensen die op mijn pad komen en heel enthousiast en gepassioneerd zijn over wat ze doen. Daar put ik mijn inspiratie uit.

Je bent samen met je broer, Boye Dorenbos, mede-eigenaar van RUIK. Hoe is het idee hiervoor ontstaan? Wat is jullie missie? Kun je ons wat meer vertellen over de verschillende parfums?
Wij zijn al vanaf jongs af aan gefascineerd door geur. Geurherinneringen hebben we dan ook heel veel. Onze oma wilde altijd al parfumeur worden. Parfum heeft iets magisch, ongrijpbaars en heeft ons altijd geïntrigeerd. Vijf jaar geleden zijn we begonnen met zelf parfums maken. Al snel kwamen we erachter dat het een hele gesloten industrie is waar veel vervuiling in voorkomt. Ook wij dachten dat parfums gemaakt worden van planten en bloemen. Maar helaas is dit in bijna alle gevallen niet zo. De meeste parfums zijn namelijk voor 95% synthetisch. Niet goed voor het milieu en ook niet voor je neus. Plantaardige parfums ruiken veel dieper, rijker en unieker! Een jaar geleden zijn we daarom gestart met RUIK en maken we 100% plantaardige parfums. En ook nog eens duurzaam. We kijken naar planten die snel groeien en naar reststromen. Op naar 0% afval! Zo kunnen we samen nog heel lang genieten van geweldige geuren!

Naast mede-eigenaar van RUIK, ben je ook ontwerper bij Drijfveer. Hoe is dit op je pad gekomen en wat maakt Drijfveer zo uniek?
In december 2015 was ik op zoek naar een stage tijdens mijn opleiding Ruimtelijk Ontwerp aan de HKU. Ik was er op dat moment totaal nog niet uit hoe ik mezelf wilde positioneren in het vakgebied. Al snel kwamen de Urban Greeners, de jonge voorhoede van de Floriade Almere 2022 op mijn pad, jonge ondernemers met innovatieve duurzame ideeën. Eén idee daarvan was de Drijfveer. Een plantaardige gebouw gemaakt van Almeerse materialen. Ik heb samen met Koen Kaljee de Drijfveer ontworpen, gebouwd, de fondsenwerving gedaan, gecrowdfund en is het nog mooier geworden dan dat we ooit hadden durven dromen. De Drijfveer is super duurzaam en is met zoveel enthousiaste mensen gecreëerd, dat zie je en voel je. Dat vind ik super mooi! De momenten wanneer bezoekers de Drijfveer binnenstappen en zeggen: “wat een fijne warme sfeer”. Daar krijg ik een grote glimlach van op mijn gezicht.

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Het vetste zou zijn als we over een aantal jaar met RUIK een geurlijn hebben met een heleboel geuren waar we heel veel mensen blij mee maken en verrassen. Van plant tot parfum alles zelf doen: van eigen geurplanten verbouwen die we zelf destilleren tot hoogwaardige etherische oliën en deze verwerken in onze parfums.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?

• Geheel plantaardige wereld: gebruik van enkel herwinbare bronnen.
• Dat er geen uitbuiting meer bestaat.
• Eerlijk met de natuur en elkaar omgaan.

Ik vind het belangrijk dat we zuinig op elkaar en de wereld zijn. De wereld heeft zoveel moois waar we als mens heel erg van kunnen genieten. Maar helaas gaat dit genieten vaak ten koste van een ander en de natuur, dit is niet nodig!

Ben je gelukkig?
Ja 😀

Wat is jouw definitie van succes?
Succes is wanneer je voor 100% doet wat je het liefste wilt doen en daar helemaal voor gaat en je je vooral niet laat tegenhouden! Behandel mensen zoals jij ook behandeld zou willen worden, samen sta je altijd sterker.

Gedeeld: de beste plek op aarde – Montali
Mijn grootste aanrader als je van fantastisch lekker eten houdt en van een idyllische uitzicht ga dan naar Montali, het beste vegetarische hotel ter wereld! Wat mij betreft de beste plek op aarde 😀 !

Ondernemer, blogger, foodie en creatieveling. Astrid heeft en doet het allemaal. Met haar ondernemingen ShopZuiver en ZuiverSap is zij één van de vegan inspirators die we in Nederland rijk zijn. Laat je inspireren door dit fijne interview vol met tips en (to) do’s 😀 . Heel veel leesplezier!

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?

De natuur, hoe klein ook. Iedere ochtend sta ik op en ga ik even de tuin in. Verder hou ik van de dag fris starten, dus ik maak bijna iedere ochtend een smoothie van fruit en/of groenten. Voor ik iets anders kan doen lopen er drie fluffmonsters (langharige katten) voor mijn voeten die eten en aandacht willen.

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?

Vlak voor ik geboren werd, besloten mijn ouders vegetarisch te eten. In mijn jeugd was vegetarisch eten nog exotisch. Er was een enkele, raar ruikende natuurwinkel met vreemde burgers en worstjes en op schoolreisje kreeg ik patat met appelmoes, in plaats van patat met kip en appelmoes. Ik kende behalve mijn broer en ouders, geen andere vegetariërs. Later is dit gelukkig heel normaal geworden, al bestond uit eten gaan vroeger vaak uit een salade geitenkaas.

Drie jaar geleden had ik een paar maanden last van slijm in mijn longen. In een zoektocht hoe ik hier vanaf kon komen, zag ik op het internet de horrors van de zuivelindustrie. Die dag besloot ik hier nooit meer aan mee te werken. Ik heb langzaam mijn dierlijke producten in huis vervangen door niet-dierlijke.

Als je overweegt vegan te worden, zou ik je aanmelden bij wat Facebook groepen zoals Vegan Nederland of een vegan groep in je woonplaats (bijvoorbeeld Vegan Utrecht). Ik heb mij het eerste jaar, ik woonde toen in Frankrijk, wel een eenzame veganist gevoeld. Als je contact hebt met andere vegans, ook al is het via internet, lees je lekkere recepten, nieuwtjes en ervaringen. Verder ben ik altijd goed voorbereid. Als ik ergens heen ga, zitten er nakd repen, een fles water en een banaan in mijn tas. Ook kijk ik, als ik van plan ben ergens te gaan eten, van te voren wat de opties zijn. Dit maakt het allemaal veel makkelijker.

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?

De dagelijkse boodschappen zoals groenten en fruit koop ik bij de supermarkt, maar ik bestel ook veel online. In mijn dorp zijn de mogelijkheden wat beperkt en dus bestel ik noten, gedroogde peulvruchten, meel voor brood (ik bak bijna al het brood zelf), granen e.d. online. Mijn favoriete webshops zijn Pit&Pit (daar koop ik thee, noten, zaden en soms granen en pasta’s), Vegan Mission (voor vegan kaas, worst en chocola) en De Zuidmolen (voor lekker broodmeel en glutenmeel om seitan mee te maken).

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?

Al voor ik vegan werd, vond ik dat er genoeg kittens op de wereld zijn en de laatste katten die hier in huis kwamen zijn allemaal herplaatsers die (dringend) een ander huisje zochten.
Ik hoop dat ik de mensen om mij heen kan inspireren in ieder geval minder dieren te eten. Mijn vriend vond veganisme in het begin extreem. Toen ik nog vegetariër was, hadden we het er nooit over. Hij at vlees en ik niet. Tot ik veganist werd. Ik probeerde hem mijn motivatie uit te leggen en toonde hem een paar keer filmpjes van de bio industrie. Hij is eerst een jaar vegetariër en daarna vegan geworden.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?

Eigenlijk heb ik niet echt een voorbeeld, wel heb ik respect voor mensen die alles uit hun leven halen. Het leven lacht je niet altijd toe, als je dan het mooiste eruit haalt vind ik dat bewonderenswaardig.

Je bent de oprichter van ShopZuiver, zuiversap.spreadshirt.nl en ZuiverSap. Kun je ons wat meer vertellen over je ondernemingen, hoe de ideeën zijn ontstaan en wat het ondernemerschap voor jou betekent?

Laat ik beginnen bij de oudste: ZuiverSap. Zuiversap.info is ontstaan omdat mensen mij vaak om recepten vroegen en ik veel verschillende recepten maakte. Ik had een beduimeld kookschriftje en het was tijd om de recepten beter te organiseren. Mijn recepten sloegen aan en dat motiveerde mij om er verder mee te gaan. Met recepten, uitleg, tips en filmpjes probeer ik mensen te laten zien dat diervriendelijk eten of leven helemaal niet moeilijk, tijdrovend of smakeloos hoeft te zijn.

Zuiversap.spreadshirt.nl is ontstaan na een zoektocht naar leuke, vrolijke veganshirts. Destijds waren ze zwart en vaak niet positief. Aangezien ik positiviteit beter vind werken en zwart mij niet staat, heb ik een shopje geopend.

ShopZuiver.com, online duurzaam warenhuis. Ik wilde al heel lang een webshop met mooie duurzame producten. Deels ontstaan omdat ik in- en verkoop heel leuk vind, deels omdat ik ontdekte dat er zoveel mooie producten zijn, maar die vaak moeilijk verkrijgbaar zijn.

Ondernemen zit in mij. Ik heb in het verleden altijd liever bij kleine bedrijven gewerkt. De laatste drie jaar dat ik in loondienst was, werkte ik bij een grote bank. Het idee een klein radartje in een groot geheel te zijn trekt mij niet. Door een ongeluk heb ik een tijd niet kunnen werken en ik heb even getwijfeld of ik ShopZuiver echt moest beginnen, maar ik ben blij dat ik mijn hart heb gevolgd. Ik vind het heerlijk nieuwe producten te vinden en de wereld zo een stukje mooier te maken.

Heb je tips, do’s of don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een vegetarische of veganistische lifestyle?
Gewoon beginnen. Het is niet erg als je in het begin een foutje maakt of niet helemaal uitgebalanceerd eet. Meld je aan bij een paar Facebook groepen en de informatie stroomt binnen. Ga naar een paar vegan events (zoals Veggie Fair op 22 en 23  oktober of VegFest op 3 en 4 december) en ontmoet gelijkgestemden. Dat je je niet hoeft te verdedigen tijdens het eten ervaar ik als erg ontspannen. Ook een potluck is leuk! Vaak kent niemand elkaar echt, maar het is altijd gezellig. Potlucks worden meestal in het voorjaar en de zomer georganiseerd.

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?

Ik hoop dat ik over een jaar kan zeggen dat ShopZuiver een bekende en goedlopende webshop is en dat ik het vijfjarig bestaan van ZuiverSap op de één of andere manier leuk kan vieren. Ik ben niet echt op zoek, maar er komen zoveel mooie dingen op mijn pad dat ik genoeg te doen heb momenteel.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?

Ik hoop snel weer naar mijn lievelingsland te gaan: Italië. Daar voel ik me thuis. Veganisme is daar trouwens heel normaal!
Verder wil ik wel van mijn chronische polspijn af, maar dat is niet realistisch.
Een derde wens heb ik niet 🙂

Ben je gelukkig?

Ja.

Wat is jouw definitie van succes?

Dat je gelukkig wordt met wat je doet.

Gedeeld: een lievelingsrecept, hotspot of een exclusieve anekdote?

Deze klassieker maak ik nog steeds regelmatig. Een grote pan vol makkelijk comfortfood, hmmmm!

Ik leerde Dirkjan kennen via Facebook. Zijn hartverwarmende filmpjes en liefdevolle updates, laten direct zien wie hij is. Een ontzettend mooi, puur en oprecht mens. What you see is what you get. Als ik een samenvatting zou geven van dit interview kan ik dat in slechts één symbool: ♥. Wat is het leven mooi en wat mogen we dankbaar zijn dat er mensen als Dirkjan zijn. Heel veel leesplezier!

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Sporten geeft mij energie. Goede gesprekken over het leven, filosoferen daarover ook. Samen zijn met vrienden, weekendjes weg, lekker eten, lachen en wandelen. Naar Stichting Melief in Sögel gaan, daar voor de dieren zorgen geeft mij erg veel energie. Mijn rituelen zijn: iedere dag koken, kaarsjes en wierook aan als ik alleen thuis ben en met onze honden kroelen. Ik stuur iedere dag goede gedachten naar mensen die ik lief heb. Ik mediteer, ik doe een opleiding voor energie en lichtwerk en heb vorig jaar een drie daagse intensive “opstellingen” gedaan, dat gebruik ik in mijn dagelijkse leven. Als ik er even niet uit kom stel ik het op en krijg ik vanzelf een antwoord. Heerlijk vind ik dat.

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
1 december, 4 jaar geleden, dankzij Mercedes de Windt, mijn Vegan goeroe. Joost en ik runden toen eco hotel El Momo op het paradijselijke eilandje Saba in het Caribisch gebied. Omdat het een eco hotel was vonden wij dat we ons moesten verdiepen in duurzaamheid. Toen kwamen wij er tot onze grote verbazing achter dat duurzaamheid begint op je bord en niet onder de douche. Nooit geweten dat de intensieve veehouderij zo ontzettend belastend is voor het milieu, belastender dan al het verkeer (auto’s, vliegtuigen, schepen etc) bij elkaar. Onvoorstelbaar. Mercedes, ik noem haar een Vegan lifestyle expert, kwam een weekend lang naar ons hotel om workshops te geven en om ons en onze gasten te inspireren. Dat lukte erg goed. Als afsluiting van dat weekend keken mijn man en ik de film Earthlings. Dat was op zondagavond. Op maandag morgen werden we wakker als veganisten. Alle dierlijke producten die we nog in huis hadden, hebben we weg gegeven en ever since leven we volledig plantaardig.

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Die doe ik niet. Ik werk bij een biologische groentezaak bij mij in het dorp. Hij betaalt mij niet, ik werk in ruil voor boodschappen. Ik kook veganistische maaltijden voor hem, salades, soepen, smoothies, die de klanten dan mee kunnen nemen om thuis op te eten.

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Ja, ik ben vrienden kwijt geraakt, maar heb er ook geweldig nieuwe vrienden voor terug gekregen. Ik vind het steeds moeilijker om met mensen aan 1 tafel te zitten die dieren eten. Ik gebruik het woord vlees nooit meer, ik zeg altijd dieren. Voor hen is het vlees, voor mij zijn het vermoorde dieren. Onze honden krijgen ook veganistisch te eten, omdat ik weet dat dat kan en verantwoord is, ze hebben geen tekorten. Met katten ligt dat wat mij betreft wat complexer. Onze kat krijgt dan ook geen veganistisch eten.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Ik heb echt een minuut na zitten denken, maar ik heb geen grootste voorbeeld…

Je bent de oprichter van Bij De Jongens Op ‘T Zand. Wat is het, hoe is het idee ontstaan en wat betekent het ondernemerschap voor jou?
Zolang ik werk ben ik zelfstandig ondernemer geweest. Af en toe weleens in loondienst geweest maar dat is zo niets voor mij. Ik ben heel erg gehecht aan mijn vrijheid. Als ik morgen zin heb om naar St. Maarten te gaan, dan moet dat kunnen. Bij de jongens op ’t Zand is begonnen als een Vegan huiskamer restaurant. Inmiddels is het uitgegroeid tot een BnB, organiseren we diverse activiteiten en workshops in Nederland en in het buitenland zoals: Koken, zingen, yoga, schilderen, teambuilding, theatersport, dansen, de 4 natuur kwaliteiten, meditaties enzovoort. Koken en zingen we op locatie en doen we catering door het hele land. Sinds kort is praktijk Yong, praktijk voor Yoga en Natuurlijke Gezondheid een nieuw onderdeel van Bij de jongens op ’t zand en daar zijn we heel blij mee want ook dit blijkt alweer zeer succesvol te zijn.

Naast ondernemer zet je je ook in als Social Media Manager bij Gnadenhof Melief. Kun je ons hier wat meer over vertellen? Nee. Grapje, wat moet ik daar nou over zeggen? Ik beheer hun Facebook pagina, Instagram en YouTube kanaal. Daar ben ik elke dag ongeveer een uur mee bezig. Ik ben blij dat ik thuis vanachter mijn laptop ook wat kan doen voor de dieren. Nou, heb ik er toch best wat over gezegd, haha! Oh ja en like hun Facebook page gewoon even.

Heb je tips, do’s of don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een vegetarische of veganistische lifestyle?
Ja, ik zou zeker eerst een aantal documentaires kijken zoals Earthlings, Forks over Knifes, Meat the truth, Vegucated en Cowspiracy. En als je dan echt de overstap wilt maken bel mij, dan help ik je. Ik heb de afgelopen 4 jaar al bijna 40 mensen laten switchen naar een vegan/vegetarisch dieet. (Ja, ik hou het bij 🙂 !)

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ik heb alles wat mijn hartje begeert. Ik leef erg in het moment. Ik ben nu blij en gelukkig met dat wat ik nu heb en daar waar ik nu ben. Over 2 weken mogen we (mijn liefste man Joost en ik) gaan werken op een Vegan cruise. Daar mogen we alles gaan combineren wat we leuk vinden en waar we goed in zijn: koken, zingen, entertainen, yoga. Ik hoop dat nog vaker te mogen doen. Mijn droom is alle dieren vrij, geen hekken, nergens meer! Dat is mijn droom. Ik hoop 140 te worden en dat mee te maken.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
1: Alle dieren vrij.
2: Iedereen leeft Vegan.
3: Wens 1 en 2 komen uit.
Waarom? Echt? 😉

Ben je gelukkig?
Enorm.

Wat is jouw definitie van succes?
Gelukkig zijn met wat je doet, doen waar je gelukkig van wordt en wat je blij maakt, dan hoef je nooit te werken. Sinds ik gestopt ben met geven van theaterlessen afgelopen februari heb ik het gevoel dat ik nooit meer hoef te werken en het gaat me meer voor de wind dan ooit. Ik moest dat blijkbaar loslaten om ruimte te maken voor andere dingen die ik nóg leuker vind.

Gedeeld: Count your blessings

Steun Stichting Gnadenhof Melief, zij doen werkelijk waar geweldig werk voor de dieren en ze kunnen alle financiële steun heel hard gebruiken.

Onlangs heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken Tim en Ivi Huijsmans benoemd tot ‘Nederlands Wereldverbeteraars van het Jaar’. Vandaag op Werelddierendag gaan zij met ‘Red de Aarde’ officieel internationaal verder onder de naam ‘Faunawatch’. Laat je inspireren door deze jonge ondernemers, activisten maar vooral wereldverbeteraars pur sang. Heel veel leesplezier!

Wat geeft jullie energie? Hoe verwerken jullie dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jullie rituelen?
Na afloop van iedere actie of activiteit krijgen we ontzettend veel leuke reacties, dat geeft energie. We zitten nu in 5 en 6 VWO, wat natuurlijk ook veel schoolwerk oplevert, maar we benutten iedere vrije minuut voor Faunawatch, ook in de weekenden. We proberen altijd de positieve kant te belichten en niet van het negatieve uit te gaan.

Wanneer en waarom zijn jullie vegetarisch geworden? Hoe heeft jullie reis eruit gezien, waar liepen jullie tegenaan en wat kunnen jullie aanbevelen of juist niet?
Tim: Ik ben al mijn hele leven vegetarisch. Het antroposofisch consultatiebureau adviseerde om kinderen in de peuterjaren geen vlees te laten eten. Later zette zich dit door.

Ivi: Ik ben sinds 4 jaar vegetarisch. Voor die tijd aten we maximaal 2x per week vlees. Ik wil geen vlees eten van dieren die slecht behandeld worden. Ik heb het nooit moeilijk gevonden om te stoppen met het eten van vlees, ik mis het gewoon niet.

We zouden iedereen adviseren om bijvoorbeeld maar twee keer in de week vlees te eten. Als iedereen dit doet maakt het een enorm verschil.

Heeft jullie keuze om als vegetariër te leven ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
We merken dat het mensen aan het denken zet. Vrienden en vriendinnen plannen thuis vegetarische dagen in en eten graag vegetarisch mee. Ze ontdekken vegetarische producten die ze hartstikke lekker vinden en zijn meestal erg verbaasd over hoe klein het verschil in smaak is tussen vegetarische producten en echt vlees.

Wie is jullie grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Een groot voorbeeld voor ons is Jane Goodall. Op jonge leeftijd begon ze met haar beroemde onderzoek naar chimpansees. Dat ze deze primaten 40 jaar heeft onderzocht, getuigt van een ontzettend groot doorzettingsvermogen. Daarnaast bekijkt zij altijd alles vanuit de positieve kant en heeft respect voor vriend en vijand. Jane Goodall is nu 84 jaar en nog steeds ontzettend actief. Ze geeft 300 dagen per jaar lezingen om bewustwording te creëren.

Jullie zijn onlangs door het Ministerie van Buitenlandse Zaken tot ‘Nederlands Wereldverbeteraars van het Jaar’ benoemd. Wat vinden jullie hiervan en wat was het eerste wat door jullie heenging toen jullie wisten dat jullie benoemd zouden worden?
We zijn ontzettend blij dat wij zijn benoemd tot Nederlands Wereldverbeteraar van het jaar. Het opent vele deuren. Zo konden we bijvoorbeeld subsidie ontvangen voor ons imkerproject in Ghana. We hebben hierdoor alle benodigde materialen voor de 91 opgeleide imkers kunnen kopen (66 studenten en 25 leraren). Het geeft een ontzettend goed gevoel om te weten dat een departement zoals het ministerie van Buitenlandse Zaken achter onze projecten staat.

Wat is Faunawatch? Hoe zijn jullie op het idee gekomen, wat doen jullie en hoe kunnen mensen zich aansluiten?
Vier jaar geleden zijn we begonnen onder de naam ‘Red de Aarde’. Samen met onze ouders zijn we naar Santiago de Compostela gelopen. Een wandeltocht van ruim 2000 km. Tijdens deze tocht zijn we door 4 landen gelopen en hebben we veel verschillende natuurgebieden gezien, maar ook de kwetsbaarheid van de natuur kwam duidelijk naar voren. Zo zagen we ineens een snelweg door een prachtig bos. Het jaar daarna hoorden we dat Shell ging boren op de Noordpool, één van de meest ongerepte natuurgebieden. Dat was het moment dat wij dachten “we moeten iets doen”. Samen besloten we een organisatie op te richten, genaamd ‘Red de Aarde’. In de afgelopen vier jaar hebben we allerlei projecten gedaan om het dierenwelzijn te bevorderen. We hebben o.a. gesproken met minister Ploumen van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking over ons bijenbeschermingsproject in Nederland en ons imkerproject in Ghana én met staatssecretaris Dijksma over het leven van kippen in de bio-industrie. Verder zijn er bijvoorbeeld gesprekken geweest met Jane Goodall en Paul Watson (medeoprichter Greenpeace en oprichter Sea Shepherd). Aangezien we zowel lokaal, nationaal en inmiddels ook internationaal actief zijn, hebben we ook gekozen voor een internationale naam, zijnde Faunawatch. Faunawatch zet zich in voor het bevorderen van dierenwelzijn, middels activiteiten, educatie en acties.  Mensen kunnen zich opgeven als vrijwilliger. Iedereen is welkom, met welke achtergrond dan ook.

Waar dromen jullie over? Zijn er samenwerkingen waar jullie op zoek naar zijn of open voor staan?
Sinds ons 8^ste dromen we er al van om in een Afrikaans land te gaan wonen.

Ivi: Ik wil daar graag een school en een huis voor kansarme kinderen oprichten waar ze kunnen leren en wonen. Ik wil veel aandacht besteden aan lessen over dieren en natuur. Ik vind het belangrijk dat de kinderen van jongs af aan respect hebben voor dieren, de natuur en hoe we samen in harmonie kunnen leven.

Tim: Ik wil graag in verschillende landen projecten opzetten op het gebied van dierenbescherming. Een van de projecten die ik wil doen is het opzetten van een opvangcentrum voor chimpansees en olifanten. Volgend jaar ga ik diergeneeskunde studeren, wat ik ook zeker in onze projecten zal toepassen.

We staan altijd open voor samenwerkingen. We zijn ervan overtuigd dat we samen sterker staan en grote stappen kunnen zetten. Krachten bundelen is iets wat we heel belangrijk vinden, want we streven allemaal hetzelfde doel na.

Stel jullie zouden samen 3 wensen mogen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
De drie wensen die wij hebben zijn:

1. Evenwicht herstellen tussen dier en mens. Mensen maken deel uit van het ecosysteem. Zij zitten in dezelfde cirkel als dieren. Dat wordt vaak vergeten. De mens stelt zich vaak boven het ecosysteem in plaats van er deel van uit te maken. Dit gaat ten koste van de dieren en hun welzijn. We zouden graag willen dat het evenwicht terug komt en dat de mens haar eigen plaats in het ecosysteem inneemt.
2. Respect voor alles wat leeft en bewustwording. Als mensen respect hebben voor alles wat leeft, zouden we samen een hele mooie plek in het universum hebben. Als iedereen alles wat leeft respecteert en zijn gang laat gaan zal er een prachtig natuurlijk evenwicht ontstaan. Hierbij is de bewustwording erg belangrijk. De meeste mensen weten vaak niet hoe dieren behandeld worden. Er kan alleen iets veranderen als de mensen weten wat er speelt.
3. Meer jongeren die zich bezig houden met het bevorderen van dierenwelzijn. Zoals meer dan eens wordt gezegd, “jongeren zijn de toekomst”. We zouden het super vinden als er meer jongeren komen die zich bezig houden met dierenwelzijn. Jongeren hebben vaak creatieve ideeën en kunnen echt wat betekenen voor de toekomst.

Zijn jullie gelukkig?
We zijn absoluut gelukkig. Het is heerlijk om zoveel bezig te zijn met je passie. Dit is extra leuk door de vele positieve reacties die we krijgen. Dat je weet dat andere mensen achter je staan. Daarbij steunen onze ouders ons helemaal in alles wat we doen en hebben wij een heel goed team.

Wat is jullie definitie van succes?
Onze definitie van succes is positieve verandering en ontwikkeling. Als we een project doen, is het geweldig om te zien dat er iets op gang komt. Mensen worden zich bewust van de dieren om zich heen en begrijpen dat we ze nodig hebben. De kleine verandering in het denken van iemand voelt al als succes. Als je ziet hoe er een ontwikkeling plaatsvindt bij een persoon, dan weet je waar je het voor doet.

Gedeeld: Faunawatch campagne
De eerste campagne waarbij Faunawatch dierenliefhebbers betrekt, is een selfie-actie waarmee we aandacht vragen voor Werelddierendag én onze nieuwe naam. Daarbij roepen we mensen op een selfie met een dier te plaatsen op social media met de tekst: Breng (bedreigde) dierensoorten & het belang van dierenwelzijn onder de aandacht met een #faunawatchselfie. Klik hier voor meer informatie.

Ik leerde Nicoll deze maand kennen op de PuurFair in Amsterdam waar zij namens de Vegetariërsbond stond. We raakte aan de praat en kwamen al snel tot de conclusie dat we niet uitgepraat konden raken. Nicoll inspireert enorm om te kiezen voor verandering en bewust te worden van wat je eet. Ze heeft veel ervaring en tegelijkertijd ongekend veel strijdlust om de wereld voor zowel mens als dier beter te maken. Met een glimlach, dat wel. Laat je dan ook inspireren door dit interview. Heel veel leesplezier!

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Ik krijg energie van muziek. Toen ik jong was deelde ik mijn kamer met mijn één jaar oudere zus.
Vaak zaten we naast elkaar huiswerk te maken met onze eigen muziek op. In de auto gaat de radio aan en verander ik geregeld van zender om de leukste muziekprogramma’s op te zetten. Ook vind ik het heerlijk om met de koptelefoon op achter de computer mijn dingetjes te doen, luisterend naar mijn favoriete muziek. En als ik alleen ben: hard meezingen 🙂 !

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
Ik ben in december 2014 veganist geworden. Op dat moment at ik vegetarisch en ging ik er van uit dat er voor mij geen dieren doodgemaakt werden. Mijn man (Max) zat achter de computer en vertelde mij over het lot van de hanenkuikentjes, die direct uit het ei als ‘nutteloos’ worden gedood door ze levend te vermalen of te vergassen, en de stierkalfjes die of ook direct worden gedood of in een paar maanden worden vetgemest en geslacht. Pas toen realiseerde ik me dat om mijn melk, kaas en yoghurt te produceren, een vrouwtjeskoe steeds zwanger gemaakt wordt, en als ze bevalt van een jongetje, deze wordt gedood. Hetzelfde met eieren: om leghennen te produceren worden bevruchte eieren uitgebroed, maar als daar een haantje in plaats van een hennetje uit komt, wordt dat haantje gedood. Dus door mijn eetpatroon werden WEL dieren gedood, en niet op de leukste manieren.

Ik had op dat moment eieren, kaas en melk in de koelkast staan, en het lukte mij niet meer om dat op te eten. Toen ik op dag drie opnieuw de koelkast open en gelijk weer dicht deed zonder de zuivel eruit te halen, heb ik alles wat we in huis hadden waar eieren of melk in zat weggegeven. Ik wilde het niet meer eten.

Dit klinkt als een snelle overstap naar plantaardig eten, en dat was het op dat moment ook, maar de reis er naar toe was hobbeliger. Toen ik in de 20 was heb ik jaren vegetarisch gegeten omdat ik niet wil dat dieren voor mijn plezier worden gedood. In die jaren reisde ik veel voor Artsen zonder Grenzen en op een gegeven moment werd ik ziek en bleef lange tijd kwakkelen. De artsen in het buitenland vertelden me dat ik weer vlees moest gaan eten, en ben ik dat weer gaan doen. Nu terugkijkend, snap ik niet dat ik toen dat advies heb opgevolgd.

Er volgden een paar woelige jaren met veel emotionele gebeurtenissen, en pas na jaren begon ik weer na te denken over de koe die achter mijn tartaartje zat. Op dat moment ben ik langzaam weer gaan afbouwen tot vegetarisch. Met als laatste stap dus inmiddels bijna twee jaar geleden de eye-opener over de hanenkuikentjes en stierkalfjes.

Als ik nu terug kijk, vind ik het raar dat ik niet eerder nagedacht heb over hoe melk en eieren nu eigenlijk worden geproduceerd. Het is zo logisch dat een koe eerst zwanger moet worden voor ze melk geeft, en dat uit een zwangerschap ook stierkalfjes worden geboren en dat die heus niet allemaal lekker vrij rond mogen lopen en een natuurlijk leven mogen leiden. Mijn advies aan iedereen is dan ook: denk na, zoek informatie op en luister naar je gevoel!

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?
Ik plan geen weekmenu maar bedenk meestal dagelijks waar ik zin in heb. Vaak ook gebaseerd op wat ik in huis heb. Eén keer per week doen mijn man en ik boodschappen, en halen we een lading groente, fruit, sojamelk, brood, aardappels en wat snackjes in huis. Ook hebben we altijd bonen en linzen in blik, zakjes noten en diepvriesgroenten liggen. Eens in de paar maanden gaan we naar een speciaalzaak om bijvoorbeeld vegan kaas, vegan kipstukjes en lekkere vegan ijsjes te halen. Dat zijn leuke uitjes, waarbij we alle nieuwe vegan producten in ons mandje stoppen en ons verheugen op het uitproberen ervan. Eén van onze recente ontdekkingen, zijn vegan lams-stukjes. Heerlijk gemarineerd in een sojayoghurt/tandoorisaus op de barbecue. Als we dat maken, komen alle buren mee-eten.

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?
Ik denk het wel. We hebben altijd al huisdieren gehad, en meestal zijn dat de probleemdieren uit het asiel die moeilijk geplaatst kunnen worden. Dat is niet veranderd. Wat wel is veranderd, is dat ik veel meer op pas om niet op slakken te trappen en dat ik geen muggen meer dood sla. Er zijn prima ecologische muggensprays te koop, dus waarom midden in de nacht op muggenjacht gaan als je ze op een veel vriendelijkere manier van je lijf kunt houden? Ik merk ook dat ik de mensen om mij heen een beetje beïnvloed. Door vaak wat meer te koken of bakken en gul uit te delen, maken collega’s en buren kennis met lekkere plantaardige producten. Soms gaan ze deze producten zelf ook gebruiken.

Ik krijg natuurlijk ook veel vragen over de redenen waarom ik veganistisch eet, maar dat vinden veel mensen toch nog onbegrijpelijk. Heel af en toe hoor ik van vegetariërs om me heen, dat ze toch besloten hebben om zuivel en eieren langzaam uit hun dieet te schrappen.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
Ik heb niet echt één groot voorbeeld. Als kind las ik al graag boeken over helden die mensen om hen heen hielpen en de wereld een stukje beter maakten, en dat is wat ik zelf ook altijd heb gewild. Tijdens mijn werk voor Artsen zonder Grenzen ben ik veel van deze gewone, maar heel bijzondere mensen tegengekomen. Ik hou van mensen die goed nadenken, voor zichzelf een afgewogen mening formuleren en de moed hebben om daar naar te handelen.

Ik heb enorme bewondering voor mensen zoals Gandhi en Nelson Mandela, maar zeker niet minder bewondering voor al die jonge mensen die nu, tegen de stroom in, besluiten om geen dierlijke producten meer te gebruiken en bij slachterijen en bontjassenwinkels staan te demonstreren.

Je zet je in voor zowel Viva las Vega’s als bij de Vegetariërsbond. Hoe ben je in aanraking gekomen met beide organisaties, wat doen zij en wat is jouw rol?
Vanaf het moment dat ik meer ging lezen over hoe slecht dieren het in de vee-industrie hebben, wilde ik er voor zorgen dat dit stopt. Een dier hoort goed behandeld te worden en een zo natuurlijk mogelijk leven te leiden. Dat kan niet als ze hun hele leven opgesloten worden in stinkende schuren, kunstmatig en veel te vaak zwanger gemaakt worden én op jonge leeftijd worden geslacht. Eén van de manieren om een einde te maken aan de bio-industrie, is door veel minder dierlijke producten meer te gebruiken. Ik ben om mij heen gaan kijken welke organisaties bestonden die vega-eten promoten en heb toen gekozen voor de Vegetariërsbond. Minder vlees eten gebeurt bij de meeste mensen namelijk in kleine stapjes, en dan is (een paar dagen per week) vegetarisch eten een goede eerste stap.

Ik wil graag werk doen dat bij me past en waarbij ik het gevoel heb dat ik effectief kan zijn. Ik ben manager van achtergrond, dus heb mij daarom bij de Vegetariërsbond aangemeld als vrijwilligerscoördinator. In die rol werf ik vrijwilligers en doe ik de vrijwilligerscoördinatie tijdens evenementen en promotieactiviteiten.

Een half jaar later werd ik gebeld door Stichting Viva las Vega’s. Zij vroegen of ik op een training over vrijwilligerscoördinatie iets wilde vertellen over mijn ervaring bij de Vegetariërsbond, en dat heb ik toen gedaan. Ik had een goede klik met Viva las Vega’s en ben even later kennis gaan maken op kantoor. Viva las Vega’s is een nog jonge organisatie, die, vanuit het standpunt van voorkomen van dierenleed, zich in zet om de vraag naar en het aanbod van vega eten te vergroten. De ambities van Viva las Vega’s sluiten goed aan bij die van mij. Viva las Vega’s bleek met name ondersteuning nodig te hebben op het gebied van relatiemanagement en organisatieontwikkeling, en ik ben met veel plezier in dat gat gestapt.

Heb je tips, do’s of don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een vegetarische of veganistische lifestyle?
Ik hoor vaak van vegetariërs en nog veel vaker van veganisten, dat ze niet veel andere vega’s kennen en het gevoel hebben alleen te staan. Hen zou ik aanraden om gelijkgestemden op te zoeken. Kijk op internet of Facebook en je komt tal van groepen tegen waar vega’s tips en nieuwtjes uitwisselen. Ook is het heerlijk om naar vega evenementen te gaan en kennis te maken met mede-vega’s en tegelijkertijd kun je de nieuwste producten uitproberen die op de markt komen. Denk bijvoorbeeld aan de VeggieFair, het Viva las Vega’s Foodfestival en VeggieWorld, maar vaak worden ook kleinschalige picknicks en potlucks georganiseerd. Deze evenementen vind je terug op Facebook en internet. Natuurlijk kun je ook vrijwilliger worden bij één van de vele vega-organisaties. Gegarandeerd dat je leuke nieuwe vrienden maakt die net zo veel van vega eten houden als jijzelf.

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?
Ik droom van een rechtvaardige en vriendelijke wereld; van een stukje compassie en empathie.

Ik wil graag samenwerken met organisaties die zich inzetten voor een mens- en diervriendelijke wereld. Met name die organisaties die kijken naar de effectiviteit van hun acties, open staan voor alle mogelijke samenwerkingsverbanden en uitnodigend zijn naar verschillende groepen mensen zonder direct te oordelen, vind ik super. Hierbij geld ook voor mezelf dat ik zo effectief mogelijk wil zijn. Ik kan mijn tijd maar één keer inzetten en wil dat dus weloverwogen doen. Eigenlijk heb ik haast: iedere seconde gaat er alleen al in Nederland, een hanenkuikentje levend door de versnipperaar, wordt bij varkens zonder verdoving hun staartjes afgeknipt en bij kipjes hun snavel. Deze gruwelijkheden moeten zo snel mogelijk stoppen.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?
Mijn grootste wens is om in een wereld te leven waar mensen en dieren elkaar niet opzettelijk leed toe brengen, maar juist hun best doen om voor anderen te zorgen. En dat hoeft echt geen wereld van watjes te zijn: een beetje dollen en lol maken hoort er bij. Naast deze grote wens, heb ik eigenlijk alleen de wens om lang gezond en fit te blijven (of te worden, want een keertje extra sporten zou mij geen kwaad doen 🙂 ).

Ben je gelukkig?
Ik ben gelukkig gezegend met een redelijk positief karakter. Wat mensen elkaar en de dieren aan doen kan behoorlijk aan me vreten, maar over het algemeen lukt het me om dit bij tijd en wijle van me af te zetten en ga ik redelijk gelukkig door het leven.

Wat is jouw definitie van succes?
Ik vind dat je succes hebt als je naar je gevoel durft te luisteren en daar naar beste eer, geweten en kunnen naar handelt.

Gedeeld: mijn lievelingsrecept | Bananenbrood
Mijn huidige favoriete recept is bananenbrood. Het is supermakkelijk om te maken, niet al te zoet, en heerlijk bij een bakkie koffie. Voor mijn recept klik hier.