Vegan

Daantje food & drinks is een enorm leuke vegan hotspot in Dordrecht waar ik al heel lang heen wil gaan. Helaas is het er nog niet van gekomen maar… Ik heb wel de eigenaresse Daniëlle Vol-van der Holst, beter bekend als Daantje, mogen interviewen. In dit interview deelt ze het succes geheim van haar vegan lunchroom/restaurant, wie haar inspireert, een prachtig gedicht en nog veel meer. Ik wens je heel veel lees plezier toe!

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?

Klanten die tevreden en blij zijn, enthousiast of zelfs geïnspireerd raken. De leuke mensen met wie ik werk in de zaak. Het geeft energie als je mensen raakt en dat maakt dat de dagelijkse gang van minder leuke dingen, zoals de administratie, minder vervelend zijn.

Mijn rituelen? Op doordeweekse dagen mijn jongste zoon naar school toe brengen, regelmatig op de fiets, dat is kwaliteit-tijd, heerlijk! Verder kijk ik regelmatig tv om mijn hoofd te legen. Mijn favoriete tv-programma’s zijn Bar Rescue, Familiediner, Opgelicht, Gordon Ramsey die hotels redt, etc. Ook ondanks dat er veel vleesgerechten gemaakt worden in een aantal van die programma’s. Op zo’n moment zet ik het knopje even uit (figuurlijk) of kijk ik even niet…

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?

Ik ben op 1 april 2015 vegan geworden, omdat ik mij te pletter ben geschrokken van de melkindustrie. Op die datum deed ik mee aan de VeganChallenge.

Mijn man Timothy van der Holst is al sinds zijn tienerjaren vegetarisch. Ik ben als tiener 2 jaar vegetarisch geweest en toen toch weer geswitcht naar vlees. Toen ik Tim 16 jaar geleden leerde kennen was ik flexitariër en ging ik steeds minder vlees eten, mede omdat dubbel koken niet prettig is. Pas eind 2014 werd ik wakker… Toen ik hoorde dat er antibiotica in kip zit, vielen alle kwartjes in één keer. Ik ben voor de kerst, direct gestopt met vlees en vis. Tim en ik zijn toen samen allerlei documentaires gaan kijken waaronder Cowspiracy. En die heeft ons getriggerd om vegan te worden. We zijn beiden enorm geschrokken van de impact die de melkindustrie heeft op het milieu. Daarna leerde we enorm veel andere vegans kennen via Facebook. Waaronder Erin Janus met haar geweldige korte filmpjes, Gary Yourovski en Earthling Ed. Heel veel mooie mensen die weten waar ze mee bezig zijn. Op 6 mei zouden we ons vegetarische lunchroom openen, maar dat werd dus onze vegan lunchroom. Want als je eenmaal de knop omzet, dan wil je ook geen geld gaan verdienen aan al dat leed….

Waar ik tegenaan liep/ loop zijn de mensen om mij heen die mij enorm dierbaar zijn, waar ik vreselijk veel van houd, maar die deze stap (nog) niet willen zetten, ondanks dat ze weten hoe het zit. Dat geeft heel vaak een dubbel gevoel. Het is ook lastig om je positie opnieuw te bepalen; wat vindt je wel oké en wat niet? Mijn man en ik eten bijvoorbeeld niet meer mee met het kerstdiner bij mijn familie, maar komen pas daarna met allerlei lekkere vegan taartjes. Op die manier voorkom je awkward momenten.

Aanbevelen: Go Vegan! Het maakt je rijker en sterker en blijer. Daarnaast kom je erachter dat de meeste vegans vegan gegaan zijn vanuit compassie, wat maakt dat je over het algemeen met geweldig lieve mensen te maken hebt die hun hart op de goede plek hebben. Dat is een verademing.

Wat je dan dus niet moet doen is denken dat non-vegan vrienden en familie op hetzelfde punt zitten als jij en er hetzelfde over denken. Iedereen heeft zijn eigen pad en niet iedereen is waar jij bent. Dat is dus een uitdaging. Ik vind wel dat je gewoon respectvol moet zijn naar iedereen toe; het is niet niks waarvoor je kiest namelijk en dat kan de nodige frictie opleveren aan beide kanten. Daar moet je dus een goede weg in vinden.

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?

Ik kan een heleboel schappen overslaan, heerlijk! Ik ben dus veel sneller klaar. Daarnaast is het hebben van een restaurant erg prettig, omdat je minder privéboodschappen nodig hebt.

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?

Jazeker!! Ik ben een aantal vriendinnen kwijtgeraakt omdat we anders over dingen denken. Gelukkig zijn er ook een aantal vriendschappen versterkt door het hele proces. Dat heeft te maken met de keuze om voor een vegan lifestyle te gaan, maar ook voor de keuze om een eigen restaurant te beginnen, wat enorm veel tijd opslokt. Je leert je vrienden kennen, zeggen ze en dat is wel een beetje waar. Daarnaast heb ik heel veel lieve nieuwe mensen leren kennen die ik ondertussen ook weer vrienden mag noemen, heel fijn!

Wat betreft familie is het even zoeken naar de nieuwe verhoudingen. Het is voor non-vegan familieleden soms heel lastig om met ons om te gaan en andersom. Je moet echt je positie ten opzichte van elkaar opnieuw bepalen. Soms duurt dat even, maar op een gegeven moment is het allemaal weer ‘gewoon’, maar dan anders, haha.

Je bent de oprichter van Daantje food & drinks, hoe is het idee hiervoor ontstaan?

Zoals al eerder aangegeven zouden we eerst een vegetarisch restaurant worden, maar heeft Cowspiracy ons hierin de schop gegeven die we nodig hadden. Voor ons geen dierenleed in de zaak!

Kun je wat meer over het menu vertellen?

We zijn begonnen als lunchroom. We hebben een 12-uurtje (de gehele dag te bestellen trouwens) met een soep van de week en dan een broodje of wrap met beleg naar keuze bijvoorbeeld een tofu ‘ei’ salade of homemade hummus (where the heart is)! Daarnaast kunnen mensen ook gaan voor een warme lunch met bijvoorbeeld onze BLT (Bacon -van tempe-; Lettuce and Tomato) of onze Jean Genie-een mozzarella, gemaakt van sojayoghurt en pesto panini.

Wat is jouw persoonlijke favoriet op de kaart?

De BLT op dit moment, zo heerlijk!!

Naast geweldig eten, organiseer je ook lezingen en workshops. Kun je hier wat meer over vertellen?

Wij geven workshops en lezingen om zoveel mogelijk informatie de wereld in te krijgen, meestal gelinkt aan het veganisme. Zo geven wij bijvoorbeeld een workshop ‘geen kaas van gegeten’ en  ‘plantjes koken voor je ouders’ (kinder kook workshop) en een basisworkshop over veganistisch koken.

Daarnaast hebben we al vele mooie mensen mogen ontvangen die lezingen gaven zoals Lisette Kreischer, Dos en Bertie Winkel, Cilla Voogd-Zwarts en Tom Zwarts, Robin Schaper en Lisa Steltenpool. Ook delen wij muziek op de zaterdagmiddag. Gewoon voor de gezelligheid!

Wat zijn de 3 mooiste reacties die je ooit van klanten hebt ontvangen?

• “Dit is een walhalla!’’
• “Ik heb voor het eerst keuzestress…”
• “ Waarom begin je niet een zaak bij ons in …Breda, Amersfoort, Utrecht, etc … “

Allemaal super lieve complimenten, echt heel fijn!

Heb je tips voor iedereen die ook heel graag een vegan lunchroom of restaurant wil openen?

Gewoon doen! Niet over nadenken, want concurrentie bestaat niet en er is geen planeet B.

Wat maakt Daantje food & drinks zo succesvol?

Ik denk omdat we laagdrempelig zijn en niet met de vinger wijzen naar mensen die geen vegan lifestyle hebben, want … daar was ik ook 3 jaar geleden… En omdat het gewoon heel lekker en gezellig is bij ons.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?

Ik kan een heel rijtje mensen noemen die mij geraakt hebben, maar bovenaan staat nu mijn man, die mij geleerd heeft door te zetten en te geloven in mezelf. Daar vlak onder staat Earthling Ed, die mij geleerd heeft dat je achter je idealen moet blijven staan en je niet van je stuk moet laten brengen, omdat je iets vertelt wat waar is en waar de algemene opinie juist in moet veranderen. Hij doet dit op zo’n fantastisch rustige manier…

Andere mensen die mij inspireren zijn: Dos & Bertie Winkel, de Jongens op ’t Zand, Gary Yourovski, Melanie Joy, Erin Janus, Marc en Lothar van Melief, Lisette Kreischer en Esther Ouwehand.

Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?

Blijf bij jezelf, volg je hart. Laat je niet van je stuk brengen en probeer mensen nooit te overtuigen als ze overduidelijk niet toe zijn aan jouw verhaal, want dan ben jij ineens de extreme… Wees overtuigd dat wat jij doet jouw bewuste keuze is en als anderen daar ‘last’ van hebben, dat dat volledig bij hen ligt, niet bij jou.

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?

Ik droom van een wereld waarin de omnivoor de uitzondering is en we ons met elkaar realiseren hoe raar het is dat we ooit dierlijke producten hebben gegeten en dieren gebruikt en misbruikt hebben voor ons eigen ‘genot’.

Ik sta open voor elke vorm van samenwerking. Daar ben ik voortdurend naar op zoek. Soms succesvol, soms een leerzame ervaring, soms pech, maar je leert altijd weer nieuwe mensen kennen met mooie overtuigingen en dat maakt je rijk.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?

1. Iedereen (wij, menselijke dieren) eet volledig plantaardig.
2. We leven met dieren samen met respect naar elkaars leefgebied.
3. Door onze compassie voor de zwaksten in de samenleving (de dieren) is er ook geen plek meer voor racisme, speciecisme, homohaat en oorlog.

Ben je gelukkig?

Ja!

Wat is jouw definitie van succes?

Als het je lukt om een zaadje te planten bij de ander is dat succes.

Gedeeld: een prachtig gedicht

Ik heb een prachtig gedicht van een Amerikaans meisje gevonden op Facebook dat bij ons op het toilet hangt en dat wil ik wel graag delen. Het geeft zo goed de essentie weer van wat vegan is…:

It isn’t a trend, no, it isn’t a “phase”.

It’s not for attention, no, it’s not for praise.

It’s not for yourself, and it’s not for your friends.

It’s not for your family, it’s for making amends.

It isn’t a joke, no, it isn’t a cult.

It is stopping the knife, that is pressed to the throat.

It isn’t a game, no, it isn’t for fun.

It is taking the deer, away from the gun.

It’s stopping the chicks, from being ground up alive.

It’s leaving the bees, alone with their hive
It’s letting the animals, free from the zoo.

It’s fighting for something that’s bigger than you.

It’s saving the cow, from the chains and the straps.

It’s saving the horse, from weight breaking her back.
It’s allowing the calf, to nurse from his mum.

It is keeping the fur on the body it’s from.

It is letting the whales, swim wild and free.

It is letting the pigs play in mud, happily.
It isn’t a diet. It isn’t for show.

It’s a lifetime decision you make once you know.

It’s about compassion, it’s about purest love.

It is treating all equal; none below, none above.
It is valuing life, in all living beings.

It’s refusing to harm them, by any means.

It’s acknowledging fear, it’s acknowledging pain.

It’s refusing to support all of that again.
It’s about opened eyes. It’s about opened minds.

It’s about opened hearts, it’s about being kind.

It’s about saving lives, it’s about letting live.

It is stopping the “TAKE”, and starting to GIVE.

Embrace compassion. It’s what vegan is.

Shannalee Buchanan

[separator]

Tijdens VeggieWorld dit jaar zag ik dat de lezing van Wendy Walrabenstein onwijs goed bezocht was. En dat niet alleen, iedereen reageerde super enthousiast! Hoog tijd dus om Wendy eens te interviewen. Benieuwd naar haar boek, waarom zij en haar man veganistisch zijn geworden, haar liefde voor voeding, nieuwste onderzoek en nog veel meer? Lees dan snel verder. Wendy geeft namelijk ook 2 exemplaren van haar FOOD BODY MIND boek weg! 😀

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?

Energie heb ik gelukkig iedere dag. Ik moet eerder af en toe gestopt worden… Ik denk wel dat enkele rituelen hieraan bijdragen, zoals bijvoorbeeld altijd tijd nemen voor een gezellig en lekker ontbijt met mijn man. En ik denk dat een goede nachtrust ook heel erg bijdraagt aan mijn energieniveau.

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?

Mijn man en ik zijn bijna 20 jaar samen en vanaf het begin waren we al aan het experimenteren met vegetarisch eten, gewoon omdat wij van dieren houden. Toen wij van 2008 tot 2012 in Zwitserland woonden kwam er een echte ommekeer en gingen we overwegend plantaardig eten. Mijn man las Eating Animals van Jonathan Safran Foer en ik The China Study van T. Colin Campbell en toen was het snel gebeurd. Wat hielp was het feit dat wij naast een hele lieve boer woonden (hij riep iedere avond al zijn koeien bij naam naar binnen), maar toch een brok in de keel kregen toen naast ons in de tuin een koe stond te huilen omdat haar kalf binnen lag.

In het begin deden we maar wat, er was nog niet zoveel informatie als nu en we wisten ook eigenlijk niet zo goed wat we moesten koken. Mijn man is bij ons de kok en ontdekte gelukkig snel de Indiase keuken, heerlijk!

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?

Boodschappen doet mijn man bijna altijd, echt waar! Maar soms gaan we samen en dan is het gewoon een rondje door de supermarkt en meestal ook even naar de biologische winkel. Samenvattend: we slaan de middenpaden grotendeels over en eten vooral producten die mijn overgrootmoeder ook herkend zou hebben (en natuurlijk maken we heus wel eens een uitzondering, ik eet echt wel eens bitterballen of ijs, wel vegan uiteraard).

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?

Nou, er gaan gelukkig geen dieren meer dood voor mijn ‘genot’, dat is wel een prettig idee. Naar vrienden en familie toe hanteren wij de strategie van Tobias Leenaert. Wij eten nooit vlees, vis of kip, maar zijn mild en motiverend als andere mensen voor ons willen koken. Dat betekent dat er dan wel eens wat ei of zuivel in een gerecht zit. Door enthousiast te blijven en mensen thuis bijvoorbeeld heerlijke roomsauzen van cashewnoten te presenteren (erg lekker nu voor over de asperges), laat je zien hoe het ook kan. Heel effectief, veel vrienden en familie eten nu ook meer plantaardig.

Je bent diëtist-onderzoeker en auteur van het boek FOOD BODY MIND. Hoe en wanneer is je liefde voor voeding ontstaan?

Ik ben eigenlijk econoom en werkte 15 jaar bij banken in Nederland, Italië en in Zwitserland. Toen wij in Zwitserland woonden kregen we heimwee naar familie. Ik nam ontslag, we pakten ons boeltje en verhuisden weer terug naar Nederland.

Op dat moment besloot ik dat het ook een goed moment was om iets anders te gaan doen. Ik zag het niet zo zitten om nog eens 25 jaar bij een bank te werken. Maar eerlijk gezegd wist ik op dat moment echt niet wat ik dan wél wilde. Ik zie dat nu ook wel eens bij andere mensen en je hoort het ook veel zeggen: ‘Had ik maar een passie! Maar ik weet gewoon niet wat ik wil!’. Heel herkenbaar, dat had ik ook.

Toen we weer in Nederland woonde, heb ik zo’n 3 maanden gewoon geleefd. Geen plan, geen idee. Het grappig is dat ik toen alleen maar met eten bezig was: groentetuin, eten koken, brood bakken, lezen over voeding en gezondheid. Zo is het dus gekomen…

Je hebt een ‘Certificate in Plant Based Nutrion’, kun je hier wat meer over vertellen?

The China Study van T. Colin Campbell las ik nadat ik een interview had gezien met Bill Clinton op CNN. Hij vertelde over zijn ommezwaai naar een meer plantaardig voedingspatroon en hoe dit impact had op zijn gezondheid. Ik zocht uit hoe hij hierop was gekomen en ontdekte toen Dean Ornish, Caldwell Esselstyn en T. Colin Campbell.

Na het boek wilde ik meer en volgde de modules voor Plant Based Nutrition. Dit was leuk en interessant, maar ik merkte ook dat in plaats van antwoorden, ik juist nog veel meer vragen kreeg!

Op dat moment realiseerde ik dat ik enorm nieuwsgierig ben naar wat er nou precies in ons lichaam gebeurt nadat we bepaalde voeding hebben gegeten. De geboorte van mijn passie! Ik heb toen gezocht naar een opleiding die daarover ging en kwam uit bij de klassieke opleiding tot diëtist aan de Hogeschool van Amsterdam. Ik ben erdoorheen gevlogen! Zo interessant! Het grappige is dat ik daar ook ontdekte dat wetenschappelijk onderzoek bij mij past, dat had ik nooit verwacht.

Wat was voor jou de aanleiding om vegan te worden? En wat voor type veganist ben je?

Ik werd vegetariër uit dierenliefde, plantaardig uit gezondheidsoverwegingen en vegan voor dier, mens en milieu. Ik ben niet perfect (perfectionisme helpt niet) en ben naar mijn omgeving verdraagzaam en sla geen stukje kaas af dat mijn Italiaanse buurvrouw speciaal voor mij hoogstpersoonlijk, lopend door de bergen gehaald heeft. Bij ons thuis kom je echter (voor zover ik weet, want je ontdekt steeds weer nieuwe producten waarvoor dieren hebben moeten lijden) geen dierlijke producten tegen en dat is mede te danken aan mijn geweldige, veganistische man.

Je bent recent met je droomproject begonnen: wetenschappelijk onderzoek naar het effect van een plantaardige leefstijl op ziekte, te beginnen bij reumatoïde artritis en artrose. Wat zijn de eerste zaken die je ontdekt hebt?

Wist je dat bijna 2 miljoen mensen lijden aan een vorm van reuma? En dat artrose de meest voorkomende chronische aandoening is in Nederland? De zorgkosten voor reuma (officieel: reumatoïde artritis) en artrose nemen met ongeveer 1,9 miljard euro meer dan 2% in van alle zorgkosten. Best belangrijk dus.

Maar veel belangrijker is natuurlijk dat al deze mensen nu erg afhankelijk zijn van de dokter en maar weinig ’tools’ krijgen om zelf de regie te kunnen nemen. Ik spreek veel patiënten en weet dat mensen dit wel willen.

Steeds vaker zie ik dat patiënten met artrose een verwijzing krijgen voor een maagverkleining, pas daarna wordt de knie of de heup vervangen. In ons systeem werkt het zo: als je een voedingsprobleem hebt, dan worden 3 uur diëtist vergoed. Dat kost 180 euro. En als die uren op zijn, dan is de andere optie een maagverkleining. Kosten: meer dan 10.000 euro. Daartussen zit niets en dat wil ik veranderen.

Voor reuma werkt dit anders dan bij artrose. Daar is het probleem dat de recente ontwikkeling van hele effectieve medicijnen ervoor gezorgd heeft dat reuma niet meer betekent dat je invalide wordt. Dat is geweldig. Maar ondertussen is er een groep mensen die daaraan niet genoeg heeft. Dit kan zijn omdat de medicijnen voor hen ongewenste bijwerkingen hebben, omdat de medicijnen bij hen niet werken (dat komt in ongeveer een derde van de gevallen voor) of omdat zij gewoon ook zelf, ter ondersteuning wat willen doen.

Voor al deze mensen is een multidisciplinair leefstijlprogramma mogelijk een uitkomst. Of dit effectief is ga ik dus onderzoeken. We hebben echter al wel hele mooie voorbeelden van programma’s waarbij veel effect werd behaald. Mijn grootste voorbeeld is Dean Ornish. Hij toonde aan dat plantaardige voeding, beweging en stress management hart- en vaatziekten niet alleen goed kan behandelen, maar zelfs kan omkeren. En dat allemaal zonder bijwerkingen!

Ik heb altijd zoveel bewondering voor mensen die een boek hebben geschreven. Hoe heeft voor jou het schrijfproces van FOOD BODY MIND eruit gezien? En hoe was het om je boek te lanceren?

Eigenlijk is het belangrijkste dat je een boodschap hebt en een enorme drive om ‘iets te zeggen’. Dan komt de rest vanzelf. Mijn boek is geen grote bestseller geworden en je wordt er niet rijk van! Per saldo heb ik er echter heel veel aan gehad.

Toen ik mijn praktijk startte, was het feit dat ik een boek had geschreven voor veel cliënten aanleiding om de telefoon op te pakken. En ook voor mijn onderzoek heeft het geholpen. Het was voor mijn promotor (dat is prof. dr. Dirkjan van Schaardenburg, die mag best even genoemd worden, van deze hoogleraar gaan we nog veel horen) goed om te zien dat ik het zitvlees heb om een boek te schrijven.

Heb je tips voor iedereen die graag een boek wil schrijven?

Waar ik zelf nog steeds geen antwoord op heb, is of het beter is om met een uitgever te werken of zelf een boek uit te geven. Maar het lijkt mij goed om daarover na te denken. Verder was het met mijn boek heel erg lastig om het te positioneren. Het is een informatief boek over gezond ouder worden, maar er staan ook recepten in. Waar moet het dan in de boekwinkel staan? Dat bleek in mijn geval lastig.

En verder moet je echt een verhaal hebben dat eruit moet!

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?

Ik probeer vooral mijn eigen weg te volgen en niet die van een ander. Daarom laat ik mij graag inspireren door meerdere mensen. Voor mijn werk zijn Dean Ornish, Valter Longo belangrijk en recent is daar ook Andreas Michalsen bij gekomen. Zijn boek De innerlijke arts is recent uit het Duits vertaald en kan ik iedereen aanraden. Deze heren houden zich allemaal op verschillende manieren bezig met leefstijl en gezondheid, Lifestyle Medicine. Een geweldig mooi vakgebied. En…tijd dat er een vrouw bij komt, vindt je niet?

Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?

Hoewel er ook mensen zijn die van de ene op de andere dag volledig vegan zijn, is voor de meeste mensen een meer geleidelijke weg gemakkelijker en duurzamer. Ik adviseer mensen soms om eerst ‘laag hangend fruit’ te zoeken: wat in jouw voedingspatroon kan je gemakkelijk weglaten of vervangen?

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?

Overal waar materiële welvaart boven een bepaald niveau komt, stijgt het risico op fysieke en mentale ziekte. We worden rijker, maar ondertussen daalt door de leefstijl die daarbij hoort onze vitaliteit. Alleen een betere leefstijl, op basis van meer plantaardige, volwaardige voeding, beweging en minder stress, biedt hiervoor een duurzame oplossing. Ik droom van meer vitaliteit voor iedereen. Ik wil mensen leren, verleiden en behandelen richting meer betekenisvol leven. Want dit kan alleen als je fysiek en mentaal gezond bent.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?

Ik ben niet zo van de wensen. Ik geloof dat als je iets wilt of een visie hebt (een echte, niet zo maar een oppervlakkig verlangen), je een stap moet zetten. Breng het terug tot jezelf: wat kan je nu doen richting die hogere wens? Voor mij is dat meer vitaliteit voor iedereen, daar ben ik iedere dag mee bezig.

Ben je gelukkig?

Ja!

Wat is jouw definitie van succes?

Dat iedere dag betekenisvol is.

Gedeeld: win een exemplaar van mijn boek FOOD BODY MIND

Ik wil graag 2 exemplaren van mijn boek FOOD BODY MIND weggeven. Wil je hier kans op maken? Deel dan dit interview en tag mij hierin op Facebook of Twitter of Instagram. En stuur een mail naar Claire met daarin jouw adres; info@clairesmission.com.  Volgende week maandag (21 mei) maken wij de 2 winnaars bekend. ♥

[separator]

Na het lezen van zijn boek ‘How to Create a Vegan World’, vroeg ik mij af wie Tobias Leenaert is en wat zijn drijfveren zijn? Dus ik trok de stoute schoenen aan en ik vroeg hem of ik hem mocht interviewen. En tadaaa, dit is het eindresultaat. Het komt niet vaak voor dat iemand zich zo kwetsbaar en eerlijk op durft te stellen. Wil je Tobias echt leren kennen? Lees dan snel verder en laat je inspireren.

Wat geeft jou energie? Hoe verwerk je dit in dagelijkse activiteiten? Wat zijn jouw rituelen?

Ik denk dat ik vooral energie krijg van positieve contacten met andere mensen en het gevoel te hebben dat ik anderen kan helpen of inspireer. Wanneer ik lezingen geef heb ik heel veel energie en ben ik helemaal in the moment. Daarnaast krijg ik ook een goed gevoel wanneer ik iets gecreëerd heb. Dat kan een blogpost zijn, of een nieuwe presentatie, of wat dan ook…

Wanneer en waarom ben je veganistisch geworden? Hoe heeft jouw reis eruit gezien, waar liep je tegenaan en wat kun je aanbevelen of juist niet?

Ik was ongeveer tien jaar toen ik mij afvroeg wat het relevante verschil was tussen de hond bij onze stoof en de koe op de wei in de regen. Ik vroeg mij af welk verschil precies kon rechtvaardigen dat ik de ene streelde en de andere opat. Ik vond geen verschil en realiseerde mij dat ik eigenlijk zou moeten stoppen met dieren eten. Maar ik at zo graag vlees. Ik koos er altijd voor bij een restaurant en ik protesteerde altijd wanneer mijn moeder iets vegetarisch kookte (zij wou gezond eten maar sprak niet over dierenleed). Uiteindelijk heb ik pas aan de universiteit iemand leren kennen die mij het boek Animal Liberation van Peter Singer gaf. En daarna ben ik, nog steeds stap voor stap, geëvolueerd. Eerst naar pescatariër, toen vegetariër en daarna naar veganist.

Om welke reden ben je vegan geworden?

Voor mij was het allemaal om dieren te doen, maar de andere voordelen voor de planeet en het milieu neem ik er graag bij. Ik vind gewoon niet dat we dieren moeten laten lijden en doden als we perfect zonder kunnen. Vroeger was dat misschien te rechtvaardigen, maar het past volgens mij niet meer bij het gevoel voor moraal dat we vandaag ontwikkeld hebben.

Hoe ziet boodschappen doen er voor jou uit?

Die zijn verdeeld tussen de supermarkt en een natuurvoedingswinkel. Ik kook heel graag (en volgens mijn vriendin niet slecht) en ik heb graag van alles in huis om mee te experimenteren. Ik geniet ook van een glas goede wijn. Ik probeer de ongezonde dingen te beperken, maar ik slaag er lang niet altijd in.

Heeft jouw keuze voor het veganisme ook invloed gehad op het leven van de mensen en dieren om je heen?

De mensen die dicht bij mij staan zijn inderdaad voor het grootste deel mee geëvolueerd: mijn broer, mijn moeder, mijn vader, vrienden… Maar een meer structurele impact heb ik denk ik met de lezingen die ik geef en de dingen die ik schrijf.

Je bent de co-founder van ProVeg International, co-director van Centre for Effective Vegan Advocacy (CEVA), founder van EVA en auteur van het boek ‘How to Create a Vegan World’. Hoe combineer je dit alles en hoe zorg je ervoor dat je alles evenveel aandacht geeft?

Dat gaat allemaal organisch. Vroeger was ik directeur van EVA en had ik veel meer verantwoordelijkheid: over het budget, over onze plannen, over mensen… Sinds ik een burn-out heb gehad en EVA verlaten heb, probeer ik het met iets minder stress en deadlines te doen. Het is zoeken naar een evenwicht tussen enerzijds het gevoel voldoende te doen voor dieren en anderzijds mijn eigen gemoedsrust.

Wat betekent vegan advocacy voor jou? En kun je ons meer vertellen over het Centre for Effective Vegan Advocacy (CEVA)?

Vegan advocacy gaat uiteraard over het verspreiden van de blijde vegan boodschap, of het op een of andere manier meewerken aan de verdere verplantaardiging van de wereld. Bij EVA heb ik zo’n vijftien jaar gewerkt met allerhande stakeholders (ik noem ze “steakholders”) en heb ik veel ervaring opgedaan omtrent communicatie met mensen en groepen die nog niet aan boord zijn met ons idee. Na EVA ben ik mij gaan richten op het doorgeven van mijn opgedane ervaring en kennis aan andere vegans. Als de mensen die al aan boord zijn, de boodschap kunnen verspreiden op een efficiënte manier, dan zou dat enorm helpen. Ik vond dat daar werk aan de winkel was en dat veel vegans teveel communiceren vanuit hun eigen waarde, positie, ervaringen zonder voldoende rekening te houden met hun publiek. Rekening houden met je publiek is het centrale punt van wat ik vertel.

Hoe is de samenwerking met jou en Melanie Joy, de andere co-director van Centre for Effective Vegan Advocacy (CEVA), tot stand gekomen?

Ik was al langer bevriend met de man die later haar echtgenoot zou worden: Sebastian Zoesch, directeur van de Duitse veggie vereniging VEBU (nu van naam veranderd naar ProVeg). Hij heeft mij aan Melanie voorgesteld. We hebben op een bepaald moment samen een training gegeven in Berlijn en dat viel zo goed dat we besloten dit verder op te zetten en structureel samen te werken. Momenteel reizen we dus de wereld rond met onze trainingen.

Wat zijn de 3 meest bijzondere momenten die je samen met Melanie Joy hebt meegemaakt tijdens jullie vegan advocacy werk?

We ontmoeten geweldige mensen en een bloeiende beweging waar we ook komen: van Argentinië tot Australië, van Helsinki tot Kaapstad. Ons meest recente reis naar Taiwan was een van de mooiste tot nu toe. De host organisatie was een boeddhistische spirituele groep. Die mensen waren niet alleen heel liefdevol, maar ook nog eens enorm goed georganiseerd. Als je je over niets zorgen moet maken, alles vlekkeloos verloopt, en je je kan focussen op je taak en de deelnemers het beste van jezelf kan geven dan geeft dat een geweldig gevoel.

Ook ben je de co-founder van ProVeg International. Hoe ziet jouw rol eruit en waar staat ProVeg International voor?

ProVeg International is een nieuwe vegan organisatie, die eigenlijk een rebranding is van het vroegere Duitse Vebu (VegetarierBund Deutschland). ProVeg is ontstaan toen Sebastian – de directeur – en ik lang geleden het idee hadden om een soort van Greenpeace van het veganisme op te richten: een organisatie die in vele landen onder dezelfde vlag zou opereren. Dat bestond nog niet, in elk land was er een aparte organisatie – wat veel nadelen heeft. Vandaag is ProVeg, een dik jaar na zijn ontstaan, al aanwezig in vijf landen en we groeien heel snel. De organisatie heeft nu bijna honderd medewerkers. Ons hoofddoel is de halvering van de productie en consumptie van dierlijke producten tegen 2040. Mijn rol is vooral strategisch. Ik geef advies bij het grotere plaatje en vertegenwoordig de organisatie ook naar buiten toe, op congressen, festivals en tijdens lezingen. Ik bemoei mij niet met de dagelijkse werking.

Daarnaast heb je net je eerste boek geschreven ‘How to Create a Vegan World’. Ik heb hem uiteraard direct gekocht en gelezen. De titel alleen al is erg interessant! Kun je er nog wat meer over vertellen voor iedereen die nog niet eerder van jouw boek heeft gehoord?

Het boek is bedoeld voor mensen die al aan boord zijn met het vegan idee en beantwoordt niet de vraag waarom, maar hoe. Ik argumenteer dat pragmatisch te werk gaan vandaag meer zoden aan de dijk zal zetten dan al te idealistisch denken en communiceren. Ik leg uit hoe vleesvermindering, om welke reden dan ook, ons kan brengen naar een vegan wereld. Ik heb het ook over het belang van onze omgeving en vooral de bedrijfswereld die alternatieven creëert. En er is een groot hoofdstuk over hoe vegans beter kunnen communiceren met de buitenwereld. Het meest controversiële is wellicht het stuk over de definitie van veganisme en hoe te rigide denken daarover ons niet helpt.

Hoe heeft het schrijfproces eruit gezien?

Dat was vooral lang. Ik dacht op een bepaald moment dat het boek klaar was, mailde het manuscript naar de uitgever, maar kreeg te horen dat het duidelijk nog in “the early stages” was. Ik was zo ontmoedigd dat ik het een jaar liet liggen en pas daarna heb verder gewerkt. Schrijven vraagt heel veel discipline. De ene dag heb ik daar meer van dan de andere. In ieder geval ben ik blij dat het boek er nu is en vooral dat het zo positief ontvangen wordt.

Je aanpak is vrij soft wanneer we het hebben over vegan advocacy. Je geeft aan dat we bijvoorbeeld meer dierenlevens kunnen redden wanneer we mensen motiveren om een dag geen vlees te eten, flexitariër worden in plaats van dat we mensen oproepen om vegan te worden. Ben je nooit bang geweest voor kritiek? Wat is de ergste kritiek die je hebt ontvangen en hoe ben je daarmee omgegaan?

Er is kritiek ja. Ik ben er niet bang voor, maar die kan wel pijn doen. Als je probeert een goed mens te zijn en je inzet om de wereld beter te maken, en je doet dat bijna helemaal vrijwillig, dan doet het soms pijn wanneer mensen zeggen dat het om je ego, of geld, of wat dan ook te doen is. En die pijn komt van een ontgoocheling in hoe andere mensen – die eigenlijk in je kamp zitten – zo snel kunnen oordelen, hoe ze zo snel kunnen denken je te kennen. Alsof ze je gedachten kunnen lezen. Hoe ik ermee omga? Als ze grof blijven, blokkeer ik ze op Facebook, want ze maken mij niet gelukkiger. En voor de rest probeer ik ze te begrijpen, mij te realiseren dat ze het allemaal goed bedoelen en ook van dieren houden, en tenminste om iets geven.

Wie is jouw grootste voorbeeld en wat is de belangrijkste les die je van hem of haar hebt geleerd?

Er zijn veel mensen die ik inspirerend vind. Om er maar één te noemen: de onlangs overleden Marshall Rosenberg, grondlegger van “geweldloze communicatie”. Ik vind het leren communiceren met elkaar, vooral wanneer we van mening verschillen, ontzettend belangrijk. Als we dat niet kunnen leren, zijn we verloren. Rosenberg heeft een poging gedaan een systeem te ontwerpen om beter met elkaar te kunnen communiceren. Het is niet makkelijk en niet perfect, maar het stemt tot nadenken en het inspireert.

Heb je tips, do’s en don’ts voor mensen die graag willen overstappen naar een veganistische lifestyle?

•  Doe het op je eigen tempo.
• Laat je niet wijsmaken dat het alles of niets is of dat je perfect moet zijn.
• Houdt je geest open. Veganisme betekent stoppen met dierlijke producten. Het betekent niet stoppen met denken.
• Zorg dat het makkelijk is om lekkere dingen te eten.

Waar droom je over? Zijn er samenwerkingen waar je op zoek naar bent of open voor staat?

Ik wil ooit fictieboeken gaan schrijven. Het zouden vreemde mengelingen zijn van filosofie, technologie, futurisme, spiritualiteit en paranormale dingen.

Stel je mag 3 wensen doen. Welke zouden dit zijn en waarom?

Los van een vegan wereld en wereldvrede en het einde van het lijden? Hier zijn er een paar:

• Dat mensen trager zouden zijn in het vormen van meningen en oordelen. Ik noem het “slow opinion”. Meer nadenken, meer luisteren, minder over alles een opinie willen hebben.
• Dat we er beter in slagen om het hart en het hoofd (empathie en rationaliteit) te combineren met elkaar.
• Dat er morgen goedaardige aliens landen die onze maatschappij naar het volgende level tillen.

Ben je gelukkig?

Doorgaans scoor ik een acht tot tien op dat gebied. Wat mijn omstandigheden betreft heb ik een fantastisch leven. Ik heb een geweldige vriendin, woon in een mooi huis (dat van haar is), heb een super job, hoef mij geen zorgen te maken over geld, ben kindvrij, en heb van alles meer dan genoeg. Alleen is het in mijn hoofd soms allemaal zeer complex en word ik soms een beetje gek van teveel nadenken. En ja, ik heb al veel geprobeerd ook mediteren, maar dat heeft nog geen vruchten afgeworpen.

Wat is jouw definitie van succes?

Ik denk dat ik dat zou definiëren als een combinatie van gelukkig (of tevreden) zijn enerzijds, en anderzijds een significante positieve impact hebben voor andere wezens. Als er één van de twee ontbreekt zou ik mezelf niet succesvol vinden. Daarnaast denk ik ook dat het te maken heeft met realiseren van je eigen potentieel. Sommige mensen kunnen nu eenmaal meer dan andere en misschien dat ik van hen meer zou verwachten voordat ik hen succesvol zou noemen.

Gedeeld: Mijn lijst met positieve quotes.

Op momenten dat ik teveel nadenk of extra inspiratie kan gebruiken, lees ik mijn lijst met positieve quotes. Deze wil ik graag met jullie delen (klik hier). ♥

[separator]