Dierenactivisme is er in alle vormen en maten. Wat mij enorm aanspreekt aan World Animal Protection is dat zij wereldwijd het verschil maken en campagnes voeren die zelfs bij De Europese Unie besproken worden. Speciaal voor jou heb ik de enorm inspirerende Dirk-Jan Verdonk geïnterviewd, hij is Head of Programmes bij World Animal Protection Netherlands. Hij deelt in dit interview hoe jij het verschil kunt maken. Laat je inspireren! Heel veel lees plezier!
Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?
Nieuwe kennis opdoen of dingen maken houden mij in beweging. Dat uit zich vooral in een liefde voor boeken. Ik lees veel en schrijf zelf ook non-fictie boeken. In september komt een nieuw boek van mij: Dierloos. Geschiedenis van vegetariërs en vegans in Nederland. Wat veel mensen niet weten is dat een vleesloos en plantaardig eetpatroon ook in Nederland een rijke geschiedenis kent. Zo’n boek maken kost véél tijd, maar maakt evenveel energie bij mij los.
Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?
De dieren zijn mijn motivatie. Zowel de dieren die in de vee-industrie geëxploiteerd worden, als de in het wild levende dieren die lijden omdat hun leefgebied steeds kleiner wordt door veevoerproductie en wordt aangetast door mestoverschotten, pesticiden en klimaatverandering. Daar wil ik zo min mogelijk aan bijdragen. In 2002 ben ik gestopt met zuivel, eieren, honing en wol – en een aantal jaar eerder met leer.
Veganistisch buiten de deur eten was zeventien jaar geleden af en toe echt een uitdaging. Tegenwoordig lachen de plantaardige opties je tegemoet. Wat ik kan aanbevelen is dat je je streng houdt aan je eigen regels – maar die regels zélf niet te streng maakt. Eén van mijn eigen regels is bijvoorbeeld dat als ik brood of wijn in de winkel koop ik erop let of het vegan is, maar als ik in een restaurant of hotel ben níét.
Je bent Head of Programmes bij World Animal Protection Netherlands. Kun je wat meer vertellen over jouw functie?
Ik ben bij World Animal Protection verantwoordelijk voor de beleidsbeïnvloeding en de inhoudelijke en strategische componenten van onze campagnes. Om op grote schaal dierenleed te voorkomen is wetgeving en beleid van overheid en bedrijven onmisbaar. Zo is door onze lobby en campagnes, de Nederlandse reisbranche een stuk diervriendelijker geworden. Tien jaar geleden was het doodnormaal dat reisorganisaties zaken als olifantenritjes aanboden of op de foto gaan met een gedrogeerde tijger. Dat doen Nederlandse reisorganisaties niet meer. Momenteel ben ik vooral druk met de financiële sector. Dierenleed wordt in stand gehouden door banken die geld lenen aan dieronvriendelijke bedrijven of door verzekeraars en pensioenfondsen die in zulke bedrijven investeren.
Waar staat World Animal Protection Netherlands voor?
Voor het opkomen voor dieren wereldwijd. We komen met name op voor vleeskippen en varkens in de vee-industrie, voor dieren in noodsituaties, voor honden die slachtoffer worden van massale ruimingen uit angst voor hondsdolheid en voor wilde dieren die worden geëxploiteerd voor entertainment en gezelschap.
Kun je wat meer vertellen over de campagne ‘Stop de Kooien’?
Jaarlijks zitten zo’n 360 miljoen dieren in de vee-industrie in de Europese Unie opgesloten in krappe kooien. Wat ons betreft is dat onacceptabel. Het is hoog tijd voor Europese beleidsmakers om dieren meer ruimte te geven om hun natuurlijk gedrag te ontplooien. Nu kennen we in de EU het instrument van een burgerinitiatief. Dat houdt in dat je binnen een jaar een miljoen geldige handtekeningen moet ophalen van EU-burgers. Lukt je dat, dan is de Europese Commissie verplicht serieus naar je beleidsvoorstel te kijken. Momenteel zijn we samen met tientallen collega-organisaties bezig die handtekeningen op te halen. Om iets voor de dieren te kunnen doen móéten we er minimaal een miljoen hebben. We zijn goed op weg, maar de tijd begint te dringen. Dus alsjeblieft, teken!
Naast je werk bij World Animal Protection Netherlands ben je ook voorzitter van de Dierencoalitie. Kun je hier wat meer over vertellen?
In Nederland zijn er heel veel organisaties die zich voor dieren inzetten. Dat is hartverwarmend, maar heeft ook als risico dat er versplintering optreedt. De Dierencoalitie is daar een antwoord op. Er zijn momenteel vijftien dierenorganisaties bij aangesloten en samen coördineren we onze activiteiten gericht op politiek Den Haag. In aanloop naar de Europese verkiezingen hebben we ook een dierenkieswijzer gelanceerd om mensen te stimuleren diervriendelijke te stemmen.
Wat betekent dierenliefde voor jou?
Dat je dieren in hun waarde laat, hun intrinsieke waarde respecteert. Dat betekent vaak ook dat je van ze af moet blijven. Dieren redden zich doorgaans uitstekend zelf – tenzij we natuurlijk, zoals helaas maar al te vaak het geval, hun leefgebied naar de gallemiezen helpen.
Er is zo ongelofelijk veel dierenleed. Hoe ga jij hiermee om?
Ik verkeer in de bevoorrechte positie dat ik mij door mijn werk voor dieren kan inzetten. Dat geeft aan de ene kant een bepaald soort rust: ik doe wat ik kan. Maar aan de andere kant kan de verantwoordelijkheid ook zwaar drukken. Want je doet natuurlijk nooit genoeg. Het is dus belangrijk balans te bewaren. Ik probeer dat door af te bakenen waar ik de grootste invloed op uit denk te kunnen oefenen en mij daarop te richten en de rest te parkeren.
Het is mijn missie om een einde te maken aan dierenleed wereldwijd op een mindful wijze. Heb je tips voor mij hoe ik deze missie kan gaan realiseren?
Als ik je blog lees, lijkt het mij dat je daar al heel goed mee bezig bent in je persoonlijk leven. Voor jezelf is het belangrijk dat je jezelf in acht neemt, voor anderen is het belangrijk dat je naar hen luistert, voor de dieren dat je je namens hen zo effectief mogelijk uitspreekt. Denk dus na over hoeveel tijd je per week beschikbaar wilt stellen en hoe je daar het best gebruik van kunt maken. Zelfs een paar minuten is al genoeg om een petitie te tekenen of mee te doen met een andere online actie van dierenorganisaties. Probeer dat bijvoorbeeld elke week te doen. En mobiliseer je omgeving om dat ook te doen. Heb je wat meer tijd, stuur een email aan grote bedrijven die dierenleed veroorzaken zoals fastfoodketens of doe navraag bij je bank, pensioenfonds of verzekeraar over hoe ze met dierenwelzijn omgaan. Geef elke maand een klein bedrag aan een dierenorganisatie die overheid of bedrijfsleven tot verandering beweegt. Of wordt politiek actief. Klein of groot, in tijd of in geld, elke bijdrage helpt.
Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?
In mijn boek Dierloos memoreer ik kort de kunstenaar en vegetariër Chris Lebeau. In de Tweede Wereldoorlog gebruikte hij zijn talent in het verzet: door documenten te vervalsen. Hij werd opgepakt en kwam in concentratiekamp Dachau terecht. Daar weigerde hij alle voedsel waarvan hij dacht dat er vlees in zat. Hij stierf er aan uitputting en ziekte, een maand voor de bevrijding. Die combinatie, het gebruik van je talenten voor de goede zaak en het trouw aan jezelf blijven tot het bittere eind, vind ik zeer bewonderenswaardig.
Wat is het mooiste boek dat je ooit gelezen hebt en waarom is juist dat boek je bij gebleven?
Het laatste boek dat ik heb gelezen – en dat zeer de moeite waard was – is Chickenizing Farms and Food van de Amerikaanse wetenschapper Ellen Silbergeld, waarin de risico’s van industriële kippenproductie voor de volksgezondheid en slachthuiswerkers centraal staan.