Ik was als kind altijd op zoek naar antwoorden in religies, wilde mij ergens thuis voelen en zocht naar manieren om op te laden, te ontprikkelen en trauma’s te helen. Inmiddels heb ik honderden boeken gelezen over het Boeddhisme en mediteer ik alweer ruim 15 jaar dagelijks. Het heeft mijn leven voorgoed veranderd! En in dit blog artikel deel ik hoe en wat voor meditatievormen er zijn, welke ik beoefen inclusief een aantal tips.
Wat mediteren voor mij betekent
Mediteren zit in mijn hele wezen. Ik sta ermee op en ga ermee naar bed toe. Het is voor mij net zoals ademen geworden; ik kan niet zonder. En het is iets dat ik nu al doorgeef aan mijn kinderen. Want wist je dat er aan mediteren ook een hele lange lijst met gezondheidsvoordelen kleeft?
Zo kan het helpen tegen stress, vermindert het angst en depressieve klachten en zorgt het voor meer focus, creativiteit en concentratie en een betere emotionele balans. Bij mensen met chronische ziektes kan het zelfs de pijn verlichten. Maar terug naar wat mediteren voor mij betekent; het is mijn manier om gelukkig, vrij en positief in het leven te staan. En het is net zoals yoga een manier waarop ik thuiskom in mijn eigen lichaam.
De verschillende meditatievormen
Ik ben zelf het meest thuis in Boeddhistische meditaties met in het bijzonder Zazen. Maar er zijn ontelbaar veel mogelijkheden, stromingen en meditatievormen. En ook verschillen qua houdingen en technieken inclusief plaatsen waar je het kunt beoefenen. Zo kun je bijvoorbeeld zittend mediteren op laminaat, yoga-mat of een stoel maar ook liggend, staand, lopend, rennend, binnen of buiten (over buiten in de natuur mediteren schreef ik recent nog een blog artikel). Met muziek en meer.
In principe zijn er drie hoofdstromingen waar regelmatig over wordt gesproken; contemplatie, concentratie-meditatie en vipassana meditatie. En hierbinnen zijn er ook nog heel veel verschillende stijlen, meditatievormen en mogelijkheden. Maar dit zijn de meditatievormen waar het vaakst over gesproken wordt:
Zazen
Uiteraard begin ik de lijst met één van de meditatievormen waarin ik mij thuis voel; Zazen. Dit is de meditatievorm die beoefend wordt in het zen-boeddhisme en die je helpt om bevrijd te raken van lijden, door het realiseren van een kalme, wakkere geest die niet wordt gehinderd door hevige emoties en illusies. Door het beoefenen van Zen meditaties zul je merken dat je je thuis gaat voelen in de stilte en je hier antwoorden in kunt vinden. Dit kan bijvoorbeeld door te mediteren op een koan, met bepaalde muziek of door bijvoorbeeld te kijken naar een brandende vlam.
Yoga Nidra
Op de tweede plaats staat een meditatievorm waarin ik zelf ook lesgeef; Yoga Nidra. Ook wel de slaap van de yogi’s genoemd. Dit is een meditatievorm waarbij je gewoon lekker op de mat ligt (in Savasana houding) en je je mee op reis laat nemen door je docent. Het is een soort meditatie waarbij je de wakkere staat verlaat, voorbij droomstaat gaat en naar diepe slaap reist, terwijl je wakker blijft. Het is magisch!
Vipassana meditatie
Dingen zien zoals ze echt zijn dat betekent Vipassana. Deze eeuwenoude techniek komt uit India en is vooral gericht op het verkrijgen van inzichten. Wat je hierbij beoefent is je geest helpen te ontdoen van negatieve emoties en gevoelens zoals bijvoorbeeld angst, woede, jaloezie en haat. Met als doel meer wijsheid, vreugde, liefde en mededogen te ontvangen.
Mindfulness
Onder mindfulness vallen eigenlijk alle meditaties die zich richten op het hier en nu zijn. Vaak zijn dit dan ook de meditaties die zijn ingesproken en die je kunt beoefenen door in stilte de aanwijzingen te volgen van de docent of door te luisteren naar muziek. Ook een meditatie waarbij je je bijvoorbeeld focust op het voelen van je eigen ademhaling is mindful.
Metta meditatie
Tijdens een Metta meditatie staat compassie centraal. Vaak begint dit met compassie voor jezelf te voelen en dat je vanuit dit punt in gedachte liefde en vrede stuurt naar de mensen (en dieren!) die je liefhebt, de mensen die je uitdagen, de mensen in je omgeving, iedereen in je provincie, het land waar je in woont, continent en uiteindelijk over de hele wereld of universum. Dit doe je geleidelijk aan in kleine stapjes en je gaat alleen verder als je voelt dat je liefde en compassie vrij kan stromen.
Transcendente meditatie
Transcendente meditatie is een vorm van mediteren waarbij je focuspunt een ‘mantra’ betreft. Een klank die je in gedachten herhaalt totdat deze wegvaagt en je nog alleen ‘bewust’ bent zonder gedachten. Dit is het transcendente, ofwel het zuivere bewustzijn dat je bereikt. De geest is nu samen met het lichaam helemaal tot rust gekomen en begint met het ‘ruimen’ van stress.
Chakra meditatie
Het lichaam heeft zeven ‘knooppunten’ van energie, dit zijn de chakra’s:
- De wortelchakra. Deze zit in het stuitje en bepaalt je wil om in het heden te leven. Hier wordt het niveau van je fysieke energie geregeld.
- Sacraal chakra in de buurt van het heiligbeen. Deze staat in verbinding met nieren, blaas, bloedsomloop, heiligbeen, bekken, geslachtsklier en geslachtsorganen. Deze chakra beheerst de kwaliteit van het seksleven.
- Solar plexus chakra bij de navel. Dit knooppunt is verbonden met lever, maag, dunne darm en buikholte. Hier wordt de spijsvertering geregeld.
- Hart chakra. Door middel van dit vierde chakra worden de onderste drie chakra’s in het lichaam verbonden met de bovenste drie. Hier wordt de werking van de longen, de ademhaling en het hart geregeld.
- Keel chakra. Deze heeft invloed op het spraak- en klankcentrum. En niet alleen op lichamelijk niveau, ook staat dit voor het kunnen uiten van je eigen persoonlijkheid. Het is een bemiddelaar tussen denken en voelen.
- Hoofd chakra. Dit wordt ook wel het ‘derde oog’ genoemd omdat dit punt zich bevindt tussen je twee ogen en visualisatie en inzicht biedt (bewustzijn).
- Kruin chakra. Hier worden wijsheid, verlichting en spiritualiteit vormgegeven. Dit stukje zorgt voor een gevoel van harmonie en vrede.
Het lichaam kan in disbalans zijn doordat er te veel of te weinig energie in bepaalde knooppunten zitten. Het idee achter een chakra meditatie is dat je deze balans gaat herstellen door één voor één de chakra’s te doorlopen, de focus hierop te leggen en ze opnieuw te openen. Alle chakra’s moeten zo weer voldoende energie hebben en in balans met elkaar zijn.
Mediteren en bewegen
Tot slot zijn er ook nog verschillende meditatievormen die je kunt beoefen door te bewegen. Denk bijvoorbeeld aan een loopmeditatie, zen hardlopen, yoga beoefenen, tai chi en meer. Vaak zijn dit wel meditatievormen waarbij je al wat meer ervaring moet hebben omdat het niet altijd gemakkelijk is om stilte te vinden in beweging.
Mediteren is voor iedereen een goed idee!
Ik ben heel dankbaar dat ik onze kinderen nu al kennis kan laten maken met al deze meditatievormen. Mediteren is voor mij iets dat je niet vroeg genoeg kunt leren beoefenen en wat je je hele leven kunt blijven beoefenen. Ik had in dit artikel eigenlijk nog veel meer met je willen delen zoals fijne meditatieve muziek, plaatsen waar je kunt mediteren en meer. Maar wie weet doe ik dat binnenkort in een nieuw blog artikel 😀 !
Welke meditatievormen beoefen jij? En wat betekent mediteren voor jou? Ik ben super benieuwd! Laat je het weten in een reactie?